Adresy IPv4 można podzielić na dwie główne grupy:

• adresy publiczne – stosowane w internecie,

• adresy prywatne – stosowane w sieciach lokalnych.

Publiczny adres IPv4

Aby korzystać z internetowych zasobów, potrzebny jest przynajmniej jeden publiczny adres IPv4. Jeśli u dostawcy internetu kupujemy dostęp do sieci, zazwyczaj otrzymujemy taki adres. Może zdarzyć się sytuacja, w której niewielki dostawca podłącza nas do swojej lokalnej sieci, wówczas adresu publicznego nie posiadamy, ale z całą pewnością posiada go dostawca. Tak czy inaczej, kiedy korzystamy z sieci, niezbędny jest do tego publiczny adres IPv4.

Czasem taki adres przydzielany jest na stałe, czasem jest to tzw. adres dynamiczny. Oznacza to, że za każdym razem, kiedy łączymy się z internetem, adres zmienia się – oczywiście w ramach dostępnej puli adresowej. Statyczny, publiczny adres IP jest coraz mniej powszechny. Firmy internetowe za taki stały adres niekiedy wymagają dodatkowej opłaty.

Pytanie, skąd taki adres posiada nasz dostawca? Łańcuch dostaw jest tutaj dość złożony.

Nasz dostawca internetowy otrzymał pulę adresową od instytucji nadrzędnej, która w danym kraju zajmuje się przydzielaniem adresów IP. W Polsce jedną z takich instytucji jest NASKNASK NASK.

Członkowie NASK, jak również inne firmy i organizacje w danym kraju, otrzymują z kolei pule adresowe od jednej z pięciu dużych organizacji na świecie, tzw. Regionalnych Rejestratorów (RIR - ang. Regional Internet Registry), które przydzielają adresy na dany region. W przypadku Europy oraz Azji taką instytucją jest RIPE Network Coordination Centre z siedzibą w Amsterdamie. Pozostałe 4 instytucje regionalne przydzielające adresy to:

• ARIN (Ameryka Północna);

• AFRINIC (Afryka);

• APNIC (Azja i Pacyfik);

• LACNIC (Ameryka Łacińska i wyspy Karaibskie).

Wszystkie wymienione regionalne instytucje powołano kilkadziesiąt lat temu przez organizację ICANN (ang. Internet Corporation for Assigned Names and Numbers), która to z kolei nadzorowana jest przez IANA (ang. Internet Assigned Numbers Authority).

Ten skomplikowany „łańcuch dostaw” adresów IP na świecie prezentuje grafika:

RrrARYQkGRmaU

Ilustracja przedstawia ścieżkę prowadzącą od IANA przez ICANN, RIR, ISP aż do dowolnej firmy np XYZ. Przy Firmie XYZ wpisano numer IP 158.16.0.0/15. Skróty oznaczają kolejno: IANA - Internet Assigned Numbers Authority ICANN - Inernet Corporation for Assigned Names and Numbers, RIR - Regional Internet Registry, ISP - Internet Service Provider

Prywatny adres IPv4

Dużo łatwiej jest z adresami prywatnymi, które stosowane są w lokalnych sieciach komputerowych. Do dyspozycji mamy 3 grupy takich adresów:

• od 10.0.0.0 do 10.255.255.255,

• od 172.16.0.0 do 172.31.255.255,

• od 192.168.0.0 do 192.168.255.255.

W związku z tym, że adresy prywatne niepowtarzalne są wyłącznie w obrębie jednej lokalnej sieci, administrator ma całkowitą dowolność w dobrze adresacji IP w sieci, którą administruje. Może wybrać adresy z klasy A, B lub C, według uznania. Nie musi ograniczać się do adresowania klasowego. Może również dowolnie ustawiać maski w swojej sieci. W zdecydowanej większości, niewielkie sieci lokalne (w domu, szkole, biurze) stosują adresy IP, rozpoczynające się od 192.168.X.X. Pozostałe dwa oktety mogą zajmować adresy poszczególnych hostów w danej sieci.

Adresy IP w sieciach lokalnych mogą być przydzielane hostom na dwa sposoby:

• statyczny,

• dynamiczny.

W przypadku statycznego adresowania administrator musi na każdym urządzeniu z osobna przypisać odpowiedni adres IP. Statyczne przypisania adresu IP sieci lokalnej dla hosta z systemem Windows 10 prezentuje film:

R1Bu6Z9wjpV58

Film nawiązujący do treści materiału przedstawia w jaki sposób można samodzielnie zmienić adres IP.

Film nawiązujący do treści materiału przedstawia w jaki sposób można samodzielnie zmienić adres IP.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/R1Bu6Z9wjpV58

Film nawiązujący do treści materiału przedstawia w jaki sposób można samodzielnie zmienić adres IP.

Statyczne adresowanie może być uciążliwe w sieci, w której pracuje więcej niż kilka hostów, dlatego też warto skorzystać z dynamicznego adresowania oraz z usługi DHCP (ang. Dynamic Host Configuration Protocol).

DHCP to usługa sieciowa, która działa albo na ruterze sieci lokalnej (również na ruterze domowym) albo na dedykowanym serwerze, czyli na osobnej maszynie, która taką usługę ma skonfigurowaną. W przypadku ruterów, również tych domowych, usługa DHCP zazwyczaj jest uruchomiona i skonfigurowana domyślnie przez producenta i nie jest wymagane żadne dodatkowe działanie. Oczywiście takie działanie jest potrzebne, jeśli chcemy taką usługę skonfigurować inaczej niż zrobił to producent urządzania.

W przypadku konfiguracji usług DHCP na dedykowanym serwerze w sieci lokalnej, konfiguracja jest konieczna. Do właściwej i poprawnej konfiguracji wymagana jest wiedza techniczna na temat systemów operacyjnych i usług sieciowych.

Zasada działania usługi DHCP jest zawsze taka sama, bez względu na to, czy została skonfigurowana na dedykowanym serwerze, czy ruterze domowym. W skrócie wygląda następująco:

1. Komputer (lub inne urządzenie w sieci), po skonfigurowaniu dynamicznego uzyskiwania adresu IP, wyszukuje w sieci usługę DHCP.

2. Serwer DHCP odpowiada klientowi (urządzeniu w sieci), że taką usługę posiada i przedstawia ofertę adresu IPv4 oraz ofertę dodatkowych parametrów sieciowych, skonfigurowanych na tym serwerze.

3. Klient odpowiada serwerowi, że jest zainteresowany uzyskaniem (dzierżawądzierżawa adresu IPdzierżawą) adresu.

4. Sewer wysyła klientowi potwierdzenie, że zaproponowany adres został mu przydzielony.

Słownik