Symbolika kolorów

Symbole są takimi elementami rzeczywistości materialnej, którym przypisuje się w kulturze znaczenia niedosłowne, dotyczące głównie zjawisk niematerialnych, abstrakcji, uczuć, emocji. Symbole występują w życiu codziennym i codziennej komunikacji (jak kamień jako ciężar, kłopot, cierpienie, gdy mowa o kamieniu, który spada z serca), w rytuałach i ceremoniach (chleb na przywitanie młodej pary), a także w sztuce, która wykorzystuje je do wyrażania wieloznacznych, trudno uchwytnych treści.

Rt99RuovCnT5T

Na obrazie, na ciemnym tle znajduje się młoda kobieta. Jest naga. Ukazana jest lewa strona jej ciała. Ma wyciągnięte przed siebie ręce oraz odchyloną głowę do tyłu. Blond włosy opadają kaskadami na jej plecy. Kobieta siedzi. Jedynie jej postać jest oświetlona.

Symbolicznymi znaczeniami obdarzone są także kolory. Symbolika barw występuje w codziennych użyciach (jak kolor ubrań dla dzieci o określonej płci), w ceremoniach (np. śluby, pogrzeby), a także w sztuce. W kulturze europejskiej kolory obdarzone są zestawami podstawowych znaczeń symbolicznych:

• biały – niewinność, czystość, pokój, życie, dobro

• czarny – żałoba, zagrożenie, wojna, śmierć, zło

• niebieski – metafizyka, Bóg, ziemia

• zielony – nadzieja, natura, wolność

• czerwony – miłość, gniew, ból

• złoty – bogactwo, władza, wartość

Biała magia Krzysztofa Kamila Baczyńskiego

R1aD3C1d77Iuh1

Zdjęcie przedstawia białą łasicę na łące. Zwierzę stoi na tylnych łapach, odwrócone do widza bokiem. Ma spiczastą mordkę i małe, stojące uszy.

Wiersz Biała magia Krzysztofa Kamila Baczyńskiego już w tytule odwołuje się do symboliki kolorów. Magia obdarzona przymiotnikiem „biała” zyskuje zaskakujące znaczenia wywołane symboliką tego koloru. Nie tylko kontrastuje ona z czernią w powszechnie znanym użytkownikom języka określeniu „czarna magia”, ale dodaje nowych znaczeń do słowa, które określa. „Czarna magia” to inaczej czary, zmieniające rzeczywistość magiczne zabiegi, które wykonywane są we współdziałaniu z osobowym złem lub też dzięki niemu; to magia podszyta złem w sensie etycznym. Biała magia ma być nie tylko przeciwieństwem magii czarnej – złej i nieczystej, ale także takim działaniem i taką zmianą, która jest niewinna, przejrzysta. Magia, o której mowa w tym wierszu, to przemiana kobiecego ciała podziwianego przez obserwującego ją mężczyznę i zarazem czar piękna kobiecej postaci, która traci swoje naturalne kolory i kształty, wywołując w poecie bogactwo odczuć. Wszystkie te wrażenia łączy w tym poetyckim obrazie biel. Ten sposób postrzegania i odczuwania otaczającego świata, skupienie na wrażeniach zmysłowych, jest bliski sensualizmowisensualizmsensualizmowi.

Dwa kolory dominują w poetyckiej wizji ciała opisywanej w wierszu kobiety: biały i srebrny. Obraz budują metafory, porównania i epitety, w tym synestezyjnesynestezjasynestezyjne, łączące obraz i dźwięk, np. muzyka białych iskier.

RykfTARacpdeb

Obraz przedstawia młodą, nagą kobietę. Kobieta ma długie, jasne, rozpuszczone włosy. Znajduje się ona na łące.

Symbolika kolorów w innych wierszach Baczyńskiego

W wierszu [Niebo złote ci otworzę…] poeta przedstawia wizję fantastycznego świata, który tworzy dla swej ukochanej:

W utworze występują liczne epitety kolorystyczne, w tym synestezyjne, łączące wrażenia wzrokowe z dźwiękowymi: niebo złote, ciszy biała nić, zielone listeczki, jądro mleczne, różowe światła pnącze. Wszystkie one dotyczą barw jasnych, pastelowych, miękkich. Kolory mają tu także wyraźne znaczenia symboliczne.

R8KOTgXIIJ37g1

Zdjęcie przedstawia panoramę Awinionu od strony rzeki Rodan. Na wodzie stoi fragment mostu. Jest on wymurowany z cegły. W tle rzeki i mostu znajduje się pałac papieski. Stoją mury obronne i dwie wieże. Wokół budowli rosną duże drzewa. Są zielone.

W wierszu Sur le pont d’Avignon (franc. Na moście w Avignonie) Baczyński kreuje wizję wirtualnego tańca wyobrażonych postaci na słynnym, niedokończonym gotyckim moście nad Rodanem w Avignonie. Treść wiersza odwołuje się do tradycyjnej piosenki francuskiej opisującej tańce różnych par na tym moście. W kolorystyce świata przedstawionego w wierszu dominuje zieleń natury, ale w tle obrazu pojawiają się także białe łanie, złote ptaki i srebrzysty gotyk:

Słowniczek