Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Przykład 1

Po odliczeniu osiemnastoprocentowego podatku dochodowego, wynagrodzenie pani Sylwii wynosi 3280 . Obliczymy od jakiej kwoty został naliczony ten podatek.

Rozwiązanie:

Od wynagrodzenia brutto pobierany jest osiemnastoprocentowy podatek, czyli otrzymane wynagrodzenie stanowi 100%-18%=82% wynagrodzenia brutto.

Należy więc znaleźć liczbę, której 82% jest równe 3280.

I sposób:

Korzystamy z własności proporcji.

82% szukanej liczby to 3280

1% szukanej liczby to 328082=40

100% szukanej liczby to 40·100=4000

Odpowiedź:

Podatek został obliczony od kwoty 4000 .

II sposób:

Oznaczmy: x – szukana liczba.

Zapisujemy procent w postaci ułamka.

82%=82100

Układamy i rozwiązujemy odpowiednie równanie.

82100x=3280

x=3280·10082

x=4000

Odpowiedź:

Podatek został naliczony od kwoty 4000 .

Przykład 2

Znajdziemy liczbę, której 4% wynosi 12.

I sposób:

Korzystamy z własności proporcji.

4% szukanej liczby to 12

1% szukanej liczby to 124=3

100% szukanej liczby to 3·100=300

Odpowiedź:

Szukana liczba to 300.

II sposób:

Układamy i rozwiązujemy odpowiednie równanie.

Oznaczmy: x – szukana liczba.

0,04·x=12

x=120,04

x=300

Odpowiedź:

Szukana liczba to 300.

III sposób:

Zamieniamy procent na ułamek i szukamy liczby, której danym ułamkiem jest 12.

4%=4100=125

125 szukanej liczby to 12.

Szukana liczba jest więc 25 razy większa od 12.

25·12=300

Odpowiedź:

Szukana liczba to 300.

W obu przykładach należało znaleźć liczbę, gdy znany był jej procent. Można w tym celu wykorzystać jeden z trzech sposobów:

  • obliczyć 1% szukanej liczby, a następnie znaleźć jej 100%,

  • zamienić procent na ułamek i obliczyć całość,

  • przyjąć za niewiadomą szukaną liczbę i rozwiązać odpowiednie równanie.

W praktyce najczęściej znajdując liczbę na podstawie danego jej procentu, rozwiązujemy odpowiednie równanie.

Ważne!

Jeśli p% liczby x jest równe a, to:

p100·x=a

czyli

x=100·ap

Aby obliczyć liczbę na podstawie danego jej procentuobliczanie liczby na podstawie danego jej procentuobliczyć liczbę na podstawie danego jej procentu, należy dany procent zamienić na ułamek, a następnie daną liczbę podzielić przez ten ułamek.

Przykład 3

Pani Ewelina zaciągnęła w banku kredyt na rok. Odsetki od kredytu wynosiły 15% w skali roku. Po roku pani Ewelina wpłaciła do banku 9200 . Na jaką kwotę pani Ewelina zaciągnęła pożyczkę?

Rozwiązanie:

Kwota 9200  jest sumą zaciągniętej pożyczki i odsetek, stanowi więc ona 100%+15%=115% kredytu.

Zapiszemy i rozwiążemy odpowiednie równanie.

Oznaczamy: x – szukana kwota.

1,15x=9200

x=92001,15

x=8000

Odpowiedź:

Pani Ewelina zaciągnęła kredyt w wysokości 8000 .

Słownik

obliczanie liczby na podstawie danego jej procentu
obliczanie liczby na podstawie danego jej procentu

polega na zamianie danego procentu na ułamek i podzieleniu danej liczby przez ten ułamek