W 2018 roku w Polsce wykorzystano 9 434,6 hmIndeks górny 3³ (9,4346 kmIndeks górny 3³) wody. Za ponad 72% tego zużycia odpowiada przemysł. Eksploatacja sieci wodociągowej obejmuje 17,7% zużycia, a rolnictwo i leśnictwo pochłaniają pozostałe 10,1%. Do regionów o najwyższym udziale w eksploatacji sieci wodociągowej należą województwa: śląskie, pomorskie, podlaskie i lubuskie, w których ten rodzaj poboru wody objął więcej niż 50% całkowitego zużycia. Same gospodarstwa domowe wykorzystały w 2018 roku 1 280,8 hmIndeks górny 3³ (1,2808 kmIndeks górny 3³) wody, czyli 76,9% całkowitej eksploatacji z sieci wodociągowej.

W gospodarstwach domowych najwięcej wody zużywa się do codziennych czynności higienicznych, a najmniej do picia i gotowania. Aby racjonalnie gospodarować wodą w naszym domu, powinniśmy więc zadbać o swoje nawyki, np. nie korzystać z wody w sposób ciągły podczas mycia zębów czy golenia, a także dbać o dobry stan techniczny wszystkich urządzeń wykorzystujących wodę, by zminimalizować ryzyko przecieków. Jednym z dostępnych rozwiązań na zmniejszenie poboru wody w domu jest zainstalowanie perlatora, czyli urządzenia do napowietrzanianapowietrzanienapowietrzania wody. Jego zastosowanie pozwala zaoszczędzić nawet do 60% wody podczas codziennych czynności higienicznych. Ponadto możemy zainstalować system zbierania wody deszczowej, którą z powodzeniem można użyć w domu i w ogrodzie.

Racjonalne wykorzystywanie wody jest konieczne nie tylko w gospodarstwach domowych, ale głównie w przemyśle, który odpowiada za największe jej zużycie w Polsce. Przykładowo podczas produkcji jednego samochodu zużywa się aż 379 000 litrów wody. Woda jest uniwersalnym surowcem, niezbędnym w każdej gałęzi gospodarki. Przedsiębiorcy mają do wyboru kilka metod oszczędzania wody, z których najpopularniejszymi są:

• zbieranie wody deszczowej,

• zawracanie ścieków przemysłowych,

• stosowanie systemów do recyklingu wody szarej (wolnej od fekaliów wody ściekowej pozostałej po takich czynnościach, jak np. mycie),

• wprowadzanie systemów odsalania i filtracji wody.

Zła gospodarka wodna oraz zmiany klimatu bezpośrednio prowadzą do występowania susz będących dużym zagrożeniem dla rolnictwa. Dlatego tak istotne jest racjonalne gospodarowanie wodą w gospodarstwie rolnym. Oprócz standardowych metod oszczędzania wody wykorzystywanych w gospodarstwach domowych, w gospodarstwach rolnych można zastosować też:

• zabiegi ograniczające bezproduktywne zużycie wody zgromadzonej w glebie - np. stosowanie nawozów naturalnych czy przykrywanie folią nieporośniętych fragmentów gleby,

• uprawę gatunków i odmian roślin o krótszym okresie wegetacj i mniejszych potrzebach wodnych,

• tzw. „małą retencję”, czyli gromadzenie wody w różnego rodzaju zbiornikach o pojemności do 5 mln m³, począwszy od zbiorników na deszczówkę, poprzez budowę oczek wodnych, aż po tworzenie sporych rozmiarów stawów. Mała retencja wody ma na celu zatrzymanie lub spowolnie spływu wód przy jednoczesnym dbaniu o rozwój środowiska naturalnego.

Polecenie 1

Przyjrzyj się poniższym wykresom i sformułuj wnioski dotyczące zużycia wody w Polsce.

Zapoznaj się z opisami wykresów i sformułuj wnioski dotyczące zużycia wody w Polsce.

R14bX18JU0JiF

(Uzupełnij).

R1BRReCUdiw69

Wykres przedstawia zużycie wody w Polsce w latach 1998‑2018. Krzywa ma liczne wahania. W 1998 roku zużycie wody wyniosło 11 000 hektometrów sześciennych, następnie zużycie spadło do wartości nieco ponad 10 000 hektometrów sześciennych w 2001 roku. Po spadku krzywa rośnie, osiągając wartość maksymalną około 11 250 hektometrów sześciennych w 2006 roku. Po wzroście stopniowo spada do wartości nieznacznie poniżej 9 500 hektometrów sześciennych w 2018 roku.

R1ZBBKenYHdMJ

Wykres przedstawia eksploatację sieci wodociągowej przez gospodarstwa domowe w Polsce w latach 2003‑2018. W roku 2003 eksploatacja sieci wodociągowej wynosiła około 1270 hektometrów sześciennych, następnie krzywa stopniowo opada do wartości 1190 hektometrów sześciennych w 2013 roku, po czym rośnie, osiągając około 1280 hektometrów sześciennych w 2018 roku.

RMHzyV97LsNgU

Wykres dotyczy zużycia wody na 1 mieszkańca Polski w latach 2003‑2018. Krzywa jest stosunkowo stabilna. W 1998 roku zużycie wody wynosiło 275 metrów sześciennych. Niewielki wzrost był w roku 2002 - około 290 metrów sześciennych. Po wzroście w kolejnych latach był spadek aż do wartości około 240 metrów sześciennych w 2018 roku.

Jak wiemy, woda jest zasobem, który zmienia swoją dostępność w czasie. Ma to związek ze zmieniającą się pogodą i klimatem, ale także sposobem jej użytkowania.

R6xVlzE2vRkOg

Zdjęcie przedstawia czarnoskórą kobietę i czarnoskórego kilkuletniego chłopca na piaszczystej ścieżce. Są boso. Kobieta prowadzi rower. Na bagażniku ma kanister. Za nią na ścieżce stoi drugi kanister. Po prawej stronie kobiety kilkuletni chłopak zszedł z roweru i stoi obok ścieżki. Rower położył przy ścieżce. Teren częściowo porasta trawa oraz niewysokie krzewy.

Ślad wodny to miernik, który pozwala na określenie, ile w rzeczywistości zużywamy wody. Bezpośrednio korzystamy z wody podczas mycia, prania, gotowania czy sprzątania. Jednak wskaźnik ten pozwala również obliczyć, ile wynosi zużycie wody wirtualne. Pod pojęciem wody wirtualnej rozumiemy zasoby, które zostały wykorzystane do produkcji każdej rzeczy, jaką posiadamy lub spożywamy. Wszystkie przedmioty w naszym otoczeniu (meble, ubrania, sprzęt elektroniczny) są tworzone przy użyciu mniejszej lub większej ilości wody. I tak na przykład do produkcji 1 kg wołowiny potrzeba aż 15 000 litrów wody, a do produkcji ziaren na jedną filiżankę kawy - 200 l.

Wyróżniamy:

- niebieski ślad wodny - woda pozyskana ze zbiorników wodnych na i pod powierzchnią ziemi,

- zielony ślad wodny - woda pozyskana z opadów atmosferycznych,

- szary ślad wodny - zanieczyszczenia wody spowodowane przez wszelką działalność człowieka.

RJdxDPFxtHtKM

Zdjęcie przedstawia spokojne morze. Na horyzoncie niebo styka się z powierzchnią wody. .

Słownik