Przeczytaj
Makbet (fragment)AKT I
Scena pierwszaPustkowie. Błyskawice i grzmoty.
Wchodzą trzy Wiedźmy.PIERWSZA WIEDŹMA
Kiedy zejdziemy się z powrotem?
Gdy pierwszy grom zagłuszy grzmotem
Szum deszczu i wichury lament?DRUGA WIEDŹMA
Nie, później: gdy ucichnie zamęt
Tej bitwy, która wciąż szaleje.TRZECIA WIEDŹMA
Czyli przed zmierzchem, mam nadzieję.PIERWSZA WIEDŹMA
Miejsce spotkania?DRUGA WIEDŹMA
Wrzosowisko.TRZECIA WIEDŹMA
Ma tam być Makbet. Jasne wszystko?PIERWSZA WIEDŹMA
Nie miaucz tak, idę już, kocurze!DRUGA WIEDŹMA
Nie skrzecz, ropucho! Idę!TRZECIA WIEDŹMA
Nuże!WSZYSTKIE TRZY
Co świetne, to szpećmy,
Co szpetne, tym świećmy:
Więc lećmy, trzy wiedźmy –
Przez zgniłe mgły lećmy!Wychodzą.
Teatr elżbietański
Panowanie w Anglii królowej Elżbiety I (1558–1603) to lata budowania politycznej i ekonomicznej potęgi kraju oraz rozkwitu kultury renesansowej. Określane są one jako epoka elżbietańska. W kulturze tego czasu szczególną rolę odgrywał teatr. Teatr elżbietański wywodził się z tradycji widowisk średniowiecznych, przedstawianych na placach miast i dziedzińcach oberż. W drugiej połowie XVI wieku widowiska te znalazły miejsce w specjalnie dla nich przeznaczonych budynkach. W roku 1576 w Londynie został zbudowany pierwszy otwarty dla szerokiej publiczności teatr. Po pewnym czasie wzniesiono kolejny gmach teatralny, który nazwano The Globe (Pod Kulą Ziemską) – przeszedł on do historii, gdyż to w nim odbyły się premiery większości sztuk Szekspira. Do pewnego czasu widowiska były oparte na luźno skonstruowanych scenariuszach. Wraz z ustabilizowaniem się teatru jako instytucji zaczęto tworzyć teksty literackie, które stanowiły podstawę spektakli. Utwory te miały zwartą, skończoną budowę, dzięki czemu zyskiwały autonomię i mogły być wykorzystywane przez wiele zespołów. Teatr elżbietański przyczynił się więc do rozwoju dramatu jako rodzaju literackiego. Odmiana dramatu charakterystyczna dla epoki nazywana jest dramatem elżbietańskimdramatem elżbietańskim. Najwybitniejszym jego twórcą był William Szekspir.
Słownik
typ dramatu powstały w Anglii za czasów panowania królowej Elżbiety I (1558–1603); cechował się wartką akcją łączącą wątek miłosny z wątkiem sensacyjnym, trzymającą widza w napięciu, wywołującą wzruszenie i strach; w inscenizacjach dramatów elżbietańskich najistotniejsze były: ekspresyjna gra aktorska, kostiumy i rekwizyty. Najwybitniejszym twórcą dramatów elżbietańskich był William Szekspir; oprócz jego dzieł popularnością cieszyły się sztuki Christophera Marlowe'a