Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Modyfikatory dźwięku

Najczęściej stosowane modyfikatory dźwięku to filtry, korektory, kompresory oraz pogłos. Używając ich, możemy np. regulować poziomy wybranych fragmentów pasma częstotliwości nagrania; zmniejszać dynamikę nagrań; sztucznie tworzyć akustykę pomieszczenia; zmieniać częstotliwość oraz zniekształcać dźwięk.

Wiele dostępnych współcześnie modyfikatorów dźwięku opartych na pogłosie nazywamy efektami. Pozwalają one na praktycznie dowolne wykreowanie wybranego dźwięku.

Dzięki pogłosom elektronicznym można:

  • regulować barwę sygnału – pozbawienie dźwięku niskich częstotliwościniska częstotliwośćniskich częstotliwości zapobiega dudnieniom; częstotliwości wysokie nadają dźwiękowi chłodną barwę; pozbawienie niskich i wysokich dźwięków daje z kolei efekt starego nagrania;

  • tworzyć pogłos wsteczny, który pojawia się przed dźwiękiem;

  • tworzyć pogłos sztucznie zamykany po każdym z serii dźwięków;

  • regulować liczbę, miejsce i poziom wczesnych odbić.

Poszczególne narzędzia służące modyfikacji dźwięku nie tylko sprawiają, że jest on lepszej jakości i bardziej przystępny, ale może spełniać określone funkcje, np. być wykorzystywany w konkretnych utworach muzycznych czy różnego rodzaju produkcjach. Temu między innymi służą narzędzia modyfikujące dźwięk dostępne w programie Audacity.

Auto Duck w programie Audacity

Narzędzie Auto Duck służy automatyzacji regulacji poziomów głośności w nagraniach stereofonicznych, czyli takich, które łączą ze sobą np. narrację oraz muzykę. Dzięki temu efektowi możemy automatycznie – a nie ręcznie – dostosować poziom głośności muzyki tak, by nie utrudniał zrozumienia narracji. Auto Duck zatem automatycznie przycisza muzykę w nagraniu.

Ponieważ chcemy przyciszyć muzykę, ona w naszym śladzie na pulpicie programu musi znajdować się nad nagraniem lektorskim. Wówczas zaznaczamy jakiś fragment, żeby wypróbować efekt przed zastosowaniem go na cały ślad. Uruchamiamy Auto Duck i widzimy poszczególne parametry efektu: jeden z nich odpowiada za przyciszenie; możemy nim zjeżdżać w dół, dostosowując głośność. Ten fragment ograniczony jest przez linię, która oznacza miejsce wykrytego dźwięku na śladzie poniżej. Innymi parametrami są te związane z długością zewnętrznego ściszenia i zgłośnienia. Dzięki temu robi się tzw. fade, czyli dźwięk ścisza się i podgłaśnia stopniowo. Teraz możemy wypróbowywać różne poziomy głośności, sprawdzając, czy narracja towarzysząca muzyce jest słyszalna.

RRE8qRL19Oe3m
Parametry efektu Auto Duck w programie Audacity.
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

W narracji pojawia się pauza, w czasie której mamy akcent muzyczny – jeśli jest on zbyt głośny, możemy dokonać korekty ręcznie albo za pomocą narzędzia obwiedni (czyli funkcji, która zmienia głośność dowolnie wybranych fragmentów nagrania przez manipulowanie obwiednią wykresu) przyciszyć cały dźwięk i wtedy zastosować efekt Auto Duck.

RVt3a3PhzcDlS
Przyciszenie akcentu muzycznego za pomocą narzędzia obwiedni w programie Audacity.
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ostatnim parametrem, na który warto zwrócić uwagę, jest maksymalna pauza. Jeśli zmienimy jej wartość na 0, głośność muzyki w miejscach, gdzie w narracji występuje pauza, podniesie się. Jeżeli nie jesteśmy zadowoleni z efektu, możemy powrócić do ustawień standardowych.

