Ignacy Krasicki Hymn do miłości ojczyzny

Święta miłości kochanej ojczyzny,
Czują cię tylko umysły poczciwe3poczciwe!
Dla ciebie zjadłe4zjadłe smakują trucizny,
Dla ciebie więzy, pęta niezelżywe5niezelżywe
Kształcisz6Kształcisz kalectwo przez chwalebne blizny,
Gnieździsz w umyśle rozkoszy7rozkoszy prawdziwe,
Byle cię można wspomóc, byle wspierać,
Nie żal żyć w nędzy, nie żal i umierać.

hymn Źródło: Ignacy Krasicki, Hymn do miłości ojczyzny, [w:] tegoż, Klejnoty poezji staropolskiej. Nowa antologia, Warszawa 1919, s. 132.

Ignacy Krasicki Monachomachia

Wdzięczna miłości kochanej szklenice!
Czuje cię każdy i słaby, i zdrowy!
Dla ciebie miłe są ciemne piwnice,
Dla ciebie znośna duszność i ból głowy.
Słodzisz frasunki, uśmierzasz tęsknice;
W tobie pociecha, w tobie zysk gotowy.
Byle cię można znaleźć, byle kupić,
Nie żal skosztować, nie żal się i upić.

monach Źródło: Ignacy Krasicki, Monachomachia, [w:] tegoż, Bajki, satyry, Monachomachia, Wrocław 2000.

Tomasz J. Pokrzywniak Czy prawdziwy geniusz pewny jest nieśmiertelności? (o współczesnym czytaniu poezji Krasickiego)

RG7jScWkMZpMt1

Ilustracja przedstawia stronę tytułową jednej z książek Ignacego Krasickiego. Tekst na ilustracji: Dzieła Krasickiego Dziesięć tomów w jednym Z portretem autora Edycya Barbezata Paryż U Barbezata, Przy ulicy Des Beaux‑Arts No 6. Genewa W Xięgarni Tegoż 1830. Pośrodku strony ilustracja z otwartą księgą i tablicami pokrytymi pismem.

Pomijając wszystkie zagadki związane z drukiem tego poematu - dziś już zresztą w dużej części wyjaśnione - rzucające ciekawe światło na stosunek autora do własnego utworu, ciągle świeże jest w nim niezwykłe poczucie humoru, wszechogarniający komizm zdarzeń i postaci. Monachomachia nie miała szczęścia u krytyków literackich i u historyków literatury. Jak trafnie ujął to Wacław Kubacki, stawała „przed sądem potomności”. Oskarżana o antyklerykalizm była też powodem wątpliwości odnoszących się do religijności biskupa warmińskiego. A właśnie dlatego, że napisana została nie przez wojującego libertyna, a przez katolickiego duchownego, może uczyć tolerancji i otwartości wobec doczesnych słabości duchowieństwa. Żart, kpina ironia i parodia, ale także wybaczający humor i dyktowane nim rozmaite, ważne i mądre refleksje, że „cnota, nie odzież czyni zakonnika”, że „W szyszaku, w czapce, w turbanie, w kapturze,/ Wszyscyśmy jednej podlegli naturze”, że trzeba szanować mądrych i chwalebnych, ale można i trzeba śmiać się „z głupich, choć i przewielebnych” - uczą właśnie otwartości, krytycyzmu i tolerancji.

cyt1 Źródło: Tomasz J. Pokrzywniak, Czy prawdziwy geniusz pewny jest nieśmiertelności? (o współczesnym czytaniu poezji Krasickiego), „Rocznik Towarzystwa Literackiego imienia Adama Mickiewicza ” 1994, nr 29, s. 39.