Ruchem obrotowym nazywamy obrót Ziemi wokół własnej osi. Obrót ten następuje z zachodu na wschód. Pełen ruch obrotowy trwa 24 godziny, czyli czas między górowaniami Słońca nad danym południkiem (doba słonecznadoba słonecznadoba słoneczna). Czas jednego obrotu względem gwiazd wynosi 23 godziny 56 minut i 4,1 sekundy, czyli dobę gwiazdowądoba gwiazdowadobę gwiazdową. 
W związku z ruchem obrotowym prędkość liniowa na równiku wynosi 1 667 km/h, zmniejszając się w kierunku biegunów, gdzie wynosi 0. Zatem prędkość kątowa naszej planety wynosi około 360° w czasie 24 h, czyli około 15° w czasie 1 godziny i 1° w ciągu 4 minut.

Następstwa ruch obrotowego

• występowanie dnia i nocy,

• występowanie rachuby czasu,

• pozorny ruch Słońca po sklepieniu niebieskim,

• spłaszczenie Ziemi przy biegunach,

• zmniejszenie siły ciężkości na równiku,

• siła Coriolisa,

• wirowanie mas powietrza.

Ze względu na ruch obrotowy na Ziemi zauważamy występowanie zjawiska dnia i nocy, co pozwala na określenie rachuby czasu. Ruch obrotowy kuli ziemskiej wpływa na pozorny ruch gwiazd po sklepieniu niebieskim, który występuje ze wschodu na zachód.

W związku z ruchem obrotowym występuje spłaszczenie Ziemi przy biegunach, które uformowało się kilka miliardów lat temu, kiedy materia budująca Ziemię była plastyczna.

R1B2hlhTiRR0R

Zdjęcie przedstawia pozorny ruch gwiazd po niebie w Nepalu, który jest udokumentowaniem obrotu wirowego Ziemi. Na fotografii widać pasmo górskie, nad którym znajduje się rozgwieżdżone niebo. Zdjęcie jest zrobione z odpowiednią przesłoną, klatka po klatce w dłuższym okresie czasu i każda gwiazda w związku z ruchem wirowym zostawia po sobie ślad wyglądający jak okrąg; niebo wygląda tu jak skupisko linii kręcących się ruchem wirowym po okręgu.

Ruch wirowy Ziemi przyczynia się do występowania siły Coriolisa, czyli pozornej siły, która oddziałuje na ciała poruszające się w ruchu. W zależności od półkuli, powoduje odchylenie ciał w lewo na półkuli południowej, a w prawo na północnej. Siła ta najbardziej oddziałuje w okolicy kół podbiegunowych, zmniejszając się w kierunku równika. Na równiku siła Coriolisa nie występuje.

R1UBB1TRb1EmQ

Słownik