Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1

Recykling - wykorzystywanie odpadów jako materiału wyjściowego (jako surowca wtórnego) w procesach przemysłowych lub szeroko pojęte przyrodnicze ich zagospodarowanie; wg definicji prawnej zawartej w ustawie o odpadach (Dziennik Ustaw 2001 nr 62, pozycja 628) recykling jest to taki odzysk, który polega na powtórnym przetwarzaniu substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym też recykling organiczny, z wyjątkiem odzysku energii.

Indeks górny Źródło: encyklopedia.pwn.pl Indeks górny koniec

Poddawanie zużytych produktów recyklingowi to działalność niezbędna, jeżeli ludzkość chce uchronić Ziemię przez zaśmieceniem na skalę, która zacznie zagrażać życiu i zdrowiu wszystkich jej mieszkańców. Dzięki selektywnemu gromadzeniu odpadów możliwe jest ich ponowne wykorzystanie. Na przykład z makulatury możliwe jest ponowne wytworzenie papieru i tektury. Tworzywa sztuczne z kolei nadają się do przerobienia na takie same produkty - plastikowe opakowanie po szamponie może zyskać drugie życie i po raz kolejny posłużyć do przechowywania dowolnego kosmetyku. Również szkło i metale (zwłaszcza puszki po napojach), zamiast rozkładać się przez setki lub tysiące lat, mogą być nieustannie przetwarzane i służyć na coraz to nowe sposoby.

Recykling jest równie ważny w hutnictwiehutnictwohutnictwie i przetwórstwie metali, a to za sprawą wciąż pomniejszających się zasobów surowców naturalnych. Przykładem ponownego przetwórstwa w tej dziedzinie jest cyna, której złoża uległy niemal całkowitemu wyczerpaniu, tak więc niezbędne jest wykorzystywanie zużytych już materiałów celem pozyskania tego surowca do wytworzenia nowych produktów.

Do ponownego przetworzenia nadają się niemal wszystkie produkty – plastik, szkło, drewno, metale, a nawet beton.

Roczna produkcja papieru na świecie to ok. 318 mln ton. Średnio w ciągu roku statystyczny Polak zużywa 60 kg papieru. By chronić drzewa przed wycinką, do produkcji papieru wykorzystuje się makulaturę. Jedna tona makulatury pozwala ocalić 17 drzew. Dzięki ponownemu wykorzystaniu makulatury spada też zużycie wody i zanieczyszczenie powietrza, które są nieodłącznymi skutkami wytwórstwa papieru. Przetworzenie tony makulatury pozwala zaoszczędzić średnio 26 000 litrów wody oraz 1 476 litrów paliwa. Recykling papieru prowadzi do zmniejszenia zużycia energii elektrycznej o 75%, redukcji emisji zanieczyszczeń powietrza o 74% oraz pozwala na ograniczenie produkcji ścieków przemysłowych o 35%.

R5zHG4QB3hrMR
Recykling tworzyw sztucznych
Źródło: dostępny w internecie: https://pxhere.com/ko/photo/891401, licencja: CC BY-SA 3.0.

Roczna produkcja tworzyw sztucznych w Polsce wynosi ok. 1,5 mln ton, z których jedynie 40% poddawana jest recyklingowi. Ich czas rozkładu wynosi do kilku tysięcy lat, przez co są bardzo groźne dla środowiska naturalnego. Substancje, które wydobywają się podczas rozkładu tworzyw sztucznych, degradujądegradacja środowiska naturalnegodegradują gleby oraz wody gruntowe, ponadto ich spalanie uwalnia niebezpieczne toksyny do atmosfery. Jedynie z 24% śmieci w wyniku recyklingu jest odzyskiwany surowiec.

R1BRjx6jEqCGy
Recykling szkła - przy segregowaniu szklanych odpadów należy usunąć z nich np. metalowe lub plastikowe elementy i - jeżeli to możliwe - papierowe etykiety.
Źródło: domena publiczna.

