Płaszczyzny urbanizacji

Urbanizacja (od łac. słowa urbanus, czyli „miejski”) to – zgodnie z Encyklopedią geografii świata PWN – proces społeczny i kulturowy wyrażający się w rozwoju miast, wzroście ich liczby, powiększaniu obszarów miejskich i udziału ludności miejskiej w całości zaludnienia (bądź udziału ludności żyjącej według miejskich wzorców). Jest to zatem bardzo złożony proces, który zachodzi na wielu płaszczyznach (w wielu wymiarach). Proces urbanizacji dotyczy także aglomeracji miejskich oraz układów metropolitalnych.

R8l6YsQiQKoLw
Schemat. Lista elementów:
  • Nazwa kategorii: Płaszczyzny urbanizacji
    • Elementy należące do kategorii Płaszczyzny urbanizacji
    • Nazwa kategorii: demograficzna
    • Nazwa kategorii: ekonomiczna
    • Nazwa kategorii: przestrzenna
    • Nazwa kategorii: społeczna
    • Koniec elementów należących do kategorii Płaszczyzny urbanizacji
R1KbjQMh4NIbb1
Współczynnik urbanizacji na świecie w 2020 roku
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych ourworldindata.org, licencja: CC BY-SA 3.0.

Płaszczyzna demograficzna

Przejawia się we wzroście liczby i odsetka ludności miejskiej w wyniku:

  • szybszego przyrostu rzeczywistego ludności w miastach za sprawą migracji ludności wiejskiej do miast,

  • zwiększania się przyrostu naturalnego w miastach,

  • rozszerzania granic administracyjnych miast o obszary leżące w ich bezpośrednim sąsiedztwie,

  • powstawania nowych miast przez ich budowę na „surowym korzeniu”,

  • nadawania praw miejskich ośrodkom wiejskim.

Głównym miernikiem urbanizacji demograficznej jest odsetek ludności mieszkającej w miastach w ogólnej liczbie ludności.

