Przeczytaj
Eksplozja turystyczna
Przeanalizuj poniższy wykres, a następnie zapoznaj się z terminem eksplozji turystycznej.
Przeanalizuj opis wykresu, a następnie zapoznaj się z terminem eksplozji turystycznej.
Gwałtowny rozwój turystyki rozpoczął się na świecie w 2. połowie XX w. i został określony mianem eksplozji turystycznej. Od połowy XX w. liczba zagranicznych wyjazdów turystycznych wzrosła ponad 52‑krotnie (z 25,2 mln w 1950 r. do 1,3 mld w 2017 r.). Jeszcze w połowie lat 90. XX w. najwięcej podróżowali Amerykanie i Brytyjczycy. Obecnie prym wiodą Chińczycy. Co ciekawe, podróże mieszkańców Chin i Hongkongu stanowią około 15% wszystkich światowych wyjazdów turystycznych. Wysoka pozycja Państwa Środka wynika nie tylko z największej na świecie liczby ludności, ale także z otwarcia się na rynek światowy. Drugie miejsce zajmują wyjazdy Niemców. Społeczeństwo niemieckie starzeje się, w związku z czym wzrasta udział osób starszych w strukturze ludności, a niemieccy seniorzy często posiadają odpowiedni status majątkowy, który pozwala im na regularne odbywanie podróży zagranicznych.
Czynniki rozwoju turystyki
Istnieje szereg czynników, które wpłynęły na rozwój ruchu turystycznego w czasach współczesnych, m.in. społeczno‑gospodarczych, politycznych, geograficznych, historycznych czy demograficznych. Najważniejszymi z nich są:
podniesienie stopy życiowej ludności,
rozwój transportu,
zrozumienie roli regeneracji sił w życiu człowieka.
W wyniku wzrostu dochodów ludność może zaspokajać swoje potrzeby. W dzisiejszych czasach wielu z nas może przeznaczyć część zarobków na rozrywkę, w tym na podróże. Obserwuje się zależność, według której w państwach o wyższym poziomie dochodów większy odsetek ich obywateli wyjeżdża na wakacje. Wraz z podnoszeniem się stopy życiowej zwiększa się także długość trwania życia ludności. W efekcie odnotowuje się wzrost odsetka liczby osób w wieku poprodukcyjnym. Ludzie ci są nadal w pełni sił fizycznych i umysłowych oraz mogą pozwolić sobie na podróże zagraniczne.
W wyniku rozwoju transportu (zwłaszcza lotniczego) wzrosły szybkość, bezpieczeństwo i komfort podróży, a przy pokonywaniu większych odległości zmalały także koszty. Oprócz samolotów turyści wybierają głównie samochody, autokary, kolej, a niekiedy pozwalają sobie na korzystanie z luksusowych statków wycieczkowych. Ponadto bardzo powszechne są wycieczki piesze i rowerowe.
Industrializacja i urbanizacja, obie bardzo uciążliwe dla środowiska, sprawiły, że ludność dostrzegła, jak ważna jest regeneracja sił i odpoczynek od miast i dużych aglomeracji.
Należy dodać, że odprężenie polityczne między Wschodem a Zachodem sprawiło, że od lat 90. XX w. coraz częściej podróżują mieszkańcy krajów postkomunistycznych. Istotny wpływ miała na to także mocniejsza integracja gospodarcza państw, której przejawem było m.in. utworzenie strefy Schengenstrefy Schengen.
Do innych przyczyn rozwoju turystyki należą: poszerzające się zainteresowania ludności, pobudki ambicjonalne, moda na wyjazdy do określonych krajów i proturystyczna polityka państw.
Anna Kaczmarska po przeglądzie literatury fachowej wyróżniła tzw. megaczynniki rozwoju turystyki. Zdefiniowano je jako najważniejsze czynniki będące stymulatorami tej gałęzi gospodarki.
Zapoznaj się z poniższym tekstem źródłowym, a następnie zaprojektuj schemat albo mapę myśli obrazującą podział megaczynników rozwoju turystyki.
