Przeczytaj
Wymiana i handel towarzyszą człowiekowi od tysięcy lat. Uwarunkowania przyrodnicze, intensywność produkcji rolnej, bogactwa naturalne wpływają na znaczenie państwa w wymianie międzynarodowej. Wiele państw prowadzi określoną politykę mającą na celu stworzenie powiązań produkcyjnych, technologicznych, finansowych i instytucjonalnych między ich gospodarkami. Podział pracy ma duże znaczenie gospodarcze.
Oczywisty wydaje się fakt, że państwa powinny eksportować towary mniej kosztowne od wytwarzanych za granicą, a importować dobra, które za granicą produkowane są taniej. Ma to sens w przypadku, gdy koszty wyprodukowania danego towaru znacznie się różnią. Dlatego też widoczny jest proces, w którym państwa wysoko rozwinięte czerpią większe korzyści z wymiany niż kraje ubogie, które dostarczają im surowce i żywność w zamian za produkty wysoko przetworzone. Zachodzi tu efekt Leontiefa polegający na bogaceniu się krajów dostarczających rozwinięte technologie do państw ubogich, które mogą zaoferować jedynie surowce lub żywność. Dla krajów najbogatszych wymiana międzynarodowa kreuje popyt na określone towary, a masowość ich produkcji powoduje obniżkę kosztów.
Znaczenie importu i eksportu
Znaczenie eksportueksportu i importuimportu oraz ich wzajemne relacje (deficyt lub nadwyżka obrotów handlowych) są różne w zależności od stopnia rozwoju danego kraju. Państwo może jednak uczestniczyć w racjonalnym międzynarodowym podziale pracy.
Handel zagranicznyHandel zagraniczny umożliwia rozwój produkcji, pobudza postęp techniczny, sprzyja większej efektywności gospodarowania i wydajności pracy.
Handel zwiększa obfitość i różnorodność towarów na rynku wewnętrznym, przyczyniając się do zaspokojenia konsumpcyjnych potrzeb społeczeństwa. Tempo wzrostu handlu międzynarodowego decyduje o podnoszeniu poziomu technologicznego przedsiębiorstw produkcyjnych, a w przypadku niektórych małych państw rozwiniętych jest wiodącym czynnikiem rozwoju. W ostatnim czasie widoczna jest aktywizacja handlu międzynarodowego. Po zniknięciu konfrontacji politycznej między Wschodem a Zachodem dynamicznie wzrastają obroty wymiany międzynarodowej, która sięga 11 bln dolarów rocznie w skali świata. Handel międzynarodowy stanowi bodziec do rozwoju. Jednak dysproporcja między krajami rozwiniętymi a ubogimi krajami Południa wciąż się pogłębia. Kraje bogate czerpią bowiem większe korzyści z wymiany niż kraje ubogie. Dominującą pozycję w handlu międzynarodowym utrzymują Stany Zjednoczone, Kanada, państwa Unii Europejskiej, Japonia i azjatyckie tygrysy, czyli kraje Azji Wschodniej. Państwa te są głównymi uczestnikami obrotów handlowych świata. Specjalizacja produkcji państw spowodowała konieczność uzupełniania potrzeb przez import, dlatego najwięksi eksporterzy są jednocześnie największymi importerami.
Najwięksi importerzy i eksporterzy
Do największych eksporterów i importerów zaliczyć możemy (biorąc pod uwagę obroty w imporcie i eksporcie na jednego mieszkańca) silnie rozwinięte, małe kraje lub państwa o niewielkiej liczbie mieszkańców. Są to np. kraje Beneluksu, Szwajcaria, Skandynawia, Irlandia, Hongkong, Singapur. Wyjątkiem są tu Niemcy, które przy liczbie mieszkańców sięgającej 83 mln uzyskują wysokie obroty w handlu zagranicznym, co może świadczyć o proeksportowym charakterze gospodarki. Udział handlu zagranicznego wynosi w tym przypadku jednej trzeciej PKB i jest znacznie wyższy niż w USA i Japonii. Świadczy to o silnej pozycji gospodarki niemieckiej w Europie, jej konkurencyjności i atrakcyjności. Z kolei bardzo mały wskaźnik PKB na jednego mieszkańca osiągają kraje najbiedniejsze, które w niewielkim stopniu uczestniczą w wymianie gospodarczej świata.
Słownik
sprzedaż wytwarzanych w danym kraju towarów lub usług podmiotom zagranicznym
proces gospodarczy polegający na sprzedaży, czyli na wymianie dóbr i usług na pieniądze bądź na inne towary lub usługi
odpłatna wymiana towarów lub usług z partnerami posiadającymi stałą siedzibę poza granicą celną państwa; odnosi się do dóbr materialnych sprzedawanych za granicę lub kupowanych za granicą
zakup towarów lub usług poza granicami kraju w celu wykorzystania ich na rynku wewnętrznym (krajowym)