Konfiguracja systemu Windows

System Windows to zdecydowanie najpopularniejszy system operacyjny na świecie.  Składa się on z setek tysięcy modułówelementów, które wspólnie tworzą całość. Każdy z tych modułów ma określone ustawienia konfiguracyjne, które pozwalają mu skutecznie działać. Zbiór wszystkich systemu Windows nazywa się rejestrem systemowym.

R1dwcNkxcixll1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Rejestr systemu Windows to baza danych przechowująca większość zapisanych przez system informacji i ustawień. Za każdym razem, gdy Windows chce odczytywać wcześniej przygotowaną konfigurację, odwołuje się właśnie do rejestru. Dotyczy to również ustawień użytkownika, sprzętuaplikacji. Kiedy zmieniamy wygląd naszego pulpitu poprzez ustawienia personalizacji, czyli za pośrednictwem interfejsu graficznego, modyfikowane jest to w rejestrze i to właśnie z rejestru system odczytuje informacje o spersonalizowanych ustawieniach użytkownika. Kiedy zmieniamy tapetę pulpitu, ta informacja również zapisywana jest w rejestrze. Podobnie dzieje się, gdy zainstalujemy w systemie jakąś aplikację czy dodamy określoną opcję do menu start.

Każde działanie zmieniające konfigurację systemu zapisywane jest w rejestrze, który możemy dla uproszczenia nazwać zbiorczym katalogiem ustawień. Przechowuje on wszystko, co potrzebne, aby zarówno system, jak i sprzęt oraz aplikacje, działały poprawnie.

W starszych wersjach systemów Windows stosowano pliki konfiguracyjne (głównie pliki z rozszerzeniem .ini), podobne do tych, które do tej pory znajdziemy w dystrybucjach Linuxowych. Od systemu Windows 95 głównie rejestr stosowany jest do przechowywania konfiguracji systemu. Jedynie niewielka liczba usług systemowych korzysta z plików konfiguracyjnych.

Pliki konfiguracyjne wykorzystywać mogą również jeszcze niektóre uruchomione w systemie aplikacje i programy. Przykładem jest oprogramowanie XAMPP, które stosowane jest przez programistów tworzących strony WWW. To oprogramowanie nadal wykorzystuje konfiguracje z wykorzystaniem plików.

R1O3u3cqvMxZa1
Plik konfiguracyjny serwera baz danych MySQL stanowiącego moduł oprogramowania XAMPP

Rejestr systemu Windows składa się z pięciu podstawowych elementów zwanych kluczami lub gałęziami, które przechowują konkretne ustawienia. Należą do nich:

  • HKEY_CLASSES_ROOT – zawiera powiązania plików zapisanych na dysku twardym komputera z zainstalowanymi aplikacjami.

  • HKEY_CURRENT_USER – zawiera ustawienia profiluprofil użytkownikaprofilu zalogowanego użytkownika,

  • HKEY_LOCAL_MACHINE – zawiera informacje o konfiguracji komputera,

  • HKEY_USERS – zawiera ustawienia profili wszystkich użytkowników,

  • HKEY_CURRENT_CONFIG – zawiera ustawienia aktualnego profilu sprzętowego.

RkV9BSroOuRWv1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Konfiguracja systemu bezpośrednio na poziomie rejestru nie jest zalecanawskazana dla przeciętnego użytkownika. Typowy rejestr systemu Windows może zawierać ponad 500 tysięcy wpisów, dlatego poruszanie po rejestrze i jego modyfikacje są dość trudne i skomplikowane. Dodatkową trudność przysparza sposób dodawania i modyfikowania wpisów w rejestrze ponieważ realizowane jest to za pomocą specjalnych typów danych (tabela poniżej). Nie możemy po prostu wejść do rejestru, zaznaczyć jedną opcję, odznaczyć inne i zapisać zmiany, tak jak dzieje się to podczas modyfikacji za pośrednictwem interfejsu graficznego. Do modyfikacji rejestru potrzebna jest wiedza, ale przede wszystkim doświadczenie w takiej pracy. Podstawowe rodzaje typów danych stosowanych w rejestrze systemowym przedstawia poniższa tabela:

