Przeczytaj

Słowo retusz jest powszechnie używane w odniesieniu do różnych czynności związanych z edycją zdjęć. Obejmuje wiele dziedzin tematycznych i zakresów przeróbek, jakie się podczas niego wykonuje.

Retusz zdjęć

Aby lepiej zrozumieć podstawowe zasady obróbki zdjęć, przyjrzyjmy się im na kilku konkretnych przykładach. Zaprezentowane w tym e‑materiale retusze wykonamy przy użyciu najpopularniejszego narzędzia stworzonego do tego celu – programu Adobe Photoshop.

Oczywiście możemy również skorzystać z bezpłatnych programów do edycji grafiki rastrowej, takich jak GIMP lub Photoshopea.

Skupimy się na retuszu edytorskimretusz edytorskiretuszu edytorskim, który jest najczęściej stosowaną formą retuszu. Otwórzmy w programie Photoshop klasyczne zdjęcie budynku z wakacji.

R4JMIo63sxIT4

Zrzut ekranu przedstawia program Photoshop. W jego głównym oknie znajduje się zdjęcie starego i zaniedbanego budynku. Po lewej stronie znajduje się przybornik z różnymi narzędziami do edycji zdjęć. Po prawej stronie zaznaczona jest zakładka koloru z ustawieniami i opcjami możliwych do edycji kolorów. — Widok zdjęcia w programie Photoshop

Przyjrzyjmy się obiektowi. Od razu widzimy, że budynek pochyla się na prawo. Poza tym, jak na zdjęcie wykonane w letnim słońcu, kolory są dość chłodne, mają zbyt wiele niebieskich tonów.

Spróbujemy zatem dodać nieco letniego klimatu – aby osiągnąć taki efekt, musimy przyciemnić to, co zacienione, a rozjaśniając to, co oświetlone.

Korzystając z linii pomocniczych, możemy sprawdzić geometrię naszego budynku. W tym celu:

wyświetlamy miarki (Ctrl + R)
wybieramy narzędzie Przesuwanie (V)
klikamy miarkę i przytrzymując lewy przycisk myszy, przeciągamy linie pomocnicze na boki budynku.

W programie GIMP miarki są włączone po uruchomieniu. Linie pomocnicze umieszczamy w ten sam sposób – tak jak na przedstawionym nagraniu:

RzgjiGWNbVNjI

Umieszczanie linii pomocniczych w programie Photoshop

Widzimy teraz wyraźnie, że lewy bok budynku jest pochylony. Możemy to w prosty sposób zmienić.

Tło zmieniamy w warstwę, by móc edytować jej kształt. Klikamy dwa razy lewym przyciskiem myszy w miniaturkę zdjęcia, po czym okno dialogowe tworzenia warstwy potwierdzamy klawiszem Enter lub przyciskiem OK (w programie GIMP otwarte zdjęcie automatycznie staje się warstwą).
Wybieramy Transformację (Ctrl + T; w Photopea: Ctrl + Alt + T) i „wyciągamy” przewracającą się ścianę, przytrzymując za prawy górny róg. W tym wypadku, prostując ścianę, musimy jednocześnie zwrócić uwagę na inne elementy zdjęcia, by zachować ich naturalny wygląd. Na tej fotografii jest to dach.

Ważne!

Podczas skalowania przez cały czas przytrzymujemy klawisz Ctrl, aby móc skalować tylko ten jeden punkt, a nie zmienić wielkości całego obrazu.

RgZVukteu3kfA

Teraz przechodzimy do kwestii oświetlenia. Bardzo ciekawe efekty możemy osiągnąć za pomocą narzędzia Poziomy (Ctrl + L).

Poziomy to narzędzie programu Photoshop i innych programów do edycji obrazów, które umożliwia dostosowywanie balansu bieli, czyli jasności, kontrastu i zakresu tonalnego poprzez określenie intensywności cieni, podświetleń i półcieni na histogramiehistogramhistogramie w postaci graficznej. Ponieważ histogram każdego zdjęcia jest unikalny, nie ma jednego sposobu na dostosowanie poziomów dla wszystkich zdjęć. Właściwe zrozumienie tego, jak dostosowywać poziomy histogramu obrazu, pomoże lepiej przedstawić odcienie na ostatecznym obrazie.

Następnie zmienimy nasycenie światłem zacienionych i nasłonecznionych elementów oraz korzystając ze środkowego suwaka, zniwelujemy półcienie na całym zdjęciu.