Zapoznaj się z poniższym tekstem źródłowym, a następnie stwórz wypunktowaną listę haseł dotyczących podziału megaczynników rozwoju turystyki.
1. Czynniki ekonomiczne – uważane za najważniejsze i mające największy wpływ na rozwój współczesnej turystyki. Składają się na nie takie elementy, jak:
a) realny wzrost dochodów ludności, gdyż uprawianie turystyki jako potrzeby wyższego rzędu jest możliwe po zaspokojeniu na odpowiednim poziomie dóbr niezbędnych do życia,
b) odpowiedni podział dochodów, który pozwala na racjonalne wykorzystanie nadwyżek,
c) stabilna sytuacja finansowa, dzięki której wzrasta stabilność całego regionu, a tym samym atrakcyjność turystyczna i inwestycyjna,
d) korzystna koniunktura gospodarczo‑społeczna, gdyż branża turystyczna jest bardzo elastyczna na zmiany koniunktury.
2. Czynniki społeczne – wraz z rozwojem społeczeństw zmianie ulegają potrzeby odczuwane przez ludzi. Zmiany w strukturze zatrudnienia (m.in. normalizacja czasu pracy, ustanowienie dni wolnych od pracy, przyznawanie urlopów wypoczynkowych) oraz przemiany kulturowe i mentalne zachodzące w poszczególnych społecznościach (m.in. większa otwartość, powszechny kosmopolityzmkosmopolityzm, globalizm itp.) wpływają na rozwój turystyki.
3. Czynniki polityczne – polityka rządu reguluje wszystkie sfery życia gospodarczego poprzez:
a) politykę socjalną – prawodawstwo tworzone przez władze państwowe wspiera lub ogranicza działania turystyczne obywateli kraju i cudzoziemców, np. poprzez system ochrony zdrowia czy bezpieczeństwa publicznego, wpływając na stabilność kraju,
b) politykę pieniężną i fiskalną – np. obciążenia podatkowe, cła, regulacje cenowe oraz stabilność danej waluty na rynkach światowych,
c) politykę gospodarczą – wpływającą na tempo wzrostu gospodarczego, idący za tym wzrost dochodów realnych obywateli, ale także inwestycje wspierane przez skarb państwa dotyczące sektora turystycznego lub z nim powiązanych,
d) politykę zagraniczną – w tym umowy międzynarodowe oraz przynależność do organizacji, które regulują, a w niektórych przypadkach ułatwiają ruch turystyczny,
e) pozostałe działania władz państwa mające istotny wpływ na życie obywateli oraz postrzeganie danego kraju na arenie międzynarodowej pod względem atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej.
W skrajnych przypadkach decyzje rządu uniemożliwiają uprawianie turystyki na terenie kraju (przy zamknięciu granic lub w czasie wojny).
4. Czynniki techniczne – wiążą się głównie z rozwojem techniki w sferze infrastruktury transportu. XX w. to okres, w którym niezwykle intensywnym zmianom uległa nie tylko prędkość przemieszczania się, ale także zasięg oraz komfort podróży. Dla turystyki istotny jest rozwój bazy turystycznej i otaczającej. Zazwyczaj stały wzrost ruchu turystycznego stymuluje powiększanie infrastruktury turystycznej oraz wzrost jej jakości.
5. Czynniki ekologiczne – turystyka przez swą masową skalę na przełomie XX i XXI w. znacząco wpłynęła na środowisko naturalne. Sektor turystyczny, jak żaden inny, jest całkowicie uzależniony od atrakcyjności zasobów naturalnych, dlatego konieczne jest utrzymanie nienaruszonego stanu środowiska. Wprowadzenie zasad zrównoważonego rozwojuzrównoważonego rozwoju stało się priorytetem dla wielu państw, w tym całej wspólnoty europejskiej.
Indeks dolny Źródło: A. Kaczmarska, Wybrane czynniki rozwoju turystyki, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Katowice 2014, s. 201–203. Indeks dolny koniecŹródło: A. Kaczmarska, Wybrane czynniki rozwoju turystyki, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Katowice 2014, s. 201–203.