Typ danych

Zawartość

REG_BINARY

dane binarne, z których korzystają komponenty sprzętowe

REG_DWORD

„podwójne słowo”; 32‑bitowa liczba całkowita; ten typ danych wykorzystują usługi systemowe oraz sterowniki urządzeń 

REG_QWORD

„poczwórne słowo”; 64‑bitowa liczba całkowita 

REG_SZ

dane tekstowe (alfanumeryczne) 

REG_EXPAND_SZ

dane tekstowe (alfanumeryczne) o zmiennej długości 

REG_MULTI_SZ

dane tekstowe (alfanumeryczne) zapisane w postaci „wielociągu” 

Modyfikację rejestru dokonuje się poprzez przeznaczony do tego edytor, który uruchomimy wprowadzając polecenie REGEDIT, ale tylko wtedy, gdy konto użytkownika systemu, na jakim jesteśmy zalogowani, ma prawa administratora.

R1P32v0R3Zkha
Nauczysz się

Przykłady modyfikacji rejestru znajdziesz w filmie instruktażowym.

Konfiguracja systemu opartego na jądrze Linux

W przypadku systemów Linuxowych nie występuje ogólna baza danych ustawień systemu, tak jak jest to realizowane w systemach Windows. Tutaj każda usługa sieciowa, każdy moduł, a nawet każda aplikacja ma oddzielną konfigurację zapisywanąpliku lub plikach konfiguracyjnych. Kiedy uruchamiany jest jakiś moduł, usługa czy aplikacja, odczytywane są ich ustawienia wprost z plików konfiguracyjnych, które są przygotowane albo przez producenta aplikacji, albo przez administratora systemu. Ten sposób stosowany jest, gdy komputer pracuje jako serwer sieciowy i udostępnia usługi użytkownikom sieci komputerowych.

Być może zastanawiacie się dlaczego tak jest: dlaczego w systemie Windows jest ogólna, całościowa baza danych, a w Linuxach pliki konfiguracyjne? Odpowiedź jest prosta: Windows to zamknięty system operacyjny stworzony przez jedną firmę, firmę Microsoft i jest to produkt typowo komercyjny (musimy za niego zapłacić). Systemy oparte na jądrze Linux, a także większość oprogramowania działa na zasadzie wolnego oprogramowania (nie wymaga opłat licencyjnych) i jest tworzona przez różne, niezależne firmy lub prywatnych programistów, dlatego nie jest możliwe stworzenie jednej ogólnej bazy danych dla całego systemu.

Konfiguracja systemów Linux poprzez pliki konfiguracyjne wydaje się trudnaskomplikowana, ale w rzeczywistości może okazać się dużo łatwiejsza niż konfigurowanie wpisów rejestru. Każdy pogram czy moduł systemu ma dobrze przygotowaną i udostępnioną użytkownikom dokumentacje, która bardzo ułatwia tworzenie plików konfiguracyjnych.

Ciekawostka

W systemach linux'owych nawet informacje o kontach użytkowników oraz ich podstawowych ustawieniach są przechowywane w pliku konfiguracyjnym. Poniżej zaprezentowany został screen z takiego pliku konfiguracyjnego:

RR0jVErwqafuD

Ustawienia sieciowe (potrzebne do komunikacji komputera w sieci komputerowej), również zapisywane są w pliku. Poniżej zrzut ekranu z ustawień sieciowych komputera z systemem CentOS:

RTIP8SrfPJAAt

Słownik

profil sprzętowy
profil sprzętowy

zbiór ustawień definiujących, jakie elementy i podzespoły komputera są uruchamiane wraz z systemem

profil użytkownika
profil użytkownika

zbiór plików i ustawień użytkownika systemu

rejestr systemowy
rejestr systemowy

baza danych systemu Windows, przechowująca konfigurację systemu