Krajobrazem nazywa się ogół cech przyrodniczych i antropogenicznych typowych dla danego obszaru. Duże, otwarte przestrzenie, płaski lub lekko pofałdowany teren, rozproszona zabudowa wsi, łany pól, sady owocowe, sezonowa zmienność pokrycia terenu – to cechy charakterystyczne krajobrazu rolniczego (wiejskiego) w Polsce.

R6fVojk7zgJ6r

Zdjęcie wykonane z lotu ptaka przedstawia charakterystyczny układ pól tworzących sąsiadujące prostokąty. W dolnym prawym rogu widać rzekę i białą łódkę. Pola mają kolory ciemnożółty, zielony i brązowy w wielu odcieniach. Na horyzoncie znajdują się pasma wzgórz porośnięte lasami.

R3LyCHeF5k2Az1

Na czarnobiałym zdjęciu widać konia i mężczyznę trzymającego pług. Za nimi znajdują się małe drzewka, słup elektryczny, w górnym lewym rogu widoczna jest poświata słoneczna.

Krajobraz rolniczy jest krajobrazem kulturowym, to znaczy wytworzonym przez człowieka. Ludzie od najdawniejszych czasów przekształcali krajobraz naturalny. Ich celem było przetrwanie. Potrzebowali żywności, więc zaczęli ją wytwarzać, uprawiając pola lub hodując zwierzęta. Początkowo były to prymitywne metody wykorzystujące proste sprzęty rolnicze takie jak: kije kopieniacze, radło, a potem pług. Obecnie w krajobrazie rolniczym dominują wyspecjalizowane maszyny rolnicze: ciągniki, kombajny i inne sprzęty. Zmienił się też sposób uprawy roli. Od prymitywnej gospodarki żarowo‑odłogowej rozwinął się on w wyspecjalizowane wysokotowarowe gospodarstwa rolne.

RCVZYLRS0OIyJ1

Zdjęcie przedstawia trzyskibowy pług ciagnięty przez ciągnik. Rama pługu jest czerwona, lemiesze wykonano z błyszczącej, nierdzewnej stali.

Działalność rolnicza prowadzona jest na użytkach rolnychużytki rolneużytkach rolnych, które są jednym ze składników każdego gospodarstwa rolnego. Użytki rolne dzielimy na: grunty ornegrunty ornegrunty orne, łąki i pastwiska oraz plantacje (w tym sady). Grunty orne to obszary wykorzystywane do uprawy różnego rodzaju roślin, na przykład zbóż (pszenica, jęczmień, żyto, owies, pszenżyto), roślin okopowych (ziemniaki, buraki cukrowe), roślin oleistych (rzepak, słonecznik) oraz wielu innych gatunków. Cechą charakterystyczną gruntów ornych jest stosowanie płodozmianupłodozmianpłodozmianu, co oznacza, że każdego roku na tym samym polu mogą rosnąć inne gatunki roślin. Łąki i pastwiska służą głównie do wypasu zwierząt hodowlanych. To tereny trwale porośnięte trawą. Zwierzęta mogą być karmione bezpośrednio na pastwiskach lub też sianem zebranym z łąk. Plantacje i sady są terenami porośniętymi jednym bądź kilkoma gatunkami drzew lub krzewów owocowych. Uprawia się na przykład: jabłonie, grusze, śliwy, wiśnie, porzeczki, maliny czy truskawki. Grunty orne uprawiają rolnicy, którzy są zazwyczaj mieszkańcami pobliskich wsi. Wieś to jednostka osadnicza charakteryzująca się rozproszoną zabudową jednorodzinną i występowaniem gospodarstw rolnych. W skład gospodarstwa rolnego, oprócz domu mieszkalnego, wchodzą także budynki gospodarcze takie jak: obora, stodoła, chlew czy kurnik. W skład gospodarstwa wchodzą też maszyny rolnicze i zwierzęta (tak zwany inwentarz żywy).

Rce0sefoDEgxM

Zdjęcie przedstawia sad jabłkowy. W centrum fotografii znajdują się dwa wysokie kosze wypełnione po brzegi owocami, między nimi stoi drabina. Jabłka zarówno w koszach, jak i na drzewkach są czerwone i dojrzałe. Drzewa są wysokie, za nimi w tle znajduje się błękitne niebo i duże, białe, pierzaste chmury w centrum. W sadzie rośnie wysoka, niekoszona od dawna trawa.