- Nazwa kategorii: Megaczynniki rozwoju turystyki
-
Megaczynniki rozwoju turystyki
Atrakcyjność turystyczna
Głównym czynnikiem warunkującym rozwój turystyki jest atrakcyjność turystyczna danego regionu, czyli właściwość obszaru lub miejscowości wynikająca z zespołu cech przyrodniczych lub pozaprzyrodniczych stanowiących o zainteresowaniu tym regionem turystów. O stopniu atrakcyjności turystycznej danego obszaru lub miejscowości decydują głównie:
walory turystyczne,
dostępność komunikacyjna,
zagospodarowanie turystyczne,
sytuacja polityczna i gospodarcza regionu.
- walory wypoczynkowe służące regeneracji sił fizycznych i psychicznych;
- walory specjalistyczne umożliwiające uprawianie turystyki specjalistycznej (kwalifikowanej): żeglarstwa, kajakarstwa, alpinizmu, jeździectwa, turystyki pieszej i rowerowej;
- walory krajoznawcze (poznawcze) służące zaspokajaniu potrzeb poznawczych i rozbudzaniu ciekawości świata:
- przyrodnicze, które dzieli się na: powstałe bez udziału człowieka (skałki i grupy skał, jaskinie, głazy narzutowe i głazowiska, wąwozy, doliny i przełomy rzeczne, wodospady, źródła, osobliwości flory i fauny); w pewnym stopniu powstałe z udziałem człowieka, ale niekontrolowane (parki narodowe, parki krajobrazowe, punkty widokowe); utworzone przez człowieka (ogrody botaniczne, ogrody zoologiczne, muzea i zbiory przyrodnicze, parki zabytkowe);
- pozaprzyrodnicze (kulturowe), czyli obiekty materialne wytworzone przez człowieka i przez niego kontrolowane oraz elementy ściśle związane z jego życiem i działalnością, np. muzea i rezerwaty archeologiczne, muzea etnograficzne, skanseny, zabytki architektury i budownictwa, zabytki działalności gospodarczej i techniki, muzea biograficzne, muzea sztuki, miejsca i obiekty historyczno-wojskowe, miejsca i muzea martyrologii, miejsca pielgrzymkowe, teatry i sale koncertowe, współczesne imprezy kulturalne.
- bazę noclegową: hotele, motele, pensjonaty, schroniska, domy wycieczkowe, kempingi;
- bazę komunikacyjną: sieć drogową, kolejową, lotniczą, wodną, szlaki piesze oraz obiekty z nimi związane, np. stacje benzynowe, parkingi, porty lotnicze itd.;
- bazę gastronomiczną: restauracje, bary, kawiarnie, zajazdy, puby;
- bazę towarzyszącą, która stanowi uzupełnienie podstawowej infrastruktury i obejmuje obiekty o charakterze usługowym, handlowym, rozrywkowym, kulturalnym i sportowym: hale sportowe, korty tenisowe, galerie, wystawy, parki rozrywki, wesołe miasteczka, szlaki piesze i rowerowe. , 4. Sytuacja polityczna i gospodarcza regionu. Stabilność polityczna państwa, brak konfliktów, bezpieczeństwo podróżnych czy podejmowanie działań stymulujących rozwój turystyki (wprowadzenie ruchu bezwizowego, uproszczenie odpraw celnych itp.) podnosi atrakcyjność turystyczną danego regionu.
Słownik
w najszerszym znaczeniu postawa społeczna zakładająca, że „ojczyzną człowieka jest cały świat”
Indeks dolny Źródło: Encyklopedia PWN Indeks dolny koniecŹródło: Encyklopedia PWN
obszar Europy obejmujący obecnie (2020 r.) 26 państw, na którym zniesiono kontrole graniczne na granicach wewnętrznych
rozwój trwały, termin oznaczający rozwój społeczno‑ekonomiczny współczesnych społeczeństw, polegający na zaspokajaniu ich potrzeb w taki sposób, aby nie zmniejszać możliwości zaspokajania potrzeb przyszłym pokoleniom
Indeks dolny Źródło: Encyklopedia PWN Indeks dolny koniecŹródło: Encyklopedia PWN