R114PLiV5rgxj

Niwelowanie półcieni w programie Photoshop

Jak widzimy, na naszym zdjęciu jest dużo koloru niebieskiego. Światło zarejestrowane przez aparat sprawia, że kolorystyka wygląda na zimną, bardziej zimową niż letnią. Możemy to zmienić za pomocą narzędzia Filtr fotograficzny, wybierając odpowiadający naszym oczekiwaniom Filtr ciepły.

RypnXvgQhd81W

Stosowanie filtra fotograficznego w programie Photoshop

Poniżej możemy porównać początkową wersję fotografii z efektem końcowym naszego retuszu oraz cały proces, który do tego efektu doprowadził. Jak widzimy, zdjęcie zyskało na naturalności, a jednocześnie pojawiły się na nim unikalne światłocienie.

Zdjęcie oryginalne

RXFfHqs5NEB7B

Zdjęcie przedstawia stary zaniedbany budynek. Jego dolną część pokrywa mech. W tle znajduje się stojący zbiornik na wodę oraz słupy wysokiego napięcia. Kolory zdjęcia są pełne i z wysokim kontrastem.

Zdjęcie po retuszu

R1baC7Vuof8nh

Retusz krok po kroku (GIMP)

R17KGYNPK1VM4

Cały proces retuszu przedstawiony w programie GIMP

Retusz to również dodawanie, usuwanie, przesuwanie, zasłanianie oraz wszelkiego rodzaju zmiany w obiektach i osobach przedstawionych na fotografii. Najczęściej usuwamy niepożądane elementy lub niedoskonałości znajdujące się na zdjęciu.

W programie Photoshop istnieje kilkanaście sposobów na usunięcie z fotografii niepożądanych elementów. My nauczymy się trzech takich metod, korzystając w tym celu z różnych narzędzi.

Przyjrzyjmy się temu procesowi na przykładzie kolejnego zdjęcia. Naszym zadaniem będzie oczyszczenie plaży ze śmieci. Na pierwszym planie naszej fotografii widzimy plastikową nakrętkę – zajmiemy się jej usunięciem.

RLbgEauxjeRf7

Zdjęcie przedstawia korek od butelki z napisem: Push down & turn. Leży on na ziemi nieopodal jeziora. — Źródło: Dan Keck, licencja: CC 0 1.0.

Pierwsza metoda usunięcia nakrętki polega na skorzystaniu z narzędzia Pędzel korygujący (J). Wybieramy narzędzie, dopasowujemy wielkość pędzla i obrysowujemy nim obiekt, który chcemy usunąć. Program sam przeanalizuje sąsiadujące elementy zdjęcia i wypełni nimi nasz obrys. W Photopea narzędzie to nosi nazwę Punktowy pędzel korygujący (J) i działa w analogiczny sposób.

RSsE1A0Cxzxwp

Stosowanie Pędzla korygującego w programie Photoshop

Jak widać, efekt nie jest najlepszy, jednak to nie znaczy, że Pędzel korygujący to narzędzie bezużyteczne – po prostu nie nadaje się do usuwania tak dużych obiektów. Gdybyśmy natomiast chcieli usunąć elementy znajdujące się na dalszym planie, to sprawdzi się ono doskonale.

R50AR1duch0DO

Stosowanie Pędzla korygujące w programie Photoshop dla dalszych obiektów

Kolejną metodą jest skorzystanie z narzędzia Stempel (w Photopea – Narzędzie klonowania) (S). Ta pieczątka pobiera fragment grafiki i wkleja go we wskazane przez nas miejsce. Na początku wybieramy narzędzie i dostosowujemy wielkość pieczątki oraz stopień twardości krawędzi (za duża zostawi wyraźne okręgi po wklejeniu, a zbyt mała rozmyje nam stemplowaną grafikę).

R1UT5ZpjOGI1w

Zdjęcie przedstawia zdjęcie korka na ziemi po użyciu narzędzia klonowania. Na korku widoczne są ubytki w kształcie okręgów odsłaniających tło.

RDgBBFuVx0spO

Zdjęcie przedstawia zdjęcie korka na ziemi. Na korku widoczne są ubytki i wydaje się być przezroczysty.

Rc1YbH0QWs7BA

Stosowanie narzędzia Stempel (kopiowanie) w programie Photoshop

R1Snqvr0a9cqI

Zrzut ekranu przedstawia program Photoshop. W jego głównym oknie znajduje się zdjęcie korka na ziemi. Po lewej stronie znajduje się przybornik z różnymi narzędziami do edycji zdjęć. Zaraz obok po kliknięciu w drugą ikonę od lewej strony pojawiło się otwarte okno z edycją narzędzia stempel. Po prawej stronie zaznaczona jest zakładka koloru z ustawieniami i lista warstw. — Widok w programie Photoshop

Wskazujemy miejsce, z którego chcemy kopiować, przytrzymując klawisz Alt (w GIMP – Ctrl) i klikając lewym przyciskiem myszy. Następnie rozpoczynamy zasłanianie niepotrzebnego fragmentu naszej grafiki poprzez naciskanie lewego przycisku myszy.

