Przeczytaj
Syntetyczna teoria ewolucji
Syntetyczna teoria ewolucji to współczesna, kompleksowa wersja teorii ewolucji Darwina, która została opracowana w latach 40. i 50. XX wieku. Nazywana jest również neodarwinizmem. Syntetyczna teoria ewolucji jest połączeniem (syntezą) teorii Darwina z informacjami o ewolucji, jakie przyniósł rozwój genetyki, ekologii i paleontologiipaleontologii. Neodarwinizm najmocniej bazuje na osiągnięciach genetyki, które nie były znane Darwinowi.
Do współtwórców syntetycznej teorii ewolucji należeli: zoolog Ernst Mayr, botanik George Ledyard Stebbins, paleontolog George Simpson i genetyk Theodosius Dobzhansky. Jak widać, nad założeniami tej teorii pracowali naukowcy będący przedstawicielami różnych dziedzin, co w oczywisty sposób podkreśla syntetyczność neodarwinizmu.
Główne założenia teorii Darwina:
W przyrodzie występuje nadwyżka rozrodczości oraz wysoka śmiertelność młodych osobników.
U potomstwa w obrębie tego samego gatunku występuje zmienność osobnicza, nie ma dwóch takich samych osobników. Jest to zmienność losowa.
Osobniki konkurują ze sobą o zasoby środowiskowe, ponieważ zasobów jest za mało w stosunku do liczebności osobników, co powoduje walkę o byt.
Największe szanse na przeżycie mają osobniki najlepiej przystosowane, a korzystne cechy warunkujące przetrwanie i rozród kumulują się w następnych pokoleniach.
Podstawowe założenia syntetycznej teorii ewolucji
Podstawowe twierdzenia syntetycznej teorii ewolucji:
Jednostką dziedziczenia jest gen.
Genotypy pojawiające się fenotypowo podlegają selekcji naturalnej.
Podstawą działania doboru naturalnego jest zmienność dziedziczna pod postacią mutacji i rekombinacji materiału genetycznego.
Neodarwinizm uznaje, że ewolucja zachodzi jednocześnie dzięki korzystnym mutacjom genów i darwinowskiej selekcji naturalnej, która utrzymuje przy życiu najlepiej przystosowane osobniki. Według tej teorii dobór naturalny oddziałuje na zmieniającą się pulę genową całej populacji i kontroluje wszelkie zmiany ewolucyjne. Korzystne mutacje genów tworzą nowe cechy organizmów, które zwiększają ich przystosowanie, a więc są promowane przez dobór naturalny. Prowadzi to do utrwalania tych mutacji w puli genetycznej populacji. Syntetyczna teoria ewolucji stanowi więc, że to właśnie mutacje są podstawą działania doboru naturalnego.
Czynniki ewolucji syntetycznej
W syntetycznej teorii ewolucji wyróżnia się następujące, główne czynniki ewolucji:
również prowadzi do zwiększenia różnorodności genetycznej. Wynika z mieszania się materiału genetycznego w takich procesach, jak crossing‑overcrossing‑over. Powoduje powstanie nowych kombinacji genów.
W XX w. powstało kilka teorii sprzecznych z neodarwinizmem. Jedną z nich jest teoria mutacjonistyczna. Jej zwolennicy uważali, że głównym mechanizmem ewolucji są skokowe, nagłe mutacje genetyczne, a dobór naturalny nie gra tak dużej roli. Mutacjonizm głosił, że nowe gatunki nie powstają na drodze doboru naturalnego, lecz gwałtownych, niespodziewanych mutacji genetycznych.
Słownik
proces zachodzący podczas wczesnej profazy pierwszego mejotycznego podziału jądra komórkowego; polega na wzajemnej wymianie odpowiadających sobie odcinków chromatyd niesiostrzanych, tj. należących do koniugujących (sparowanych) chromosomów homologicznych; rezultatem crossing‑over jest przetasowanie genów pochodzenia matczynego i ojcowskiego, prowadzące do powstania nowych, przypadkowych kombinacji genów w ramach jednego chromosomu, a więc tworzących jedną grupę genów sprzężonych
zmiana liczby lub struktury chromosomu. Nazywana także aberracją chromosomową. Przykładem tego rodzaju mutacji jest trisomia chromosomu 21
polega na zamianie sekwencji nukleotydów w DNA. W jej wyniku powstaje nowy allel. Mutacja ta zachodzi w obrębie jednego genu
gr. palaiós – stary ṓn – istniejący, lógos – nauka, nauka zajmująca się organizmami kopalnymi. Na podstawie skamieniałości i śladów działalności życiowej organizmów wyciąga wnioski o życiu organizmów w przeszłości