Jakość życia to stopień zaspokojenia potrzeb materialnych i niematerialnych człowieka. Przy opisie parametru, jakim jest jakość życia, wykorzystuje się mierniki ilościowe oraz subiektywną ocenę ludności. Na jakość życia wpływają różne elementy, np. dostęp do wody, czystość środowiska, zagrożenie występowania chorób, relacje społeczne, poziom edukacji, warunki mieszkaniowe, dochody, stopa bezrobocia, dostęp do służby zdrowia, stopień zadowolenia z warunków życia, poczucie spełnienia i szczęścia, warunki żywieniowe czy poziom bezpieczeństwa.  Jakość życia opisywana jest różnymi wskaźnikami. Do najpopularniejszych zaliczamy:

• wskaźnik rozwoju społecznego HID, z ang. Human Development Index,

• wskaźnik postępu społecznego, z ang. Social Progress Index,

• wskaźnik jakości życia, z ang. Quality od Life Insex,

• subiektywny wskaźnik zadowolenia z życia, z ang. Self‑reported Life Satisfaction Index,

• światowy wskaźnik szczęścia, z ang. Happy Planet Index.

HDI to miernik, który opisuje zbiorczo różne aspekty ludzkiego życia. Jest on opracowywany co roku i przyjmuje wartości od 0 do 1, gdzie 0 oznacza niski poziom rozwoju, a 1 wysoki, z zasady wskaźnik HDI podaje się w dokładności do części tysięcznych. Na HDI składają się następujące wskaźniki:

• oczekiwana długość życia,

• średnia liczba lat edukacji otrzymanej przez mieszkańców w wieku 25 lat i później,

• oczekiwana liczba lat edukacji dla dzieci rozpoczynając proces kształcenia,

• dochód narodowy per capita w USD, liczony wg parytetu siły nabywczej danej waluty.

Do pomiaru stopnia zaspokajania potrzeb społecznych i środowiskowych stosuje się Indeks Postępu Społecznego (SPI). Wskaźnik ten wykorzystuje obserwację skutków społecznych i środowiskowych do pomiaru dobrostanu społeczeństw. SPI obejmuje pomiar m.in. dobrego samopoczucia, stanu zdrowia i schronienia oraz warunki sanitarne, równość, zrównoważony społeczny rozwój, wolność i bezpieczeństwo osobiste. Wskaźnik ma sześć poziomów, poziom 1 oznacza bardzo wysoki stopień, poziom 6 bardzo niski.

Następnym wskaźnikiem opisującym jakość życia jest wskaźnik jakości życia (QLI), obecnie nazywany wskaźnikiem Where‑to‑be‑born. Wskaźnik jakości życia opracowywany jest co rok przez organizację Economist Intelligence Unit należącą do brytyjskiego tygodnika o tej samej nazwie. Dzięki wskaźnikowi tworzy się rankingi wskazujące państwa, które zapewniają najlepsze możliwości bezpiecznego, zdrowego i dostatniego życia po urodzeniu.

Subiektywny wskaźnik zadowolenia z życia, z ang. Self‑reported Life Satisfaction Index (SLI) to wskaźnik makroekonomiczny, mierzy on bezpośrednio poziom satysfakcji z życia badanych.

RkSdbyq3QtXk7

Na mapie świata zaznaczono subiektywny wskaźnik zadowolenia z życia, według oceny mieszkańców, w 2019 roku. Im wyższy poziom wskaźnika, tym większy poziom zadowolenia. Pod mapa świata jest kolorowa skala od wartości 64 o kolorze czerwonym do 191 - kolor zielony. Najwyższy wskaźnik zadowolenia z życia jest u Czechów, Słowaków, nieco niższy w Niemczech, Skandynawii, Holandii, Austrii, Szwajcarii, w Wielkiej Brytanii, Irlandii, na Islandii, w Kanadzie, Australii. Niski poziom jest w Afganistanie, Azerbejdżanie, w Indiach, Jemenie, Sudanie Południowym, Tanzanii, Zambii, Botswanie, Malawi. W pozostałych krajach świata poziom zadowolenia jest pomiędzy 64 a 191.

Światowy wskaźnik szczęścia, z ang. Happy Planet Index to subiektywna ocena stanu życia, oczekiwana długość życia, nierówność między ludźmi w kraju pod względem tego, jak długo żyją i jak czują się szczęśliwi oraz ślad ekologiczny określający zużycie zasobów naturalnych w stosunku do możliwości ich odtworzenia. 

Warunki życia w miastach zależą m.in. od typu fizjonomicznego miasta – historii powstania i rozwoju, rodzaju zabudowy, infrastruktury. Wyposażenie miasta w odpowiednie urządzenia i infrastrukturę powoduje, że mieszkańcy mogą zaspokajać swoje potrzeby, np. potrzebę posiadania miejsca zamieszkania czy potrzebę samorozwoju i kształcenia oraz wyżywienia i ochrony zdrowia. Aby móc porównywać ze sobą jakość życia w poszczególnych miastach, trzeba znać ich fizjonomię. Wiele miast ma bardzo podobną do siebie fizjonomię dlatego w literaturze wyróżnia się kilka typów miast, w których jakość życia jest zróżnicowana.

Słownik