Przeczytaj
Czym jest imigracja?
ImigracjaImigracja jest napływem ludności na dany obszar. Potocznie definiuje się ją też jako przybycie do danego kraju w celu osiedlenia się lub długotrwałego pobytu.
Imigracja jest końcowym etapem procesu zwanego emigracjąemigracją, czyli odpływem ludności z danego terytorium.
Należy jednak dodać, że nie każdy przyjazd na dany obszar jest imigracją. Muszą być spełnione następujące warunki:
pobyt powinien trwać dłużej niż trzy miesiące;
celem pobytu nie mogą być: turystyka, odwiedziny u rodziny lub znajomych, misja wojskowa lub dyplomatyczna, pielgrzymka religijna oraz praca wynagradzana spoza terenu kraju przyjmującego.
Istnieją też dwa specyficzne przypadki imigracji:
repatriacjarepatriacja – imigracja powrotna, zorganizowana przez władze państwowe, ewentualnie inne instytucje publiczne;
reemigracja – powrót obywateli na dany obszar, po uprzedniej emigracji.
Rodzaje polityki wobec imigrantów
W różnych państwach w odmienny sposób podchodzi się do imigrantów. W jednych traktowani są jako obcy, którzy osiedlili się tylko na pewien czas. W innych natomiast stara się ich włączyć do społeczeństwa, choć w różnych wymiarach.
Szczególnie ważne w tym aspekcie jest pojęcie integracji społecznejintegracji społecznej. Jest to:
Słownik socjologicznystan lub proces zachodzący w społeczeństwie polegający na tym, że jego poszczególne elementy przejawiają tendencję do scalania się w harmonijną i skoordynowaną, funkcjonalną całość.
Źródło: Krzysztof Olechnicki, Słownik socjologiczny, Toruń 1997, s. 85–86: integracja społeczna.
W perspektywie społeczeństwa danego państwa jest to proces włączania różnych grup społecznych (np. imigrantów, reemigrantówreemigrantów, repatriantów, uchodźców) tak, aby mogli korzystać z praw z jakich korzystają wszyscy członkowie społeczeństwa. Jest to popularne pojęcie w krajach Unii Europejskiej, ponieważ z jednej strony ułatwia przyjmowanie imigrantów i tworzenie państw wielokulturowych, a z drugiej pozwala zachować dominującą pozycję kultury narodowej danego państwa i jego instytucji. Jednocześnie z tego pojęcia wynika pytanie o to, w jakim stopniu państwo przyjmujące imigrantów może ich integrować, tworzyć społeczeństwo jednorodne, gdy na świecie postępują procesy globalizacji związanych z tym migracji ludności.
Problem integracji jest szczególnie widoczny w ostatnich latach w Europie, do której napływają imigranci z Azji i Afryki. Związany jest on z tym, że imigranci mają wpojone inne wzorce kulturowe, w tym obyczajowe i religijne, często nie znają języka kraju, do którego przybywają, a i sami nieraz są niechętni integracji ze społeczeństwem kraju przyjmującego. Z drugiej strony część państw nie radzi sobie ze wzrastającą liczbą imigrantów, a towarzyszy temu często społeczne niezadowolenie, ksenofobia i zamieszki na tle etnicznym.
Można wyróżnić dwa podstawowe modele polityki włączania imigrantów:
Model francuski
polega na asymilacji imigrantów. W swoich założeniach miał to być proces socjalny, polegający na zbliżaniu zachowań i postaw imigrantów do tradycji rdzennych Francuzów. Zakładano, że są oni przyszłymi obywatelami państwa oraz że wykażą się dobrą wolą i wysiłkiem, aby jak najszybciej przyjąć francuską kulturę i zwyczaje. W modelu tym nie wspiera się podtrzymywania etnicznej odrębności imigrantów, aby nie tworzyli gett.
Model anglo-amerykański
to model wielokulturowości. Zakłada on, że imigranci mają prawo do odrębności etnicznej. Owszem, powinni oni nabyć biegłość w posługiwaniu się językiem kraju imigracji oraz przyjąć kluczowe wzorce zachowań, wartości i celów społeczeństwa przyjmującego. Nie oznacza to jednak likwidacji ich odrębności, nawet po przyznaniu obywatelstwa danego państwa. Istnieje jednak możliwość asymilacji imigrantów, rozłożona w czasie i dotycząca zwykle kolejnych pokoleń.
Wyróżnia się modele polityki mające mało wspólnego z integracją (wykluczające). Są one coraz rzadziej stosowanymi przez państwa politykami.
-
[bold]wykluczające[br] modele polityki[br] wobec imigrantów[/]{value=45}{color=#999933}
-
segregacja{value=30}{color=#cccc66}
-
fizyczna [br]oraz społeczna[br] izolacja danej[br] grupy{value=40}
-
może mieć [br]charakter dobrowolny [br]albo wymuszony{value=40}
-
przykład: [br]polityka apartheidu[br] w RPA{value=40}
-
niektóre grupy[br] imigrantów dobrowolnie[br] się oddzielają od reszty[br] społeczeństwa, tworząc [br]enklawy i nie integrując się ze[br] społeczeństwem kraju [br]przyjmującego (np. dzielnice[br] muzułmańskie La Goutte [br]d’Or w Paryżu[br] i Molenbeek[br] w Brukseli) {value=40}
-
-
dominacja{value=30}{color=#666633}
-
grupa dominująca [br]wykorzystuje swoją pozycję,[br] aby utrzymywać kontrolę [br]nad mniejszościami,[br] w tym imigrantami{value=40}
-
politykę tę[br] stosowano w ZSRS[br]w stosunku do republik[br] nadbałtyckich {value=40}
-
-
przesiedlanie[br] ludności{value=30}{color=#999966}
-
wiąże się [br]zazwyczaj z różnicami [br]między grupami [br]narodowościowymi [br]lub zbytnim napływem[br] imigrantów{value=40}
-
w Unii Europejskiej[br] ten model był proponowany[br] w latach 2015–2020[br] (program relokacji){value=40}
-
-
eksterminacja{value=30}{color=#cccc99}
-
ekstremalny[br] model polityki[br] ludnościowej{value=40}
-
związany [br]najczęściej [br]z rasizmem{value=40}
-
polega [br]na zniszczeniu [br]lub wyeliminowaniu[br] grupy ludności{value=40}
-
przykład:[br] zagłada Żydów [br]w czasie II wojny[br] światowej{value=40}
-
-
Słownik
odpływ ludności z danego terytorium
napływ ludności na dany obszar
proces lub stan zespalania różnorodnych elementów tworzących daną społeczność w harmonijną całość
powrót obywateli na dany obszar, po uprzedniej emigracji
przeniesienie, zmiana miejsca pobytu
imigracja powrotna, zorganizowana przez władze państwowe, ewentualnie inne instytucje publiczne