RmqZea0Ysejge
Ustawienie wartości maksymalnej pauzy w narzędziu Auto Duck w programie Audacity.
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Auto Duck stosowany był już wiele lat temu w stacjach radiowych, gdzie prezenter musiał jednocześnie wykonywać wiele czynności – mówić, puszczać muzykę, odbierać telefony od słuchaczy. Automatyczne ściszanie muzyki, gdy rozpoczynała się jego wypowiedź, ułatwiało pracę.

Obetnij ciszę w programie Audacity

Obcinanie ciszy ułatwia i usprawnia pracę nad edycją dźwięku. Jeśli mamy już nasz dźwięk, z którego chcemy wyciąć ciszę, otwieramy odpowiednie narzędzie z menu efekt i ustawiamy głośność, poniżej której dźwięk zostanie uznany za ciszę. Kolejnym parametrem jest czas trwania ciszy – możemy ustawić go np. na 0,5 sekundy. Po zastosowaniu tego efektu program zaznaczy i wytnie – pozostawiając minimalny czas, np. 0,1 sekundy – wszystkie fragmenty z nagrania, które spełniają te dwa warunki – maksymalną głośność oraz minimalny czas trwania.

Więcej informacji na temat opcji Obetnij ciszę znajdziesz w filmie w sekcji Film edukacyjny ID16B4gYKuFilm edukacyjny I.

Musimy jednak pamiętać o tym, by parametry, które ustawimy, były odpowiednie – zbyt niska maksymalna głośność może powodować, że program obetnie nam końcówki wypowiadanych słów w nagraniu – jeśli będą one wypowiedziane zbyt cicho. Zbyt krótki czas pozostawiony po wycięciu ciszy może z kolei sprawić, że nagranie będzie niezrozumiałe. Ustawienia należy więc dostosować do danego śladu dźwiękowego.

Zmień prędkość oraz zmień tempo w programie Audacity

Program Audacity oferuje dwa narzędzia do zmiany prędkości dźwięku. Pierwsze z nich – zmień prędkość – możemy dowolnie ustawić, decydując, czy dźwięk ma być przyśpieszony czy spowolniony. To narzędzie działa jak taśma magnetofonowa szpulowa albo płyta winylowa: wraz ze zmianą prędkości zmienia się również czas oraz wysokość dźwięku.

Drugie narzędzie to zmień tempo. Pozwala na zmianę czasu nagrania, ale bez zmiany wysokości dźwięku. Podobnie jak w poprzednim efekcie, tu również możemy tempo przyspieszyć lub spowolnić. Stosując to narzędzie, możemy także zmienić tempo na podstawie uderzeń na minutę. Jeśli np. importujemy muzykę, która ma 120 bpmbpmbpm, a my chcemy, by była ona szybsza, wówczas wprowadzamy wyższą wartość – np. 140 bpm i dźwięk automatycznie przyspiesza.

Więcej informacji na temat omówionych opcji znajdziesz w filmie w sekcji Film edukacyjny IID35ZyiMoQFilm edukacyjny II.

Zmień wysokość bez zmiany tempa w programie Audacity

Zdarza się, że chcemy zmienić wysokość dźwięku – podobnie jak w narzędziu zmień prędkość – jednak chcemy zachować dotychczasowe tempo. Taki efekt również oferuje program Audacity. Korzystając z niego możemy np. zmienić dźwięk C na D, wprowadzać półtony, zmieniać dźwięk na podstawie wprowadzonych częstotliwości.

Efekt ten może być przydatny gdy chcemy, by poszczególne kwestie były wypowiadane różnymi głosami, np. przypominały postaci z bajek.

Więcej informacji na temat omówionej opcji znajdziesz w filmie w sekcji Film edukacyjny IID35ZyiMoQFilm edukacyjny II.

Cofnij w czasie w programie Audacity

Kolejnym efektem jest odwrócenie kolejności nagrania. Może to być ścieżka wokalna albo instrumentalna. Po zaimportowaniu pliku używamy efektu cofnij w czasie, dzięki czemu zyskujemy odwrócony dźwięk.

Słownik

bpm
bpm

(beats per minute) liczba uderzeń na minutę, jednostka stosowana w odniesieniu do tempa

niska częstotliwość
niska częstotliwość

poziom częstotliwości dźwięku od 20  do ok. 300  Hz