Przeczytaj
Skóra stanowi zewnętrzną powłokę naszego organizmu, chroniąc nas przed czynnikami środowiska zewnętrznego, takimi jak drobnoustroje chorobotwórcze czy promieniowanie słoneczne. Narażenie na niesprzyjające czynniki sprawia jednak, że skóra jest podatna na uszkodzenia i choroby.
Choroby skóry związane z nadczynnością gruczołów skórnych
Choroby skóry związane z nadczynnością gruczołów skórnych | |
---|---|
Przyczyny | Profilaktyka i leczenie |
- zaburzenia czynności wydzielniczej gruczołów | - dieta dostarczająca odpowiedniej ilości |
Indeks dolny Przyczyny, profilaktyka i leczenie chorób skóry związanych z nadczynnością gruczołów skórnych. Indeks dolny koniecPrzyczyny, profilaktyka i leczenie chorób skóry związanych z nadczynnością gruczołów skórnych.
Choroby wywołane przez wirusy i drobnoustroje chorobotwórcze
Choroby skóry wywołane przez wirusy i drobnoustroje chorobotwórcze | ||
---|---|---|
Przyczyny | Czynniki sprzyjające zakażeniu | Profilaktyka i leczenie |
- zakażenie wirusami, grzybami pasożytniczymi | - obniżona odporność, stres, zmęczenie | - przestrzeganie zasad higieny osobistej |
Indeks dolny Przyczyny, profilaktyka i leczenie chorób skóry wywołanych przez wirusy i drobnoustroje chorobotwórcze. Indeks dolny koniecPrzyczyny, profilaktyka i leczenie chorób skóry wywołanych przez wirusy i drobnoustroje chorobotwórcze.
Choroby wywołane przez pasożyty zewnętrzne
Choroby skóry wywołane przez pasożyty zewnętrzne | |
---|---|
Przyczyny i czynniki sprzyjające zakażeniu | Profilaktyka i leczenie |
Wszawica | - przestrzeganie zasad higieny osobistej |
Indeks dolny Przyczyny, profilaktyka i leczenie chorób skóry wywołanych przez pasożyty zewnętrzne. Indeks dolny koniecPrzyczyny, profilaktyka i leczenie chorób skóry wywołanych przez pasożyty zewnętrzne.
Wpływ promieniowania słonecznego (UV) na skórę
Światło słoneczne, które dociera do powierzchni Ziemi, obejmuje promieniowanie podczerwone (cieplne) o długości fali powyżej 700 nm, widzialne o długości fali od 400 do 700 nm oraz ultrafioletowe o długości fali od 200 do 400 nm. Dla skóry człowieka podstawowe znaczenie ma promieniowanie UV.
Promieniowanie UV jest czynnikiem odpowiedzialnym m.in. za procesy fotostarzenia się skóryfotostarzenia się skóry oraz powstawanie zmian o charakterze nowotworowym.
Fotostarzenie się skóry
Z wiekiem zmieniają się wygląd i funkcjonowanie skóry. Włókna kolagenowe tworzące elastyczną sieć zaczynają się stopniowo rozkładać. Skóra staje się cienka, wiotka, mniej elastyczna, sucha, ale gładka. Pojawiają się zmarszczki.
Przyczynami tych zmian są czynniki wewnętrzne (biologiczne), związane z uwarunkowaniami genetycznymi, oraz zewnętrzne, zachodzące głównie pod wpływem promieniowania UV. U osób, które nadmiernie wystawiają swoją skórę na działanie promieni ultrafioletowych i nie stosują właściwej ochrony, np. w postaci kremów z filtrami UV, obserwuje się proces fotostarzenia się skóry, polegający na jej przyspieszonym starzeniu. Włókna kolagenowe szybciej ulegają rozpadowi, a tym samym wcześniej pojawiają się zmarszczki.
Objawami fotostarzenia się skóry są:
zmiana zabarwienia skóry na żółto‑brunatne;
przebarwienia;
głębokie zmarszczki;
suchość i szorstkość skóry.