RjsQ4v2EQg4Kf

Stosowanie narzędzia Stempel (zasłanianie) w programie Photoshop

R1ekJ4EeGrkUe

Trzecią metodą jest wycięcie łaty, którą zasłonimy nasz korek. Do narysowania jej kształtu posłużymy się narzędziem Zaznaczenie prostokątne (w Photopea – Prostokąt):

wybieramy narzędzie (M)
ustawiamy wtapianie na 50 px
rysujemy kształt nieco większy niż element, który chcemy przesłonić
kopiujemy zawartość na nową warstwę, wciskając klawisze Ctrl + J
używając narzędzia Przesuwanie (V), umieszczamy naszą łatę nad elementem, który chcemy zakryć.

W Photopea powtarzamy dokładnie te same kroki, używając tych samych narzędzi i skrótów klawiaturowych.

Ważne!

Przed wycięciem łaty pamiętaj o ustawieniu Wtapiania, tak by wycięta łata miała rozmyte krawędzie i lepiej wkomponowała się w nowe miejsce. W zależności od wielkości zdjęcia łata może mieć różny stopień wtopienia. W naszym przypadku będzie to 50 px.

R1JLbTpR7odhu

Stosowanie narzędzia Zaznaczanie prostokątne w programie Photoshop – zasłanianie korka

RNjXqt9qXVPp5

Stosowanie narzędzia Zaznaczanie prostokątne w programie GIMP – zasłanianie korka

Teraz poznamy kilka technik retuszu, które w bardzo prosty, a zarazem efektowny sposób zmienią charakter fotografii. Zrobimy to na przykładzie portretu.

Zdjęcie bazowe wygląda tak:

R1KwGK0fOeZYc

Zdjęcie przedstawia kobietę patrzącą w kamerę i zasłaniającą połowę twarzy żółtym golfem. — Źródło: dostępny w internecie: pexels.com, domena publiczna.

Jak widzimy, brak kontrastów sprawia, że zdjęcie wygląda na spowite mgłą i przez to bardzo nienaturalne. Zmienimy to, stosując narzędzie Poziomy.

R1GHGx9PT88sF

Ilustracja ukazuje wyraźnie zdjęcie kobiety . Na dole znajduje się okno dialogowe: levels. Znajdują się w nim: Pole: Preset z wybrana opcją: Custom. Poniżej znajduje się pole Channel z wybraną opcją: RGB. Następnie widoczny jest podgląd: input levels przy którym możemy manewrować strzałkami lub polami, w które można wprowadzić wartości. W polach tych wpisano: 3, 1 oraz 176 Następnie widoczny jest suwak Output levels, do którego także można wpisać wartości w dwa pola znajdujące się poniżej. W polach tych wpisane są wartości: 0 oraz 255. W oknie po prawej stronie zaznaczona jest opcja: Preview. Okno to zawiera takie przyciski jak: ok, reset, auto, options. — Zdjęcie bazowe, w którym zmieniono poziomy barw (widok w programie Photoshop)

W bardzo prosty sposób możemy wystylizować zdjęcie na stare, nakładając na nie kolory sepii. Aby to zrobić:

tworzymy nową warstwę (Ctrl + N)
otwieramy paletę Pola koloru narzędzia i ustawiamy kolor na #A28060
w panelu Warstwy zmieniamy opcje mieszania ze Zwykły na Kolor.

Tym sposobem zmieniamy kolorystykę naszego zdjęcia znajdującego się pod warstwą.

R1bmcA4Rz6R3B

Zrzut ekranu ukazuje zdjęcie kobiety z widoczną zmianą palety kolorów na cieplejsze. — Zdjęcie bazowe, na które nałożono efekt sepii

A może zdjęcie czarno‑białe? Nic prostszego – wystarczy, że z menu wybierzemy: Obraz, następnie Tryb oraz Skala szarości.

R1VuXPk63j6aU

Zrzut ekranu ukazuje zdjęcie kobiety z kolorach szarości. — Zdjęcie bazowe w skali szarości

Ponownie użyjmy narzędzia Poziomy, aby zaciemnić miejsca zacienione, przez co dodamy portretowi odrobinę tajemniczości.