R1CdvPUZVQPLo1
Wykres liniowy. Lista elementów: 1. zestaw danych:Kraj: 1960Izrael: 76,848; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 73,611; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 59,752; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 69,996; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 33,61090871; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 47,892; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 17,924; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 6,695; Podpis osi wartości: procent (%)2. zestaw danych:Kraj: 1961Izrael: 77,985; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 74,217; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 60,02; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 70,377; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 34,12412486; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 48,527; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 18,032; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 6,962; Podpis osi wartości: procent (%)3. zestaw danych:Kraj: 1962Izrael: 78,754; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 74,767; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 60,204; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 70,757; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 34,56587878; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 48,926; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 18,218; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 7,239; Podpis osi wartości: procent (%)4. zestaw danych:Kraj: 1963Izrael: 79,502; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 75,309; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 60,387; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 71,134; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 34,95255686; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 49,326; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 18,405; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 7,527; Podpis osi wartości: procent (%)5. zestaw danych:Kraj: 1964Izrael: 80,232; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 75,844; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 60,57; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 71,508; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 35,34504349; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 49,727; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 18,595; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 7,877; Podpis osi wartości: procent (%)6. zestaw danych:Kraj: 1965Izrael: 80,94; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 76,369; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 60,753; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 71,879; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 35,56565067; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 50,126; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 18,785; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 8,406; Podpis osi wartości: procent (%)7. zestaw danych:Kraj: 1966Izrael: 81,63; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 76,888; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 60,936; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 72,247; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 35,76257345; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 50,526; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 18,977; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 8,968; Podpis osi wartości: procent (%)8. zestaw danych:Kraj: 1967Izrael: 82,3; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 77,398; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 61,118; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 72,612; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 35,97159049; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 50,926; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 19,171; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 9,564; Podpis osi wartości: procent (%)9. zestaw danych:Kraj: 1968Izrael: 82,952; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 77,901; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 61,3; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 72,974; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 36,16994226; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 51,326; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 19,366; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 10,196; Podpis osi wartości: procent (%)10. zestaw danych:Kraj: 1969Izrael: 83,582; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 78,394; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 61,481; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 73,333; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 36,37467051; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 51,726; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 19,562; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 10,862; Podpis osi wartości: procent (%)11. zestaw danych:Kraj: 1970Izrael: 84,195; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 78,88; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 61,663; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 73,602; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 36,5632717; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 52,125; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 19,76; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 11,568; Podpis osi wartości: procent (%)12. zestaw danych:Kraj: 1971Izrael: 84,789; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 79,321; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 61,913; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 73,613; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 36,74900995; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 52,668; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 19,991; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 12,313; Podpis osi wartości: procent (%)13. zestaw danych:Kraj: 1972Izrael: 85,351; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 79,743; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 62,232; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 73,623; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 36,95651273; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 53,324; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 20,321; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 13,1; Podpis osi wartości: procent (%)14. zestaw danych:Kraj: 1973Izrael: 85,793; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 80,158; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 62,55; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 73,633; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 37,18590893; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 53,977; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 20,653; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 13,882; Podpis osi wartości: procent (%)15. zestaw danych:Kraj: 1974Izrael: 86,224; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 80,567; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 62,867; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 73,643; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 37,45894822; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 54,629; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 20,991; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 14,704; Podpis osi wartości: procent (%)16. zestaw danych:Kraj: 1975Izrael: 86,643; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 80,969; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 63,183; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 73,653; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 37,68878521; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 55,28; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 21,332; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 15,566; Podpis osi wartości: procent (%)17. zestaw danych:Kraj: 1976Izrael: 87,053; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 81,366; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 63,498; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 73,663; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 37,93924091; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 55,929; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 21,677; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 16,47; Podpis osi wartości: procent (%)18. zestaw danych:Kraj: 1977Izrael: 87,45; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 81,755; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 63,811; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 73,673; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 38,19834716; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 56,575; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 22,026; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 17,413; Podpis osi wartości: procent (%)19. zestaw danych:Kraj: 1978Izrael: 87,838; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 82,139; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 64,123; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 73,682; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 38,53399022; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 57,22; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 22,379; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 18,4; Podpis osi wartości: procent (%)20. zestaw danych:Kraj: 1979Izrael: 88,215; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 82,516; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 64,435; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 73,692; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 38,93836141; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 57,712; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 22,736; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 18,592; Podpis osi wartości: procent (%)21. zestaw danych:Kraj: 1980Izrael: 88,583; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 82,887; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 64,745; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 73,738; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 39,34927566; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 58,086; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 23,098; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 18,787; Podpis osi wartości: procent (%)22. zestaw danych:Kraj: 1981Izrael: 88,94; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 83,313; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 65,104; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 73,89; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 39,77155404; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 58,459; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 23,417; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 18,982; Podpis osi wartości: procent (%)23. zestaw danych:Kraj: 1982Izrael: 89,287; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 83,759; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 65,511; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 74,042; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 40,15241226; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 58,831; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 23,647; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 19,179; Podpis osi wartości: procent (%)24. zestaw danych:Kraj: 1983Izrael: 89,608; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 84,194; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 65,916; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 74,194; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 40,49886954; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 59,202; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 23,879; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 19,377; Podpis osi wartości: procent (%)25. zestaw danych:Kraj: 1984Izrael: 89,719; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 84,621; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 66,319; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 74,344; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 40,85615921; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 59,573; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 24,113; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 19,578; Podpis osi wartości: procent (%)26. zestaw danych:Kraj: 1985Izrael: 89,828; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 85,038; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 66,719; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 74,494; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 41,21614564; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 59,942; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 24,348; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 19,779; Podpis osi wartości: procent (%)27. zestaw danych:Kraj: 1986Izrael: 89,936; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 85,445; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 67,117; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 74,644; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 41,58083682; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 60,31; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 24,585; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 19,983; Podpis osi wartości: procent (%)28. zestaw danych:Kraj: 1987Izrael: 90,044; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 85,843; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 67,513; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 74,793; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 41,94610471; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 60,676; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 24,823; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 20,187; Podpis osi wartości: procent (%)29. zestaw danych:Kraj: 1988Izrael: 90,15; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 86,233; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 67,906; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 74,942; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 42,31072775; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,043; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 25,063; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 20,394; Podpis osi wartości: procent (%)30. zestaw danych:Kraj: 1989Izrael: 90,255; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 86,613; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 68,296; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 75,089; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 42,66549137; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,225; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 25,305; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 20,602; Podpis osi wartości: procent (%)31. zestaw danych:Kraj: 1990Izrael: 90,359; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 86,984; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 68,684; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 