bg‑cyan

Naturalna, fizjologiczna mikroflora człowieka

RhCbIYsRcsak71
Bakterie Lactobacillus acidophilus są jednymi z najpowszechniejszych bakterii probiotycznych. Ułatwiają wchłanianie żelaza w przewodzie pokarmowym oraz chronią błonę śluzową jelit, zwiększając jednocześnie ilość innych pożądanych szczepów bakterii.
Źródło: Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.

Bakterie są powszechnie obecne w organizmie ludzkim. Wiele gatunków tworzy fizjologiczny element organizmu człowieka zwany dawniej mikroflorąmikrofloramikroflorą. Występując m.in. na skórze, w pochwie i w przewodzie pokarmowym, utrudniają wtargnięcie i namnażanie się bakterii chorobotwórczych.

Wszystkie mikroorganizmy zasiedlające organizm człowieka, wraz z drobnoustrojami chorobotwórczymi, nazywamy mikrobiotąmikrobiotamikrobiotą i to ten termin, nie „mikroflora”, jest obecnie częściej używany. Zespół genomów tych mikroorganizmów nosi natomiast nazwę mikrobiomumikrobiommikrobiomu.

Podkreśla się związek mikrobioty jelit z konkretnymi jednostkami chorobowymi. Jako integralna część organizmu jest ona niezbędna do utrzymania prawidłowego stanu zdrowia. Zmiany mikrobioty wiążą się z występowaniem chorób jelitowych i podwyższają ryzyko wystąpienia otyłości, cukrzycy, alergii czy chorób nowotworowych. Niektóre bakterie będące częścią mikrobioty układu pokarmowego człowieka mogą, m.in. w przypadkach obniżonej odporności, wywołać zmiany chorobowe. Są to tzw. bakterie oportunistyczne, do których należy pałeczka okrężnicypałeczka okrężnicy (Escherichia coli)pałeczka okrężnicy. Istnieją też gatunki bezwzględnie chorobotwórcze. W leczeniu zakażeń powodowanych zwłaszcza przez bakterie oraz inne drobnoustroje (grzyby, pierwotniaki, rzadziej wirusy) zastosowanie mają niektóre antybiotykiantybiotykiantybiotyki.

Bardzo istotną funkcją mikrobioty przewodu pokarmowego jest ochrona organizmu przed bakteriami patogennymi. Wchodzące w jej skład bakterie neutralizują patogeny bakteryjne, współzawodnicząc z nimi o niszę ekologiczną i składniki pokarmowe.

RuXpgUhgEqhOx
Probiotyki to żywe mikroorganizmy (m.in. bakterie Lactobacillus spp .) zdolne, po podaniu doustnym, do zasiedlenia całego układu pokarmowego człowieka lub zwierzęcia i korzystnie wpływające na organizm gospodarza.
Źródło: Pixabay, domena publiczna.

Słownik

antybiotyki
antybiotyki

(gr. antí – przeciw, naprzeciw, biotikós – dotyczący życia) substancje wytwarzane przez różne mikroorganizmy (pleśniaki, promieniowce, bakterie), które hamują rozwój lub niszczą inne mikroorganizmy; powszechne stosowanie antybiotyków prowadzi do narastania wśród drobnoustrojów antybiotykooporności, a także do coraz częstszego pojawiania się groźnych zakażeń drobnoustrojami, które dotychczas nie miały charakteru chorobotwórczego

mikrobiom
mikrobiom

zbiór genomów mikrobioty, czyli mikroorganizmów zasiedlających przewód pokarmowy człowieka

mikrobiota
mikrobiota

ogół mikroorganizmów, które zasiedlają organizm człowieka (bakterie, grzyby mikroskopijne, archeony, protisty, wirusy); w odróżnieniu od mikroflory termin ten obejmuje także drobnoustroje chorobotwórcze

mikroflora
mikroflora

flora naturalna, flora fizjologiczna; drobnoustroje występujące powszechnie w organizmach wyżej uorganizowanych; rozróżnia się drobnoustroje towarzyszące organizmowi całe życie (tzw. drobnoustroje rodzime lub stali rezydenci) oraz bytujące przejściowo (rezydenci przejściowi); skład mikroflory zależy od gatunku gospodarza, a nawet części ciała, w której mikroflora występuje; u człowieka wyodrębnia się mikroflorę skóry, jamy ustnej i gardła, przewodu pokarmowego, cewki moczowej i pochwy; termin obecnie zastąpiony pojęciem „mikrobiota”, obejmujący ogół mikroorganizmów zasiedlających organizm człowieka

pałeczka okrężnicy (Escherichia coli)
pałeczka okrężnicy (Escherichia coli)

Gram‑ujemna urzęsiona pałeczka, względnie beztlenowa; szeroko rozpowszechniona w środowisku, ale głównym miejscem jej występowania jest końcowy odcinek przewodu pokarmowego człowieka i zwierząt, gdzie stanowi składnik normalnej mikroflory; obecność pałeczki okrężnicy w wodzie jest bardzo istotnym wskaźnikiem jej skażenia ściekami i jednym z podstawowych parametrów przy ocenie czystości wody użytkowej; niektóre serotypy mogą wywoływać zakażenia oportunistyczne u człowieka i zwierząt

serotyp
serotyp

odmiana w obrębie gatunku drobnoustroju (bakterii, wirusa) wyłoniona za pomocą metod serologicznych, wykazujących różnice w budowie antygenowej