Przeczytaj
Rozwojowi chorób układu oddechowego sprzyjają: zanieczyszczenia powietrza (pyłowe lub gazowe), patogenypatogeny (wirusy, bakterie, grzyby) oraz szkodliwe stężenia tlenku węgla i dwutlenku węgla w powietrzu.
Nadmiar dwutlenku węgla w powietrzu
Stężenie COIndeks dolny 22 w atmosferze wynosi 350–450 ppm (na obszarach mniej zurbanizowanych nawet poniżej 350 ppm), natomiast w pomieszczeniach (wentylowanych) – między 500, a 2000 ppm. Dorosły człowiek w przeciągu godziny wydycha około 10–15 litrów COIndeks dolny 22, a objętość ta znacząco rośnie podczas wysiłku fizycznego.
Gdy znajdujemy się w zamkniętym, niewentylowanym pomieszczeniu, szybko odczuwamy ucisk w skroniach. A przecież oprócz oddychania, źródłem COIndeks dolny 22 jest np. palenie tytoniu czy działanie pieców z tzw. otwartym spalaniem. Najwyższe dopuszczalne stężenie dwutlenku węgla (w skrócie: NDS) to 9000 mg/mIndeks górny 33 (ok. 5000 ppm, czyli 0,5 proc.). Stężenie 10 proc. uważane jest za śmiertelne.
Wskaźnik Pettenkofera określa maksymalną dopuszczalną zawartość dwutlenku węgla w powietrzu dla niewentylowanego pomieszczenia. Wskaźnik ten podawany jest w procentach lub ppm (ang. parts per million – liczba części na milion).
Wartość tego wskaźnika to 1000 ppmppm, czyli 0,1 proc., podczas gdy stężenie COIndeks dolny 22
atmosferycznego wynosi średnio około 400 ppm = 0,04 proc.
Zanieczyszczenia powietrza
Infekcyjne choroby układu oddechowego
Jedną z głównych dróg szerzenia się infekcji wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych jest zakażenie drogą kropelkową. Gdy nosiciel kicha, kaszle lub mówi, uwalnia patogeny zawarte w ślinie lub wydzielinie nosowej w postaci aerozolu mogącego rozprzestrzeniać się na znaczne odległości. Osoby zdrowe podczas oddychania „pobierają” zawieszone w powietrzu mikroorganizmymikroorganizmy lub wirusy do wnętrza ustroju, co może doprowadzić do infekcji.
Prawdopodobnie niemożliwe jest całkowite wyeliminowanie zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych. Istnieją jednak sposoby, które pozwalają zminimalizować ryzyko szerzenia się infekcji.
Osoby chore powinny:
W przypadku infekcji bakteryjnych, które rozpozna lekarz, skuteczną formą leczenia jest antybiotykoterapia. Ten sposób leczenia jest jednak całkowicie nieskuteczny wobec infekcji o podłożu wirusowym.
Wirus SARS‑CoV‑2 (ang. severe acute respiratory syndrome coronavirus 2) jest przyczyną ostrej choroby układu oddechowego COVID‑19 (ang. coronavirus disease 2019). Zachorowania na tę chorobę rozpoczęły się w grudniu 2019 roku w Chinach i w szybkim tempie rozprzestrzeniły na cały świat, wywołując pandemię. Choroba przenosi się drogą kropelkową, głównie przez kaszel, kichanie oraz zanieczyszczenia powierzchni i przedmiotów przenoszone przez brudne ręce. Z tego powodu profilaktyka polega na szczepieniach, higienie rąk, dystansowaniu fizycznym społeczeństwa, zakrywaniu nosa i ust łokciem lub chusteczką podczas kichania i kaszlu, noszeniu maseczek ochronnych, a także kwarantannie osób chorych oraz osób mających kontakt z chorymi.
Słownik
gęsty, smolisty produkt suchej destylacji kory lub drewna różnych gatunków drzew oraz krzewów; np. dziegieć brzozowy używany w recepturze aptecznej
gr. haîma – krew, łac. globus – kula, oznaczana też skrótami Hb lub HGB. Czerwony barwnik krwi, białko zawarte w erytrocytach, którego zasadniczą funkcją jest transportowanie tlenu – przyłączanie go w płucach i uwalnianie w tkankach
gr. hyper – nad, ponad, kapnos – dym, stan podwyższonego ciśnienia cząstkowego dwutlenku węgla (COIndeks dolny 22) we krwi
jedno- lub wielokomórkowe organizmy, których obecność można stwierdzić jedynie przy użyciu mikroskopu. Należą do nich bakterie, pierwotniaki i grzyby mikroskopijne, zwykle do mikroorganizmów nie zalicza się wirusów
czynnik wywołujący chorobę danego organizmu. Do patogenów należą wybrane wirusy, bakterie, grzyby, priony czy larwy niektórych owadów
ang. parts per million – liczba części na milion, jednostka przedstawiająca liczbę części (cząsteczek, cząstek, zdarzeń) na milion, oznaczenie stosowane m.in. przy wyrażaniu stężeń
postępująca choroba polegająca na ograniczeniu przepływu powietrza przez drogi oddechowe w wyniku ich uszkodzenia. Najczęściej powstaje w wyniku długotrwałego oddychania zanieczyszczonym powietrzem