75,3; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 43,02880227; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,27; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 25,547; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 20,811; Podpis osi wartości: procent (%)32. zestaw danych:Kraj: 1991Izrael: 90,463; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 87,328; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 69,329; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 75,701; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 43,39652509; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,315; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 25,778; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,023; Podpis osi wartości: procent (%)33. zestaw danych:Kraj: 1992Izrael: 90,565; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 87,542; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 70,223; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 76,097; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 43,74010817; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,359; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 25,984; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,235; Podpis osi wartości: procent (%)34. zestaw danych:Kraj: 1993Izrael: 90,666; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 87,752; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 71,1; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 76,488; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 44,10397126; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,404; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 26,191; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,408; Podpis osi wartości: procent (%)35. zestaw danych:Kraj: 1994Izrael: 90,767; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 87,96; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 71,962; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 76,875; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 44,46576774; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,449; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 26,399; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,44; Podpis osi wartości: procent (%)36. zestaw danych:Kraj: 1995Izrael: 90,866; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 88,164; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 72,809; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 77,257; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 44,84157275; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,493; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 26,607; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,473; Podpis osi wartości: procent (%)37. zestaw danych:Kraj: 1996Izrael: 90,943; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 88,366; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 73,64; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 77,636; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 45,20263515; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,538; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 26,817; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,506; Podpis osi wartości: procent (%)38. zestaw danych:Kraj: 1997Izrael: 91,009; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 88,564; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 74,453; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 78,008; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 45,56654585; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,583; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 27,028; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,538; Podpis osi wartości: procent (%)39. zestaw danych:Kraj: 1998Izrael: 91,074; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 88,759; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 75,25; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 78,377; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 45,93544928; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,627; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 27,24; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,571; Podpis osi wartości: procent (%)40. zestaw danych:Kraj: 1999Izrael: 91,139; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 88,952; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 76,03; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 78,742; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 46,30785966; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,672; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 27,453; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,604; Podpis osi wartości: procent (%)41. zestaw danych:Kraj: 2000Izrael: 91,203; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 89,142; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 76,795; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 79,057; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 46,68932265; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,716; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 27,667; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,637; Podpis osi wartości: procent (%)42. zestaw danych:Kraj: 2001Izrael: 91,267; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 89,329; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 77,83; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 79,234; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 47,13754661; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,761; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 27,918; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,67; Podpis osi wartości: procent (%)43. zestaw danych:Kraj: 2002Izrael: 91,33; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 89,51; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 79,113; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 79,409; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 47,6362249; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,787; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 28,244; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,702; Podpis osi wartości: procent (%)44. zestaw danych:Kraj: 2003Izrael: 91,393; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 89,686; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 80,341; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 79,583; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 48,1378579; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,676; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 28,572; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,735; Podpis osi wartości: procent (%)45. zestaw danych:Kraj: 2004Izrael: 91,456; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 89,86; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 81,514; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 79,757; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 48,64366142; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,564; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 28,903; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,768; Podpis osi wartości: procent (%)46. zestaw danych:Kraj: 2005Izrael: 91,518; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 90,031; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 82,63; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 79,928; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 49,15259796; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,452; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 29,235; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,801; Podpis osi wartości: procent (%)47. zestaw danych:Kraj: 2006Izrael: 91,58; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 90,2; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 83,636; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 80,099; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 49,65329294; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,341; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 29,569; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,834; Podpis osi wartości: procent (%)48. zestaw danych:Kraj: 2007Izrael: 91,641; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 90,366; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 84,539; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 80,269; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 50,14452598; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,229; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 29,906; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,868; Podpis osi wartości: procent (%)49. zestaw danych:Kraj: 2008Izrael: 91,702; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 90,53; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 85,402; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 80,438; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 50,64909282; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,116; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 30,246; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,901; Podpis osi wartości: procent (%)50. zestaw danych:Kraj: 2009Izrael: 91,763; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 90,691; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 86,288; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 80,606; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 51,14912899; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 61,004; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 30,587; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,934; Podpis osi wartości: procent (%)51. zestaw danych:Kraj: 2010Izrael: 91,826; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 90,849; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 87,134; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 80,772; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 51,64627897; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 60,892; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 30,93; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 21,985; Podpis osi wartości: procent (%)52. zestaw danych:Kraj: 2011Izrael: 91,892; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 90,99; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 87,879; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 80,944; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 52,10395547; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 60,78; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 31,276; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 22,054; Podpis osi wartości: procent (%)53. zestaw danych:Kraj: 2012Izrael: 91,96; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 91,121; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 88,588; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 81,119; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 52,55506837; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 60,654; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 31,634; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 22,142; Podpis osi wartości: procent (%)54. zestaw danych:Kraj: 2013Izrael: 92,031; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 91,249; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 89,187; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 81,299; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 53,00559933; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 60,529; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 32,003; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 22,248; Podpis osi wartości: procent (%)55. zestaw danych:Kraj: 2014Izrael: 92,104; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 91,377; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 89,69; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 81,483; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 53,45794597; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 60,403; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 32,384; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 22,372; Podpis osi wartości: procent (%)56. zestaw danych:Kraj: 2015Izrael: 92,179; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 91,503; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 90,173; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 81,671; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 53,91424755; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 60,278; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 32,777; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 22,515; Podpis osi wartości: procent (%)57. zestaw danych:Kraj: 2016Izrael: 92,256; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 91,627; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 90,635; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 81,862; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 54,37026882; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 60,178; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 33,182; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 22,677; Podpis osi wartości: procent (%)58. zestaw danych:Kraj: 2017Izrael: 92,336; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 91,749; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 91,077; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 82,058; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 54,82304848; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 60,105; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 33,6; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 22,858; Podpis osi wartości: procent (%)59. zestaw danych:Kraj: 2018Izrael: 92,418; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 91,87; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 91,49; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 82,256; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 55,27042604; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 60,058; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 34,03; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 23,059; Podpis osi wartości: procent (%)60. zestaw danych:Kraj: 2019Izrael: 92,501; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 91,991; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 91,876; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 82,459; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 55,71428472; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 60,037; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 34,472; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 23,279; Podpis osi wartości: procent (%)61. zestaw danych:Kraj: 2020Izrael: 92,5; Podpis osi wartości: procent (%)Argentyna: 92,1; Podpis osi wartości: procent (%)Holandia: 92,2; Podpis osi wartości: procent (%)USA: 82,7; Podpis osi wartości: procent (%)świat: 56,2; Podpis osi wartości: procent (%)Polska: 60,0; Podpis osi wartości: procent (%)Indie: 34,9; Podpis osi wartości: procent (%)Czad: 23,5; Podpis osi wartości: procent (%)
Wskaźnik zmiany udziału liczby ludności miejskiej w ogólnej liczbie ludności
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., oprac. na podstawie danych Banku Światowego, dostępny w internecie: https://data.worldbank.org/.
Polecenie 1

