Szczególna treść, moc i forma konstytucji jako aktu prawnego

Konstytucja, jako ustawa zasadniczaustawa zasadniczaustawa zasadnicza, jest powszechnie obowiązującym aktem normatywnymakt normatywnyaktem normatywnym o pewnych szczególnych cechach – są to szczególna treść, szczególna moc i szczególna forma tego aktu prawnego.

R1Xe6WIwt1HmA1

Zdjęcie przedstawia otwartą księgę w szklanej gablocie. Przy podstawie gabloty jest tabliczka z napisem Konstytucja 3 Maja.

Szczególna treść konstytucji dotyczy zakresu regulowanych przez nią spraw i głębokości tych uregulowań. Materia konstytucyjna obejmuje całokształt kwestii ustrojowych (ogólne zasady ustroju państwowego, organizację i sposób wyboru naczelnych organów państwa, zakres ich kompetencji i wzajemnych relacji, ustrój terytorialny, formę rządów, wolności, prawa i obowiązki jednostki). Głębokość regulacji może być różna, ale przyjęło się, że konstytucja powinna normować zagadnienia o charakterze podstawowym w sposób raczej ogólny. Z różnych względów zdarza się jednak, że konstytucja jest dość obszernym dokumentem. Jest tak na przykład w Polsce w związku z doświadczeniami autorytaryzmu i wynikającym z tego przekonaniem ustrojodawcy o konieczności pozostawienia jak najmniejszego marginesu poddającego się dowolnej interpretacji.

Szczególna moc prawna ustawy zasadniczej polega na przyznaniu konstytucji najwyższego miejsca w hierarchicznym systemie źródeł prawa. Zasada konstytucjonalizmu zakłada, że każdy akt prawny w państwie musi być zgodny z konstytucją, zarówno pod względem treści, jak i sposobu jego wydania.

Szczególna treść i moc konstytucji zabezpieczone są jej szczególną formą. Szczególna forma konstytucji znajduje odzwierciedlenie w jej nazwie, trybie powstania i zmiany oraz organach zaangażowanych w ten proces.

Słownik