Szkło podczas recyklingu nie generuje strat i może być przetwarzane wielokrotnie. Odpady szklane nie wpływają negatywnie na środowisko naturalne poprzez emisję niebezpiecznych związków, ale ich czas rozkładu to kilka, a nawet kilkanaście tysięcy lat. Ich recykling niesie ze sobą korzyści ekologiczne - ogranicza emisję dwutlenku węgla oraz trujących związków, które powstają podczas produkcji. Recykling wpływa również pozytywnie na zmniejszenie terenów wykorzystywanych do składowania odpadów.

R1BDAIrwuZ7eH
Recykling odpadów aluminiowych
Źródło: domena publiczna.

Recykling odpadów aluminiowych podczas przetwarzania również nie generuje strat. Czynność tę można powtarzać wielokrotnie, ograniczając tym samym wykorzystanie naturalnych złóż boksytu (rudy aluminium).

RR1aMOh4RTCW9
Wykres skumulowany. Struktura rozchodu odpadów metalicznych nadających się do recyklingu w 2019 roku. Lista elementów:
  • 1. zestaw danych:
    • Kierunek: Sprzedaż krajowa
    • %: 65.1
  • 2. zestaw danych:
    • Kierunek: Zużycie własne
    • %: 25.8
  • 3. zestaw danych:
    • Kierunek: Eksport
    • %: 9.1
Źródło: Gospodarka materiałowa w 2019 r. źródło danych: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/przemysl-budownictwo-srodki-trwale/przemysl/gospodarka-materialowa-w-2019-roku,6,15.html?contrast=default.

Przetwórstwo odpadów aluminiowych w Polsce stoi na wysokim poziomie i pozwala na ograniczenie degradacji wód, gleb oraz powietrza atmosferycznego podczas wydobywania boksytów i hutnictwa aluminium.

R1c909TCV0bDj
Wykres kolumnowy. Udział eksportu w rozchodzie odpadów nadających się do recyklingu w 2019 roku. Lista elementów:
  • 1. zestaw danych:
    • odpady: aluminium
    • %: 30,1
  • 2. zestaw danych:
    • odpady: mosiądz i brąz
    • %: 20,9
  • 3. zestaw danych:
    • odpady: miedź
    • %: 17,6
  • 4. zestaw danych:
    • odpady: stal i żeliwo
    • %: 16,6
  • 5. zestaw danych:
    • odpady: ołów
    • %: 14
  • 6. zestaw danych:
    • odpady: cynk
    • %: 9,2
Źródło: Gospodarka materiałowa w 2019 r. źródło danych: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/przemysl-budownictwo-srodki-trwale/przemysl/gospodarka-materialowa-w-2019-roku,6,15.html?contrast=default.

Recykling aluminium ogranicza zanieczyszczenia wód o 97%, powietrza atmosferycznego o 95% oraz pozwala na ograniczenie zużycia energii elektrycznej o 95%.

Słownik

degradacja środowiska naturalnego
degradacja środowiska naturalnego

pogorszenie stanu środowiska przyrodniczego, polega na ubożeniu składu gatunku, pogorszeniu jakości jego elementów, zmniejszeniu biologicznej aktywności, głównie w wyniku gospodarczej działalności człowieka

hutnictwo
hutnictwo

gałąź przemysłu obejmująca otrzymywanie metali z: rud i koncentratów, metalonośnych półproduktów z procesów metalurgicznych (pyły, szlamy z procesów elektrolizy i elektrorafinacji metali, głównie cynku i miedzi, oraz żużle), złomu (m.in. akumulatorowego), a także recykling oraz przeróbkę plastyczną odlanych do form metali odlewanie w zakładach przeróbki plastycznej (walcowniach, kuźniach, ciągarniach, prasowniach, tłoczniach) na półwyroby i wyroby gotowe, znajdujące zastosowanie w gospodarce, a zwłaszcza w przemyśle maszynowym, budownictwie i transporcie

rafinacja elektrolityczna, elektrorafinacja
rafinacja elektrolityczna, elektrorafinacja

rafinacja metali polegająca na elektrolitycznym rozpuszczeniu anody wykonanej z oczyszczanego metalu i wydzieleniu metalu z roztworu na katodzie