Wyjaśnij zależność między odsetkiem ludności miejskiej w ogólnej liczbie ludności a poziomem rozwoju gospodarczego.

R1A5PAcAU6b4B
(Uzupełnij).
Polecenie 2

Wyjaśnij przyczynę wysokiej wartości odsetka ludności miejskiej w ogólnej liczbie ludności w Argentynie.

R1MsB8U2AFnRv
(Uzupełnij).

Płaszczyzna ekonomiczna

Dotyczy wzrostu udziału zatrudnienia w sektorze przemysłu i usług w strukturze zatrudnienia ludności, wzrostu zróżnicowania zawodowego ludności, a także wzrostu zróżnicowania statusu materialnego ludności mieszkającej w miastach i na wsiach. W efekcie zauważalne są zmiany typów funkcjonalnych miast. Przyczynami urbanizacji w płaszczyźnie ekonomicznej są: wzrost liczby osób pracujących w przemyśle, budownictwie i usługach, spadek pracujących w rolnictwie oraz utrzymywanie się ludności z pozarolniczych źródeł utrzymania.

Głównym miernikiem urbanizacji ekonomicznej jest struktura zatrudnienia i udział ludności pracującej w przemyśle i usługach w ogólnej liczbie pracujących.

R8RzEp7U9CPYJ1
Wykres liniowy. Lista elementów: 1. zestaw danych:Kraj: 1991Izrael: 96,49600005; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,65700001; Podpis osi wartości: %Holandia: 95,72300005; Podpis osi wartości: %USA: 98,09500003; Podpis osi wartości: %świat: 56,32182602; Podpis osi wartości: %Polska: 74,43199921; Podpis osi wartości: %Indie: 37,43799973; Podpis osi wartości: %Czad: 16,54799652; Podpis osi wartości: %2. zestaw danych:Kraj: 1992Izrael: 96,4920001; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,597; Podpis osi wartości: %Holandia: 95,81899977; Podpis osi wartości: %USA: 98,11600006; Podpis osi wartości: %świat: 56,47724265; Podpis osi wartości: %Polska: 74,86899948; Podpis osi wartości: %Indie: 37,59000015; Podpis osi wartości: %Czad: 16,80200195; Podpis osi wartości: %3. zestaw danych:Kraj: 1993Izrael: 95,84399986; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,54699999; Podpis osi wartości: %Holandia: 95,92299986; Podpis osi wartości: %USA: 98,13900006; Podpis osi wartości: %świat: 57,21794887; Podpis osi wartości: %Polska: 75,38199997; Podpis osi wartości: %Indie: 37,72600174; Podpis osi wartości: %Czad: 16,625; Podpis osi wartości: %4. zestaw danych:Kraj: 1994Izrael: 96,704; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,54800001; Podpis osi wartości: %Holandia: 96,01399994; Podpis osi wartości: %USA: 98,16400003; Podpis osi wartości: %świat: 57,90676191; Podpis osi wartości: %Polska: 75,99399948; Podpis osi wartości: %Indie: 37,8219986; Podpis osi wartości: %Czad: 16,93199921; Podpis osi wartości: %5. zestaw danych:Kraj: 1995Izrael: 97,05599999; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,37699997; Podpis osi wartości: %Holandia: 96,171; Podpis osi wartości: %USA: 98,19299996; Podpis osi wartości: %świat: 58,74393303; Podpis osi wartości: %Polska: 77,37000084; Podpis osi wartości: %Indie: 38,11600113; Podpis osi wartości: %Czad: 17,05400085; Podpis osi wartości: %6. zestaw danych:Kraj: 1996Izrael: 97,44199991; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,23699999; Podpis osi wartości: %Holandia: 96,2190001; Podpis osi wartości: %USA: 98,22099996; Podpis osi wartości: %świat: 59,37310364; Podpis osi wartości: %Polska: 77,8939991; Podpis osi wartości: %Indie: 38,29899979; Podpis osi wartości: %Czad: 17,1760025; Podpis osi wartości: %7. zestaw danych:Kraj: 1997Izrael: 97,58599997; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,20499998; Podpis osi wartości: %Holandia: 96,29399991; Podpis osi wartości: %USA: 98,25300002; Podpis osi wartości: %świat: 59,88190462; Podpis osi wartości: %Polska: 78,83699989; Podpis osi wartości: %Indie: 38,95399857; Podpis osi wartości: %Czad: 17,39900208; Podpis osi wartości: %8. zestaw danych:Kraj: 1998Izrael: 97,68600011; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,23699999; Podpis osi wartości: %Holandia: 96,50999999; Podpis osi wartości: %USA: 98,28699994; Podpis osi wartości: %świat: 59,89232522; Podpis osi wartości: %Polska: 79,65999985; Podpis osi wartości: %Indie: 39,32600021; Podpis osi wartości: %Czad: 