Aby dobrać właściwy filtr ochronny dla swojej skóry, powinniśmy znać jej typ - fototypfototyp. Liczba przy oznaczeniu SPF na opakowaniu kremu pomnożona przez 15 wyznacza czas, w którym jesteśmy chronieni przed promieniami UV. Im jaśniejsza i bardziej wrażliwa karnacja oraz silniejsze słońce, tym wartość SPF powinna być większa.
Typ | Cechy charakterystyczne | Rodzaj reakcji na światło słoneczne |
---|---|---|
I | Blada, biała skóra, często piegi, niebieskie, zielone lub piwne oczy, | Zawsze ulega poparzeniom, trudno się opala |
II | Blada skóra, niebieskie lub zielone | Łatwo ulega oparzeniom, trudno się opala |
III | Ciemniejsza biała skóra | Opala się po początkowym oparzeniu |
V | Brązowa skóra | Rzadko ulega oparzeniom, łatwo i mocno |
VI | Ciemnobrązowa lub czarna skóra | Nigdy nie ulega oparzeniom, zawsze się mocno opala |
Indeks dolny Fototypy skóry. Indeks dolny koniecFototypy skóry.
Czerniak – nowotwór złośliwy skóry
Długotrwała ekspozycja skóry na promienie słoneczne może być przyczyną oparzeń słonecznych, przebarwień, powstawania pieprzyków czy posłonecznego rogowacenia naskórka. Najgroźniejsze w skutkach dla zdrowia i życia są zmiany nowotworowe skóry, które mogą prowadzić do rozwoju nowotworu złośliwego – czerniaka.
Czerniak powstaje z melanocytówmelanocytów, które uległy transformacji nowotworowej. Atakuje nie tylko skórę, ale również błony śluzowe, włosy, paznokcie i gałkę oczną.
Podstawą leczenia czerniaka jest zabieg chirurgiczny polegający na całkowitym wycięciu guza. Przy wczesnym wykryciu nowotworu guz jest usuwany wraz z odpowiednim marginesem zdrowej tkanki. Wyleczalność na tym etapie sięga nawet 90%. W późniejszych stadiach, gdy komórki nowotworowe przedostaną się do węzłów chłonnych, szanse pacjenta na wyleczenie drastycznie maleją, osiągając próg 10%.
Czasami czerniaka można wykryć, obserwując znamiona (pieprzyki) czy miejscowe przebarwienia skórne. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy udać się do lekarza dermatologa lub chirurga onkologa, który w badaniu dermatoskopowym, przy zastosowaniu specjalistycznego sprzętu powiększającego, dokona oceny zmiany skórnej. Jeśli wynik badania jest niejednoznaczny, lekarz zleca biopsję, polegającą na pobraniu fragmentu lub całości zmienionej tkanki, która poddawana jest szczegółowej analizie przez histopatologa.
W diagnostyce czerniaka stosuje się tzw. alfabet czerniaka – zbiór cech, które pomagają ocenić, czy znamię ma charakter nowotworu złośliwego.
Słownik
przyspieszony proces starzenia się skóry, którego głównym czynnikiem jest promieniowanie UV
typ skóry, umownie oznaczony cyframi od I do VI, określający rodzaj karnacji i jej stopień wrażliwości na działanie promieni słonecznych
zakażenie wywołane mikroskopijnymi grzybami atakującymi skórę, włosy, paznokcie lub błony śluzowe
choroba skóry objawiająca się złuszczaniem zrogowaciałej warstwy naskórka, czemu towarzyszy uczucie swędzenia skóry
komórka pigmentowa skóry, w której zachodzi synteza naturalnego pigmentu skóry – melaniny
choroba zakaźna wywoływana przez wirusa Herpes, atakującego głównie skórę warg; objawia się powstawaniem bolesnych pęcherzy wypełnionych płynem
choroba pasożytnicza skóry wywoływana przez drobne pajęczaki z rzędu roztoczy, których samice drążą w skórze korytarze i składają jaja; wylęgające się larwy powodują uczucie swędzenia
przewlekła choroba zapalna gruczołów łojowych i mieszków włosowych, charakteryzująca się występowaniem zaskórników lub wykwitów skórnych
choroba pasożytnicza wywoływana przez wszy, których samice, m.in. na skórze głowy, składają jaja – gnidy