Przeczytaj

bg‑azure

Spalanie alkinów

SpalaniespalanieSpalanie to egzotermiczna reakcja chemiczna, która przebiega z wydzieleniem ciepła oraz światła. Podstawą tego procesu jest gwałtowna reakcja utleniania, polegająca na łączeniu się substancji spalanej (paliwa) z utleniaczem (tlenem). Spalanie związków organicznych prowadzi do powstania tlenku węgla(IV), tlenku węgla(II) oraz węgla, w zależności od dostępnej ilości tlenu w powietrzu. W przypadku spalania alkinówalkinyalkinów, mamy do czynienia głównie z dwoma typami spalania: całkowitym, prowadzącym do powstania dwutlenku węgla, oraz niecałkowitym, prowadzącym do otrzymania węgla w postaci sadzy.

2 C_{2} H_{2} + 5 O_{2} \overset{spalanie całkowite}{\to} 4 {CO}_{2} + 2 H_{2} O

2 C_{2} H_{2} + O_{2} \overset{spalanie niecałkowite}{\to} 4 C + 2 H_{2} O

Przy spalaniu całkowitymspalanie całkowitespalaniu całkowitym występuje nadmiar tlenu w stosunku do substancji spalanej (w przypadku etynuetyn (acetylen)etynu stosunek molowy wynosi 5:2). Natomiast przy spalaniu niecałkowitymspalanie niecałkowitespalaniu niecałkowitym tlen występuje w niedomiarze w stosunku do substancji spalanej (w przypadku etynu stosunek molowy wynosi 1:2).

Czasami powstaje również tlenek węgla(II), a ten typ reakcji nazywany jest również spalaniem niecałkowitym.

2 C_{2} H_{2} + 3 O_{2} \overset{spalanie niecałkowite}{\to} 4 CO + 2 H_{2} O

Powyżej przedstawiono reakcje spalania na przykładzie etynu, ale wszystkie pozostałe alkiny ulegają reakcji w ten sam sposób. Dlatego reakcje spalania można przedstawić na podstawie wzoru ogólnego alkinów.

bg‑azure

Spalanie całkowite

C_{n} H_{2 n - 2} + (\frac{3 n - 1}{2}) O_{2} \to n {CO}_{2} + (n - 1) H_{2} O

bg‑azure

Spalanie niecałkowite

C_{n} H_{2 n - 2} + (n - \frac{1}{2}) O_{2} \to n CO + (n - 1) H_{2} O

C_{n} H_{2 n - 2} + (\frac{n - 1}{2}) O_{2} \to n C + (n - 1) H_{2} O

Spalanie alkinów jest reakcją utleniania i redukcji, w której atomy węgla w alkinach ulegają utlenieniu, natomiast atomy tlenu – redukcji.

Ciekawostka

RsxFUCUWX1ReK

Zdjęcie przedstawia górną część latarni morskiej. W latarni świeci się światło. Smuga światła pada poziomo po lewej stronie latarni. Na zdjęciu panuje półmrok. — Etyn był niegdyś używany do oświetlenia w miejscach, w których energia elektryczna nie była dostępna, np. w latarniach morskich.
Źródło: suju, dostępny w internecie: www.pixabay.com, domena publiczna.

Z racji tego, że spalaniu etynu towarzyszy białe światło, wykorzystywano go kiedyś do oświetlenia w tych miejscach, w których energia elektryczna nie była dostępna, np. w latarniach morskich bądź kopalniach. Stosowano go również jako sygnał drogowy. Współcześnie reakcję spalania etynu oraz propynu wykorzystuje się w palnikach tlenowo‑acetylenowych. Ich spalanie wytwarza dużą ilość ciepła, a przy odpowiednio zaprojektowanym palniku płomień tlenowo‑acetylenowy osiąga najwyższą temperaturę (3300°C) spośród wszystkich znanych mieszanin gazów palnych.

Słownik

spalanie

proces fizykochemiczny, którego podstawą jest przebiegająca z dużą szybkością reakcja utleniania, polegająca na gwałtownym łączeniu się substancji spalanej (paliwa) z utleniaczem, co w rezultacie prowadzi do wydzielania się dużej ilości energii i zazwyczaj światła

spalanie całkowite

rodzaj spalania prowadzący do powstania tlenku węgla(IV)

spalanie niecałkowite

rodzaj spalania prowadzący do powstania tlenku węgla(II) lub węgla (w postaci sadzy lub popiołu)

alkiny

alifatyczne węglowodory nienasycone o wzorze ogólnym $C_{n} H_{2 n - 2}$ , których cząsteczki zawierają jedno wiązanie potrójne między atomami węgla

szereg homologiczny

grupa związków organicznych tej samej klasy (mających podobne właściwości fizyczne), których cząsteczki różnią się między sobą liczbą grup metylenowych

etyn (acetylen)

pierwszy węglowodór w szeregu homologicznym alkinów; gaz palny, stosowany m.in. do spawania i cięcia metali

Bibliografia

Encyklopedia PWN

https://www.britannica.com/science/acetylene [dostęp 29.10.2020]

Wprowadzenie

Animacja

Spalanie alkinów

Spalanie całkowite

Spalanie niecałkowite

Słownik

Bibliografia