17,68599701; Podpis osi wartości: %9. zestaw danych:Kraj: 1999Izrael: 97,6500001; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,25800002; Podpis osi wartości: %Holandia: 96,78900003; Podpis osi wartości: %USA: 98,324; Podpis osi wartości: %świat: 59,88611694; Podpis osi wartości: %Polska: 80,47900009; Podpis osi wartości: %Indie: 39,82699966; Podpis osi wartości: %Czad: 17,7519989; Podpis osi wartości: %10. zestaw danych:Kraj: 2000Izrael: 97,82399988; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,32700002; Podpis osi wartości: %Holandia: 96,71700001; Podpis osi wartości: %USA: 98,37100005; Podpis osi wartości: %świat: 60,03215193; Podpis osi wartości: %Polska: 81,32900047; Podpis osi wartości: %Indie: 40,35499954; Podpis osi wartości: %Czad: 17,78800201; Podpis osi wartości: %11. zestaw danych:Kraj: 2001Izrael: 97,99099994; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,167; Podpis osi wartości: %Holandia: 96,87800002; Podpis osi wartości: %USA: 98,47399998; Podpis osi wartości: %świat: 60,35511566; Podpis osi wartości: %Polska: 80,80400085; Podpis osi wartości: %Indie: 40,7140007; Podpis osi wartości: %Czad: 18,18900299; Podpis osi wartości: %12. zestaw danych:Kraj: 2002Izrael: 98,00300002; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,01700002; Podpis osi wartości: %Holandia: 97,06399989; Podpis osi wartości: %USA: 98,45700002; Podpis osi wartości: %świat: 60,60497724; Podpis osi wartości: %Polska: 80,36800003; Podpis osi wartości: %Indie: 41,29100037; Podpis osi wartości: %Czad: 18,54799652; Podpis osi wartości: %13. zestaw danych:Kraj: 2003Izrael: 98,12699997; Podpis osi wartości: %Argentyna: 98,60099995; Podpis osi wartości: %Holandia: 96,95900011; Podpis osi wartości: %USA: 98,49600005; Podpis osi wartości: %świat: 61,02666831; Podpis osi wartości: %Polska: 81,80400085; Podpis osi wartości: %Indie: 41,75699997; Podpis osi wartości: %Czad: 18,94999695; Podpis osi wartości: %14. zestaw danych:Kraj: 2004Izrael: 97,94499993; Podpis osi wartości: %Argentyna: 98,50399995; Podpis osi wartości: %Holandia: 96,68700004; Podpis osi wartości: %USA: 98,53400004; Podpis osi wartości: %świat: 62,1823133; Podpis osi wartości: %Polska: 82,3939991; Podpis osi wartości: %Indie: 43,26599884; Podpis osi wartości: %Czad: 19,54299927; Podpis osi wartości: %15. zestaw danych:Kraj: 2005Izrael: 97,97900009; Podpis osi wartości: %Argentyna: 98,72099996; Podpis osi wartości: %Holandia: 96,29900002; Podpis osi wartości: %USA: 98,59300005; Podpis osi wartości: %świat: 63,07396586; Podpis osi wartości: %Polska: 82,62199974; Podpis osi wartości: %Indie: 44,0019989; Podpis osi wartości: %Czad: 20,10600281; Podpis osi wartości: %16. zestaw danych:Kraj: 2006Izrael: 98,21599996; Podpis osi wartości: %Argentyna: 98,949; Podpis osi wartości: %Holandia: 96,352; Podpis osi wartości: %USA: 98,61099994; Podpis osi wartości: %świat: 64,19724891; Podpis osi wartości: %Polska: 84,20899963; Podpis osi wartości: %Indie: 44,8370018; Podpis osi wartości: %Czad: 20,20700073; Podpis osi wartości: %17. zestaw danych:Kraj: 2007Izrael: 98,36800003; Podpis osi wartości: %Argentyna: 98,88100004; Podpis osi wartości: %Holandia: 96,66499996; Podpis osi wartości: %USA: 98,70700002; Podpis osi wartości: %świat: 65,17676444; Podpis osi wartości: %Polska: 85,25500011; Podpis osi wartości: %Indie: 46,06600189; Podpis osi wartości: %Czad: 20,46099854; Podpis osi wartości: %18. zestaw danych:Kraj: 2008Izrael: 98,48899996; Podpis osi wartości: %Argentyna: 98,80499995; Podpis osi wartości: %Holandia: 96,83500004; Podpis osi wartości: %USA: 98,66299999; Podpis osi wartości: %świat: 65,87258772; Podpis osi wartości: %Polska: 86,02900028; Podpis osi wartości: %Indie: 47,42200089; Podpis osi wartości: %Czad: 20,67099762; Podpis osi wartości: %19. zestaw danych:Kraj: 2009Izrael: 98,58800006; Podpis osi wartości: %Argentyna: 98,76900005; Podpis osi wartości: %Holandia: 96,86899996; Podpis osi wartości: %USA: 98,64999998; Podpis osi wartości: %świat: 66,31355447; Podpis osi wartości: %Polska: 86,71500015; Podpis osi wartości: %Indie: 47,55199814; Podpis osi