Ćwiczenia

W powtórkowych lekcjach skupimy się na części poświęconej pytaniom. Odnoszą się one do wielu różnych materiałów źródłowych (nie tylko tekstów oraz ilustracji, ale również map, tabel czy wykresów itp.). Przede wszystkim musisz dokładnie zapoznać się z materiałami źródłowymi, ale także zwrócić uwagę na polecenia. Poniżej przybliżamy, jak rozumieć polecenia w zadaniach różnego typu:

Pamiętajcie, że odpowiedź musi odnosić się do źródła – błędem jest bazowanie wyłącznie na swojej wiedzy i zignorowanie podanego źródła. Chodzi bowiem o to, aby osoba odpowiadająca na pytanie umiejętnie połączyła analizę materiału źródłowego z własną wiedzą. Nie bójcie się korzystać z posiadanych informacji i zawsze odwołujcie się do podanych źródeł. Pamiętajcie również o tym, by wczytywać się w polecenia – czasem wiedza własna nie jest potrzebna, czasem tekst to tylko inspiracja, a innym razem należy połączyć wiedzę z interpretacją tekstu.

Unia gospodarcza i walutowa

Unia gospodarcza i walutowa (UGiW) stanowi kolejny krok – po unii celnej – służący integracji gospodarczej Europy. Dzięki niej doszło do wprowadzenia wspólnej waluty euro oraz do powstania Europejskiego Banku Centralnego (EBC). UGiW opiera się na współpracy międzypaństwowej w zakresie czterech wolności (swobodnego przepływu osób, towarów, usług i kapitału) oraz na ujednoliceniu polityki pieniężnej i cenowej do czasu powstania EBC.

Idea powołania do życia takiej unii pojawiła się już pod koniec lat 60. XX w. W 1970 r. powstał plan WerneraPierre WernerWernera, nie doszedł on jednak do skutku z powodu załamania ówczesnego systemu monetarnego. W 1972 r. powołano Europejski Fundusz Współpracy Walutowej, a sześć lat później (1978 r.) na wniosek Francji i Niemiec Rada Europejska podjęła decyzję o utworzeniu Europejskiego Systemu Walutowego, który wprowadzono w 1979 r. W tym czasie rozpoczęto też prace nad Jednolitym aktem europejskim, na podstawie którego utworzono wspólny rynek wewnętrzny. Był to kolejny krok w kierunku wprowadzenia wspólnej waluty. Najpierw ustanowiono wspólną walutę rozliczeniową – „ecuecuecu”. W 1989 r. Jacques DelorsJacques DelorsJacques Delors zaproponował Pakiet Delorsa I dotyczący strategii wprowadzania w życie UGiW.

Jacques Delors

RPObpbF4MgeM8

Zdjęcie przedstawia starszego, siwowłosego mężczyznę. Jego twarz jest owalna, widać na niej zmarszczki. Mężczyzna ma szeroki nos, uśmiecha się. Nosi okulary. Ubrany jest w garnitur, koszulę i krawat.

Jacques Delors
Francuski ekonomista i polityk, eurodeputowany I kadencji, w latach 1981–1984 minister, od 1985 do 1995 przewodniczący trzech kolejnych Komisji Europejskich.

Pierre Werner

R1430d40zGNQZ

Zdjęcie przedstawia starszego, siwowłosego mężczyznę. Jego twarz jest owalna, widać na niej zmarszczki. Mężczyzna ma wysokie czoło, duży nos, lekko się uśmiecha. Ubrany jest w garnitur, koszulę i krawat.

Pierre Werner
Premier Luksemburga w latach 1959–1974 oraz 1979–1984.

Harmonogram działań

Dzięki temu pakietowi w 1999 r. wprowadzono wspólną walutę euro w obiegu bezgotówkowym między państwami, a w 2002 r. banknoty i monety euro zostały wyemitowane i wprowadzone do powszechnego obiegu. Warunki przystąpienia do strefy euro są ściśle określone w kryteriach konwergencjikryteria konwergencjikryteriach konwergencji.

Europejski System Walutowy (EMS)

Pozwala na utrzymanie stabilnych kursów wymiany walutowej między krajami członkowskimi. Działa na podstawie mechanizmu kursowo‑interwencyjnego, polegającego na uruchomieniu działań interwencyjnych przez banki centralne państw członkowskich, jeśli zostanie przekroczona ustalona stopa wahań kursowych. Powołanie EMS służyło utworzeniu wewnętrznego rynku Wspólnot i powstaniu wspólnej jednostki walutowej „ecu”. System ten wszedł w życie w 1979 r.

Początkowo w EMS uczestniczyło osiem państw członkowskich EWG (za wyjątkiem Wielkiej Brytanii), a po 1989 r. dołączyły do nich kolejne państwa: Hiszpania, Wielka Brytania, Portugalia, Austria oraz Finlandia. Uczestnictwo w Systemie Walutowym jest obecnie jednym z warunków przyjęcia państwa do unii gospodarczej i walutowej (UGiW) oraz strefy euro.

Strefa euro

Warunki przystąpienia do strefy euro (zwanej też euroobszarem i euro‑landem) określają kryteria konwergencji zawarte w traktacie z Maastricht. Podstawowymi warunkami są:

• stopa inflacji nie wyższa niż 1,5 pkt proc. od średniej w krajach UGiW o najniższych wskaźnikach;

• długoterminowa stopa procentowastopa procentowastopa procentowa (10‑letnich obligacji skarbowych) nie wyższa niż 2 proc. od średniej w trzech krajach UE osiągających najlepsze wyniki w zakresie stabilizacji cen;

• deficyt budżetowydeficyt budżetowydeficyt budżetowy nie wyższy niż 3 proc. PKB;

• dług publicznydług publicznydług publiczny nie większy niż 60 proc.

Kalendarium przystąpienia państw do UGiW oraz wprowadzania euro

Spośród 15 państw UE (tzw. starej Unii) do UGiW nie należą jedynie Dania i Szwecja. Niektóre państwa spoza UE podpisały również umowę z UGiW o udziale we wspólnej walucie. Są to: Monako, San Marino i Stolica Apostolska (Watykan). Walutą euro posługują się w obiegu wewnętrznym również mieszkańcy Andory, Czarnogóry i Kosowa. Do UGiW należała jako członek UE Wielka Brytania, która jednak pozostała przy własnej walucie (funt). Obecnie stosunki ze Zjednoczonym Królestwem reguluje odrębna umowa o handlu i współpracy.

Słownik