Przeczytaj
Podsumowanie
Światło
Fotografia to słowo z języka greckiego – oznacza „rysowanie światłem”. Światło dzielimy na naturalne (słoneczne) i sztuczne. Często najlepszy rezultat osiągamy, stosując jednocześnie oba rodzaje oświetlenia.
Ponadto wyróżniamy rodzaje światła ze względu na ich kierunek. Mamy więc światło:
przednie (płaskie), gdzie źródło światła znajduje się bezpośrednio przed obiektem, w wyniku czego cienie są ograniczone, a ekspozycja zbliżona na całym obiekcie,
tylne (kontrowe), które poprzez oświetlenie obiektu od tyłu podkreśla jego kontur, a przy dużym natężeniu światła pozostawia widoczny jedynie zarys sylwetki,
boczne, a więc padające z boku, dzięki czemu wyraźne stają się oświetlone oraz zacienione fragmenty kompozycjikompozycji.
Oprócz tego mamy również światło punktowe, czyli twarde (bezpośrednie), które charakteryzuje się wyrazistymi cieniami i mocnym kontrastem. Wyróżniamy także światło miękkie (odbite), które dzięki padaniu na obiekt z wielu stron, daje wrażenie delikatniejszego przejścia między strefami jasnymi i ciemnymi.
Poszukaj informacji, czym są złote godziny.
Znajdź przykłady dzieł sztuki, w których malarze wykorzystali wybrane typy światła.
Poszukaj informacji na temat tego, czym jest fotografia migawkowa. Czy współcześnie światło ma podobną wagę dla fotografii? Uzasadnij swoje zdanie.
VIII. Pora roku i dniaW lecie, od maja do końca sierpnia, można robić zdjęcia migawkowe od godziny 9 rano do 5 po południu; w jesieni, zimie i wczesną wiosną, to jest od września do końca kwietnia, tylko od 12 do 2 w południe, a i to wyłącznie w jasne dnie. Bardzo dobre zdjęcia migawkowe można robić na śniegu w słoneczny dzień, np. na ślizgawce. Wogóle [sic!] działanie światła na płytę emulsyjną jest o wiele słabsze w zimie, aniżeli w lecie. Najgorszemi pod względem natężenia światła są w naszym klimacie listopad i grudzień. Powiedzieliśmy wyżej, że w lecie można fotografować migawkowo tylko do 5 po południu; powodem tego jest żółtość barwy promieni słonecznych w porze, poprzedzające zachód słońca; światło żółte działa słabo na płyty uczulone, jest nieaktyniczne.
Źródło: Stanisław Szaley, VIII. Pora roku i dnia, [w:] tegoż, Jak fotografować?, Warszawa 1930, s. 18–19, domena publiczna.
Kompozycja
Kompozycja to umieszczenie obiektów w kadrze w taki sposób, by uwaga widza skupiona była na wybranym przez fotografa elemencie.
Możemy wyróżnić kilka typów kompozycji:
centralna,
głębinowa,
liniowa,
wykorzystująca zasadę złotego podziału,
wykorzystująca zasadę trójpodziału,
ukośna.
Scharakteryzuj te typy kompozycji, które nie pojawiły się w filmie.
Znajdź przykłady dzieł sztuki, w których malarze wykorzystali wybrane typy kompozycji.
Decydujący moment
Termin wprowadzony został przez Cartiera‑Bressona. Oznacza ułamek sekundy, w którym – dzięki szybkości i intuicji fotografa – możliwe jest uchwycenie na zdjęciu idealnego momentu.
Poszukaj przykładów fotografii, które – według ciebie – są realizacją założeń francuskiego fotografa.
Słownik
automatyczna ekspozycja, czyli automatyczne dobranie wartości ekspozycji do otaczających warunków
z ang. white balance, balansem kolorów nazywamy proces kompensacji kolorów obrazu dla temperatury barwowej oświetlenia, którym dysponujemy podczas wykonywania zdjęcia
inaczej: korpus aparatu
rozmycie obiektów znajdujących się poza głębią ostrości
wskaźnik stopnia reagowania filmu fotograficznego na światło; odpowiednie dobranie filmu do fotografowanej sceny może być kluczowe w uzyskaniu pożądanego efektu; wiodącym standardem jest ISO; im wyższa wartość, tym film jest bardziej czuły na światło
parametr oprogramowania aparatu decydujący o stopniu reagowania matrycy na światło; daje możliwość rozjaśnienia sceny, choć przy wyższych wartościach efektem ubocznym często jest tzw. ziarno; parametr ISO nie powinien stanowić substytutu prawidłowego oświetlenia sceny, a jedynie dodatkową pomoc w uzyskaniu pożądanego efektu
wykres odzwierciedlający liczbę punktów o danej jasności w trzech kategoriach: czerń (lewa strona wykresu), szarość (środek) i biel (prawa strona); w prawidłowo wykonanym zdjęciu wykres powinien rosnąć od zera, osiągać szczytowy poziom w okolicy środka i opadać do zera po prawej stronie; odstępstwa od tego wskazania mogą być sygnałem o błędzie w oświetleniu lub o nieprawidłowych ustawieniach aparatu
układ elementów zestawionych ze sobą w taki sposób, aby tworzyły harmonijną całość
element obiektywu odpowiedzialny za precyzyjne odmierzanie czasu, przez jaki światło pada na materiał światłoczuły
fotografie wykonane w warunkach niewystarczającego oświetlenia są zbyt ciemne, pozbawione rzeczywistych kolorów, a zawarte na nich szczegóły zlewają się ze sobą i są niewidoczne dla odbiorcy
układ optyczny przenoszący obraz sceny do dalszej części urządzenia
sposób oddania trójwymiarowych obiektów i przestrzeni na płaszczyźnie
fotografie wykonane w warunkach nadmiaru światła mogą są zbyt jasne, pozbawione szczegółów i prawidłowego kontrastu barw
część obiektywu, regulująca średnicę otworu w obiektywie – wartość przysłony jest odwrotnie proporcjonalna do ilości światła padającego na materiał światłoczuły
obiektywna miara wrażenia barwy określonego źródła światła, wyrażana w kelwinach, np. temperatura barwowa świecy 2000 K, światło dzienne 5200‑5500 K, cień 7000‑8000 K
przybliżenie fotografowanej sceny przy wykorzystaniu oprogramowania aparatu; korzystając z tej funkcji należy pamiętać, że uzyskany obraz jest jedynie powiększeniem tego już uchwyconego na matrycy, co może powodować, że fotografia będzie nieostra
możliwość przybliżania fotografowanej sceny przy pomocy przesunięcia soczewek obiektywu aparatu; to najlepsza dostępna metoda przybliżania, ponieważ gwarantuje zapis fotografii z pełnym wykorzystaniem potencjału matrycy