wartości: %Czad: 21,02799988; Podpis osi wartości: %20. zestaw danych:Kraj: 2010Izrael: 98,699; Podpis osi wartości: %Argentyna: 98,727; Podpis osi wartości: %Holandia: 96,93799996; Podpis osi wartości: %USA: 98,57700002; Podpis osi wartości: %świat: 66,97036552; Podpis osi wartości: %Polska: 86,9460001; Podpis osi wartości: %Indie: 48,48500061; Podpis osi wartości: %Czad: 21,48999786; Podpis osi wartości: %21. zestaw danych:Kraj: 2011Izrael: 98,79999995; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,36400002; Podpis osi wartości: %Holandia: 97,21600008; Podpis osi wartości: %USA: 98,55499995; Podpis osi wartości: %świat: 68,00038173; Podpis osi wartości: %Polska: 87,09200001; Podpis osi wartości: %Indie: 51,01900101; Podpis osi wartości: %Czad: 21,65000153; Podpis osi wartości: %22. zestaw danych:Kraj: 2012Izrael: 98,89199996; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,384; Podpis osi wartości: %Holandia: 97,26699996; Podpis osi wartości: %USA: 98,61899996; Podpis osi wartości: %świat: 68,85956193; Podpis osi wartości: %Polska: 87,42099953; Podpis osi wartości: %Indie: 52,99599838; Podpis osi wartości: %Czad: 22,0490036; Podpis osi wartości: %23. zestaw danych:Kraj: 2013Izrael: 98,75699997; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,38099998; Podpis osi wartości: %Holandia: 97,90499997; Podpis osi wartości: %USA: 98,68299997; Podpis osi wartości: %świat: 69,72389633; Podpis osi wartości: %Polska: 88,0010004; Podpis osi wartości: %Indie: 53,64400101; Podpis osi wartości: %Czad: 22,43299866; Podpis osi wartości: %24. zestaw danych:Kraj: 2014Izrael: 98,88900006; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,45099998; Podpis osi wartości: %Holandia: 97,70799994; Podpis osi wartości: %USA: 98,653; Podpis osi wartości: %świat: 70,58656965; Podpis osi wartości: %Polska: 88,50899982; Podpis osi wartości: %Indie: 54,1590004; Podpis osi wartości: %Czad: 22,81700134; Podpis osi wartości: %25. zestaw danych:Kraj: 2015Izrael: 98,97899997; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,73899999; Podpis osi wartości: %Holandia: 97,68000007; Podpis osi wartości: %USA: 98,56299996; Podpis osi wartości: %świat: 71,1161313; Podpis osi wartości: %Polska: 88,4659996; Podpis osi wartości: %Indie: 54,32600021; Podpis osi wartości: %Czad: 23,03199768; Podpis osi wartości: %26. zestaw danych:Kraj: 2016Izrael: 98,98199999; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,875; Podpis osi wartości: %Holandia: 97,73799992; Podpis osi wartości: %USA: 98,57000005; Podpis osi wartości: %świat: 71,59850319; Podpis osi wartości: %Polska: 89,41600037; Podpis osi wartości: %Indie: 54,85699844; Podpis osi wartości: %Czad: 22,96399689; Podpis osi wartości: %27. zestaw danych:Kraj: 2017Izrael: 99,01300001; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,941; Podpis osi wartości: %Holandia: 97,73200011; Podpis osi wartości: %USA: 98,57299995; Podpis osi wartości: %świat: 72,18719182; Podpis osi wartości: %Polska: 89,77799988; Podpis osi wartości: %Indie: 55,94599915; Podpis osi wartości: %Czad: 23,00700378; Podpis osi wartości: %28. zestaw danych:Kraj: 2018Izrael: 99,04799998; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,905; Podpis osi wartości: %Holandia: 97,90199995; Podpis osi wartości: %USA: 98,63100004; Podpis osi wartości: %świat: 72,73435157; Podpis osi wartości: %Polska: 90,38199997; Podpis osi wartości: %Indie: 56,67100143; Podpis osi wartości: %Czad: 23,2559967; Podpis osi wartości: %29. zestaw danych:Kraj: 2019Izrael: 99,07599998; Podpis osi wartości: %Argentyna: 99,908; Podpis osi wartości: %Holandia: 97,96499991; Podpis osi wartości: %USA: 98,65999997; Podpis osi wartości: %świat: 73,14465327; Podpis osi wartości: %Polska: 90,76500034; Podpis osi wartości: %Indie: 57,61500168; Podpis osi wartości: %Czad: 23,44400024; Podpis osi wartości: %
Wskaźnik określający liczbę ludności utrzymującej się z pozarolniczych źródeł utrzymania
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., oprac. na podstawie danych Banku Światowego, dostępny w internecie: https://data.worldbank.org/.

