Przeczytaj
Uwarunkowania społeczne
Specyfiką społeczeństwa indyjskiego jest różnorodność etniczna, językowa oraz religijna. Ponadto charakteryzują je głębokie nierówności społeczne, wynikające z przesłanek kulturowych i podziału ludności na zamknięte kastykasty oraz zróżnicowania w poziomie zamożności. Część społeczeństwa indyjskiego jest bardzo zamożna, ale kontrastuje z tym ubóstwo większości obywateli i ich bardzo niskie dochody. Indie to państwo szybko rozwijające się gospodarczo, w którym stale rośnie klasa średnia.
Zgodnie z konstytucją językiem oficjalnym w Indiach jest hindi w alfabecie dewanagari, natomiast język angielski ma status języka pomocniczego, używanego w szkolnictwie, a także urzędach. Oprócz tych dwóch języków dwadzieścia dwa inne języki mają status języków urzędowych na poziomie regionalnym. Bardzo ważnym aspektem życia społecznego mieszkańców Indii jest religia. W tym kraju mieszają się różne wyznania.
Najwięcej jest:
hinduistówhinduistów – 80,5% populacji;
wyznawców islamu – 13,4%;
chrześcijan – 2,3%;
sikhówsikhów – 1,9%;
buddystówbuddystów – 0,8%;
dźinistówdźinistów – 0,4%.
Zasady ustrojowe i podział administracyjny państwa
Indie to państwo demokratyczne. Są krajem federacyjnym z silną władzą centralną. Konstytucja Indii oddziela kompetencje władz centralnych i lokalnych. Administracyjnie Republika Indii jest podzielona na 28 stanów i 7 terytoriów, w których administracja wykonywana jest bezpośrednio przez urzędników z nadania Prezydenta Indii.
Konstytucja Indii zapewnia świeckość państwa i gwarantuje podstawowe prawa człowieka, takie jak: sprawiedliwość, wolność (myśli, słowa, wyznania, wiary i kultu) i równość. Zasady te nie zawsze są przestrzegane w życiu społecznym, w związku z głęboko zakorzenionymi zwyczajami, wierzeniami i praktykami społecznymi.
Władza ustawodawcza i wykonawcza
Zgodnie z konstytucją Indii władza ustawodawcza i wykonawcza należy do:
dwuizbowego parlamentu i parlamentów stanowych (władza ustawodawcza);
prezydenta i rządu oraz rządów stanowych (władza wykonawcza).
Parlament Indii jest złożony z dwóch izb:
izby niższej Lok Sabha (Izby Ludowej);
izby wyższej Rajya Sabha (Stanowej).
Rajya Sabha składa się z nie więcej niż 238 deputowanych. Są oni wybierani przez członków legislatur stanowych, a 12 członków mianuje prezydent. Co dwa lata wymienia się 1/3 składu Rajya Sabha. Kadencja tej izby trwa sześć lat.
Lok Sabha liczy nie więcej niż 552 posłów. 530 członków jest wybieranych w wyborach bezpośrednich w stanach (wyjątek stanowi Sikkim; jego reprezentant jest wybierany przez zebranie ustawodawcze stanu), a maksymalnie 20 jest wybieranych na poszczególnych terytoriach. Ponadto dwóch członków reprezentuje społeczność angloindyjską. Kadencja Lok Sabha trwa 5 lat.
Czynne prawo wyborcze w Indiach posiadają obywatele, którzy ukończyli 18 lat. Nie dotyczy to tych, którzy na stałe mieszkają poza Indiami. Bierne prawo wyborcze mają wszyscy obywatele, którzy ukończyli 25 lat w wyborach do Izby Ludowej i stanowego Zgromadzenia Ustawodawczego oraz 30 lat w wyborach do Izby Stanowej i stanowej Rady Ustawodawczej.
Wybory do Izby Ludowej cechuje powszechność, tajność głosowania, równość, bezpośredniość i proporcjonalność.
Głową Republiki Indii jest prezydent. Jest on zwierzchnikiem sił zbrojnych, mianuje rząd, sędziów i swoich przedstawicieli na szczeblu lokalnym. W realizacji swoich kompetencji konsultuje się z radą ministrów. Jest wybierany w wyborach pośrednich przez kolegium elektorów na pięcioletnią kadencję.
Faktyczna władza wykonawcza w Indiach jest w rękach premiera, który stoi na czele rady ministrów i doradza prezydentowi. Rada ministrów składa się członków powoływanych i odwoływanych przez prezydenta na wniosek premiera. Tworzą ją ministrowie i sekretarze. Prezydent może odwołać rząd w każdym czasie. Na szczeblu lokalnym funkcjonują parlamenty stanowe oraz rządy stanowe.
Władza sądownicza
Cechą charakterystyczną dla wymiaru sprawiedliwości Indii jest jego jednolitość.
Zgodnie z obowiązującym w Indiach stanem prawnym składa się on z:
Sądu Najwyższego Indii;
sądów stanowych;
stanowych sądów okręgowych;
trybunałów administracyjnych i sądów specjalnych.
Prawo karne Indii jest jednakowe dla wszystkich obywateli, a cywilne zależy od wyznawanej religii.
Sędziowie Sądu Najwyższego i sądów stanowych są powoływani przez prezydenta, natomiast sędziów sądów okręgowych powołuje gubernator stanu. Sąd Najwyższy oraz sądy stanowe posiadają prawo weryfikacji, czy stanowione prawo oraz działania rządu centralnego albo rządów stanowych są zgodne z konstytucją. Orzeczenia Sądu Najwyższego w sprawach konstytucyjnych są wiążące dla całego kraju, chyba, że parlament odrzuci je w głosowaniu.
Słownik
jedna z wielkich religii uniwersalnych oraz system filozoficzny, wywodzący się z nauki propagowanej na terenie Indii na przełomie VI i V w p.n.e. przez Siddharthę Gautamę (Buddę)
indyjska religia monastyczna o charakterze uniwersalistycznym oraz system filozoficzny, który rozwinął się z nauki propagowanej na terenie północnych Indii na przełomie VI i V w. p.n.e. przez Mahawirę Wardhamanę (Dźinę)
termin zbiorczy obejmujący zróżnicowane przejawy religii naturalnej rozwijające się z opozycji do indyjskich uniwersalistycznych religii zbawienia (buddyzm, dźinizm) oraz islamu i autochtonicznych religii plemiennych
zamknięta grupa społeczna zajmująca określoną pozycję w hierarchicznym układzie społecznym
najmłodsza z wielkich światowych religii monoteistycznych, powstała u schyłku XV w. w Pendżabie