R1O5rhtpYRbWx

Zdjęcie przedstawia małe cielę w kolorze jasnobrązowym. Stoi na łące, na której rosną żółte i białe kwiaty: mlecze i jaskry.

R16vWxVtpbbQm

Zdjęcie przedstawia grunty orne. Pole znajdujące się na pierwszym planie składa się z długich, zielonych rzędów roślinności, pomiędzy którymi widoczne są pasy brązowego gruntu.. Na drugim planie znajdują się pola oraz drzewa w skupiskach i pojedynczo.

W Polsce przeważają małe gospodarstwa rolne liczące od kilku do kilkunastu hektarów użytków rolnych. Nie brakuje jednak wysoko wyspecjalizowanych, ogromnych gospodarstw rolnych, które mają powierzchnię nawet kilkuset hektarów. W niektórych z nich hoduje się nawet kilka tysięcy sztuk zwierząt. Przykładem mogą być fermy drobiu.

R1NrVM4Rm5nag

Fotografia przedstawia dwa budynki. Budynek z lewej jest piętrowy, ma kolor szary z czarną dachówką. Obok niego, z prawej strony stoi biały budynek gospodarczy z wysokim silosem. Na pierwszym planie, za płotem z siatki metalowej pasie się biała krowa z czarnym łbem. Nad budynkami widać przewody linii elektrycznych.

RuAzNT5GB5BLh

Fotografia przedstawia widok satelitarny fermy drobiu. Na zdjęciu widać dachy kilkunastu dosyć długich, równoległych do siebie budynków. Przez środek zdjęcia biegnie droga, widać również żółte, zielone i brązowe prostokąty pól uprawnych.

Krajobraz rolniczy jest powszechny w Polsce. Zajmuje ponad 60% powierzchni naszego kraju. Najwięcej pól można znaleźć na Nizinach Środkowopolskich. Przeważnie są to grunty orne, na których uprawia się głównie zboża. Wiele terenów rolniczych występuje też na pojezierzach i wyżynach, jednak tam w krajobrazie zaznaczają się również lasy. Na przedgórzach i w niższych partiach gór główne użytki rolne to łąki i pastwiska. Częstym widokiem jest tam wypas owiec.

Charakterystyczną formą krajobrazu rolniczego Polski jest tak zwana szachownica pól, czyli niewielkie, sąsiadujące ze sobą obszary użytków rolnych pokryte różnymi uprawami. Przyczyną tego jest rozdrobnienie gruntów ornych w Polsce – jeden rolnik może mieć od kilku do kilkunastu pól położonych w pewnej odległości od siebie.

RiUcUN4BZjQ8x

Fotografia przedstawia polskie pola uprawne z lotu ptaka. Na fotografii widać układ skomplikowanych, ułożonych nieregularnie względem siebie pól w kolorze zielonym oraz brązowym. Pomiędzy nimi znajdują się ciemnozielone obszary lasu.

Krajobraz rolniczy jest krajobrazem wytworzonym przez człowieka, jednak natura także ma wpływ na jego kształt. W ciągu roku, w czasie okresu wegetacyjnego rośliny zmieniają swój wygląd. Inaczej wyglądają pola w trakcie kiełkowania roślin, inaczej w trakcie dojrzewania, a jeszcze inaczej wygląda krajobraz po żniwach i zbiorach (sezonowa zmienność krajobrazu rolniczego).

RP3FV2wnvNfbv

Fotografia przedstawia uprawne pole pszenicy. Pole jest duże, w kolorze ciemnożółtym i zielonym. Widać na nim ślady pojazdu przecinające fragment pola. Na drugim planie znajdują się ciemnozielone drzewa tworzące pas. Niebo ma kolor niebieski z chmurami w kolorze błękitnym, ciemnoróżowym i pomarańczowym.

R1YK3IclPUVne

Fotografia przedstawia pole uprawne po żniwach. Widać krótko skoszone łodygi zbóż w kolorze ciemnej słomy. Większość zdjęcia od góry zajmuje jasnobłękitne niebo z białymi chmurami.

RMis0l8ACNeUB

Fotografia przedstawia pole w fazie wzrostu roślin. Z ciemnej czarnobrązowej gleby wyrastają pojedynczo i w kępkach młode, zielone, długie listki. Na horyzoncie na środku znajduje się drzewo. Niebo z lewej strony ma kolor żółtopomarańczowy, z prawej strony na horyzoncie widać las, a nad nim ciemne chmury.

Słownik