Płaszczyzna przestrzenna (terytorialna)

Jest związana ze wzrostem powierzchni miast poprzez wchłanianie stref podmiejskich przez miasta, a także z powstawaniem nowych ośrodków miejskich, a w efekcie dużych stref zurbanizowanych. Zaciera się granica między miastem a wsią położoną pod miastem – również tam powstają wielopiętrowe budynki czy zabudowa szeregowa. Ponadto wiąże się ze wzrostem liczby mieszkań, na przykład na skutek podwyższania czy zagęszczania zabudowy.

Przemiany te dotyczą także zmian użytkowania terenu (zmniejszanie się powierzchni użytków rolnych na korzyść terenów zabudowanych i zurbanizowanych, np. rekreacyjnych, składowych, przemysłowych, handlowo‑usługowych itd.) i modernizacji infrastruktury technicznej.

Głównym miernikiem urbanizacji przestrzennej jest odsetek powierzchni miast w ogólnej powierzchni danej jednostki przestrzennej, np. kraju.

R1II09eX0YWpn1
Wykres przedstawia udział ludności zamieszkującej obszary miejskie. Na świecie w 1990 roku było ponad 40%, w 2000 roku prawie 50%, w 2010 roku ponad 50%, w 2020 roku około 55%. W Czadzie w 1990 roku było 20%, w 2000, 2010 i 2020 roku ponad 20%. W Indiach w 1990 roku było ponad 20%, w 2000 roku prawie 30%, w 2010 roku ponad 30% a w 2020 roku około 35%. W Polsce w 1990 roku było 60%, w 2000 roku ponad 60%, w 2010 roku 60%, w 2020 roku poniżej 60%. W Stanach Zjednoczonych w 1990 roku było około 75%, w 2000 roku prawie 80%, w 2010 roku 80%, w 2020 roku ponad 80%. W Argentynie w 1990 roku było około 85%, w 2000 roku prawie 90%, w 2010 i 2020 roku ponad 90%. W Holandii w 1990 roku było prawie 70%, w 2000 roku prawie 80%, w 2010 roku prawie 90%, w 2020 roku ponad 90%. W Izraelu w 1990 roku było 90%, w 2000, 2010 i 2020 roku ponad 90%.
Udział ludności zamieszkującej obszary miejskie
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych ourworldindata.org, licencja: CC BY-SA 3.0.

Przyczynami urbanizacji w płaszczyźnie przestrzennej są:

  • migracja do miast ludności w celu poszukiwania pracy, dostępu do usług czy rozrywki,

  • powstanie atrakcyjnych i tanich osiedli wielorodzinnych,

  • administracyjne włączenie wsi do miast.

Urbanizację w kontekście przestrzennym opisują również wskaźniki takie jak:

  • wskaźnik określający liczbę miast na jednostkę powierzchni,

  • wskaźnik określający liczbę miast w stosunku do ich wielkości (klasy),

  • wskaźnik określający rozmieszczenie ludności w miastach, ze względu na ich klasę,

  • wskaźnik określający koncentrację miast na danym obszarze.

W Polsce od 1 stycznia 2021 roku istnieją 954 miasta.

R1XCU9DZIQlgF1
Miasta w Polsce
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych BDL GUS, dostępny w internecie: https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start, licencja: CC BY-SA 3.0.

Płaszczyzna społeczna

Jest związana z przyswajaniem miejskiego stylu życia przez osoby przybywające do miast z obszarów wiejskich, a także z upowszechnianiem się miejskiego stylu życia w strefach podmiejskich (semiurbanizacjasemiurbanizacjasemiurbanizacja). Dla przykładu: mieszkańcy stref podmiejskich korzystają z usług w mieście, ubierają się podobnie do mieszkańców miast czy wyznają podobne wartości (przenikanie wzorców).

Jest to najtrudniejsza do zmierzenia płaszczyzna urbanizacji. Zjawisko to, nazywane urbanizmem, jest przedmiotem zainteresowań socjologów, którzy badają struktury rodzin, korzystanie z usług wyższego rzędu, formy spędzania wolnego czasu, kontakty międzyludzkie, przemiany zachowań ludności, zjawisko segregacji społeczno‑przestrzennej itd. Przykładowymi wskaźnikami opisującymi urbanizację w płaszczyźnie społecznej są wskaźniki odnoszące się do stylu życia i korzystania z instytucji kultury (kino, teatr).