R1DDcdPuFgXiM

Zrzut ekranu ukazuje zdjęcie kobiety z widoczną zmianą koloru na bardzo ciemny. Na dole znajduje się okno dialogowe: levels. Znajdują się w nim: Pole: Preset z wybrana opcją: Custom. Poniżej znajduje się pole Channel z wybraną opcją: RGB. Następnie widoczny jest podgląd: input levels przy którym możemy manewrować strzałkami lub polami, w które można wprowadzić wartości. W polach tych wpisano: 2, 0,65 oraz 255 Następnie widoczny jest suwak Output levels, do którego także można wpisać wartości w dwa pola znajdujące się poniżej. W polach tych wpisane są wartości: 0 oraz 255. W oknie po prawej stronie zaznaczona jest opcja: Preview. Okno to zawiera takie przyciski jak: ok, reset, auto, options. — Zdjęcie w skali szarości, w którym zmieniono poziomy (widok w programie Photoshop)

RyFHLRxiZs2bA

R1PudwTXnOG6g

Przycisk do pobrania pliku ZIP ze zdjęciami.

zdjęcia do ćwiczeń

Plik ZIP o rozmiarze 3.45 MB w języku polskim

Słownik

histogram

graficzny sposób przedstawienia rozkładu liczebności/częstości danego zbioru elementów, klasyfikowanego ze względu na pewną cechę ilościową lub jakościową

retusz edytorski

retusz stosowany w marketingu; celem jest to, by obraz pozostał jak najbardziej naturalny, usuwamy tylko rozpraszające elementy; osobom występującym na zdjęciach usuwa się blizny i pieprzyki, zmniejsza intensywność zmarszczek i koryguje przebarwienia skóry, unikając jednak jej nadmiernego wygładzenia; tzw. editorial, zaliczający się do retuszu edytorskiego, to zazwyczaj opowieść, seria zdjęć na dany temat; w tym wypadku w grę wchodzi dostosowanie kontrastu, kolorystyki, oświetlenia – muszą one być zgodne i spójne we wszystkich obrazach w serii

retusz kreatywny

postrzegany jako dzieło sztuki lub szczególna wizja twórcza, a nie jako odwzorowanie rzeczywistości. Zalicza się do niego również komponowanie wielu zdjęć lub ich elementów pozwalających stworzyć różne rzeczywistości lub sfery wyobraźni, nieosiągalne przy wykorzystaniu tylko jednego obrazu. Praca taka będzie najbardziej kreatywna, a ukończony obraz zachowa integralność jako zdjęcie lub jego wizja artystyczna

retusz portretowy

retusz stosowany w fotografii twarzy; zachowuje się w nim w nienaruszonym stanie trwałe cechy wyglądu portretowanej osoby, takie jak piegi, pieprzyki czy blizny, chociaż zdarza się, że intensywność którejś z tych cech zostaje uwydatniona lub zniwelowana; jednocześnie usuwane lub minimalizowane są nietrwałe skazy, takie jak pryszcze, zasinienia czy zaczerwienienia skóry; ważne, aby zdjęcie pozostało możliwie naturalne i oddawało rzeczywisty wygląd portretowanej osoby

retusz reklamowy

retusz stosowany w celu sprzedaży danego produktu czy usługi; obejmuje szeroki zakres tematów: samochody, ubrania, biżuterię, żywność, wycieczki, linie lotnicze, kosmetyki itp.; zdjęcia mają na celu wywołanie u odbiorcy potrzeby posiadania danego produktu, co uzyskuje się przez stworzenie atrakcyjnej atmosfery zdjęcia, upiększenie go i usunięcie rozpraszających elementów

retusz urody

retusz obejmujący takie kategorie, jak fotografia mody, celebrytów, makijażu czy fotografia fryzjerska; jest najbardziej zaawansowany i prowadzi do usunięcia wszystkich trwałych i tymczasowych „niedoskonałości” obrazu; dzięki takiemu retuszowi skóra zostaje idealne oczyszczona i wygładzona, sylwetka wyszczuplona, włosy zagęszczone – właściwie nie ma tu ograniczeń; obecnie jednak coraz częściej słychać głosy zarówno psychologów i etyków, jak i konsumentów, aby odejść od tego sposobu retuszu, gdyż kreowane przezeń kanony piękna są nierzeczywiste i nie mają szansy zaistnieć poza światem wirtualnym, przez co przyczyniają się do wzrostu takich zjawisk, jak anoreksja czy depresja, związanych z niemożnością upodobnienia się do sztucznie wykreowanego ideału; pamiętaj, że kanony piękna są umowne i zmieniają się w czasie, o czym możesz przeczytać w e‑materiale: Co jest, a co nie jest sztuką? Podział sztuk według ArystotelesaPxyGnr9j5Co jest, a co nie jest sztuką? Podział sztuk według Arystotelesa

Wprowadzenie

Galeria zdjęć interaktywnych

Retusz zdjęć

Słownik