Przyczyny urbanizacji w kontekście społecznym:

  • poszukiwanie przez ludność zamieszkałą osady inne niż miasta lepszej pracy, dostępność w miastach dużej liczby miejsc pracy w różnorodnych dziedzinach,

  • poszukiwanie przez ludność dostępu do usług niedostępnych na wsi i związana z tym migracja do miast,

  • poszukiwanie rozrywki, m.in. klubów, pubów, imprez kulturalnych,

  • promocja miast w mediach masowych,

  • napływ migrantów i uchodźców z innych krajów, którzy poszukują schronienia w miastach.

Płaszczyzny urbanizacji a fazy (etapy) urbanizacji

Urbanizacja na poszczególnych płaszczyznach przebiega z różnym nasileniem wraz ze wzrostem poziomu rozwoju gospodarczego państw. Podczas urbanizacji wstępnejurbanizacja wstępnaurbanizacji wstępnej dominuje płaszczyzna demograficzna i ekonomiczna. Najpóźniej zachodzi urbanizacja na płaszczyźnie społecznej, która obejmuje także mieszkańców wsi.

W krajach wysoko rozwiniętych urbanizacja zachodzi w sposób zrównoważony na różnych płaszczyznach. Na przykład wzrost liczby ludności pociąga za sobą wzrost powierzchni miast i rozwój infrastruktury. Z kolei w wielu krajach słabo rozwiniętych występuje tzw. urbanizacja pozorna – rozwój infrastruktury nie nadąża za szybko wzrastającą liczbą ludności, która napływa żywiołowo z obszarów wiejskich. Powstają wówczas dzielnice nędzy.

R17xbUfSw9aox
Fazy urbanizacji
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie J. Korba, J. Mordawski, W. Wiecki, Geografia i człowiek, Operon, Gdynia 2003, s. 73, licencja: CC BY-SA 3.0.

Proces urbanizacji przebiega w czterech etapach. Pierwszym z nich jest urbanizacja wstępna. Etap ten jest związany z intensywnym rozwojem miasta, na obszarze tym pojawia się duża liczba ludności, która koncentruje się w centrum miasta.

Następny etap urbanizacji to suburbanizacjasuburbanizacjasuburbanizacja. Zachodzi najczęściej w wyniku wzrostu zamożności ludności z centrum i jej przenoszenia się do domów jednorodzinnych na przedmieściach, może dochodzić także do zjawiska urban sprawl, czyli wzrostu zaludnienia na terenie całego miasta i zmian w jego układzie przestrzennym.

Następnie dochodzi do dezurbanizacjidezurbanizacjadezurbanizacji, czyli tzw. kryzysu miasta. Warunki życia w przeludnionym mieście zaczynają dla jego mieszkańców być niekomfortowe. Ludność w związku z niedogodnościami przenosi się do coraz dalszych części miasta lub wyprowadza się poza jego teren. W osadzie odpływ mieszkańców powoduje powstawanie np. pustostanów, pojawiają się trudności z utrzymaniem miasta, szerzy się wandalizm i przestępczość.

Po dezurbanizacji następuje reurbanizacjareurbanizacjareurbanizacja, która jest zazwyczaj inicjowana przez władze ośrodka. Obszary miejskie poddawane są rewitalizacji, przebudowie i zmianie funkcji. W fazie reurbanizacji do miasta znów napływają nowi mieszkańcy.

Więcej informacji na temat procesu urbanizacji i jego etapów znajdziesz w e‑materiale „Etapy urbanizacjiDw3NUHANREtapy urbanizacji”.

Polecenie 3

Uzasadnij na wybranych przykładach, że procesy urbanizacyjne na poszczególnych płaszczyznach zachodzą z różną intensywnością.

R1DvelpKgqo5I
(Uzupełnij).

Słownik

dezurbanizacja
dezurbanizacja

trzecia faza procesów miastotwórczych (urbanizacji), która polega na spadku liczby ludności w centralnych częściach miast i aglomeracji, a następnie w całych aglomeracjach, spowodowanym wzrostem zamożności ludności i jej odpływem na tereny podmiejskie, bardziej oddalone od miast i aglomeracji

reurbanizacja
reurbanizacja

czwarta faza procesów miastotwórczych (urbanizacji), która polega na ponownym wzroście liczby ludności w centralnych częściach miast na skutek ich modernizacji i przebudowy, przy jednoczesnym przemieszczaniu się ludności na tereny typowo rolnicze

rurbanizacja
rurbanizacja

poszerzanie się miejskich terytoriów na obszary o mniej intensywnej urbanizacji, np. przedmieścia

semiurbanizacja
semiurbanizacja

proces, w którym wsie przekształcają się w osiedla lub miasta, tracąc funkcję rolniczą

suburbanizacja
suburbanizacja

druga faza procesów miastotwórczych (urbanizacji), która polega na gwałtownym nasileniu się napływu ludności do miast, związanym z rozwojem przemysłu i usług oraz przenoszeniu się ludności zamożnej z zatłoczonych centrów miast na obszary podmiejskie (suburbia)

urbanizacja wstępna
urbanizacja wstępna

pierwsza faza procesów miastotwórczych (urbanizacji), która polega na powolnym napływie ludności do miast i kształtowaniu się sieci miast