Przeczytaj
Oksydan jest związkiem, który powstał w wyniku połączenia dwóch cząsteczek wodoru z cząsteczką tlenu.
Cząsteczka oksydanuoksydanu, czyli wody, zbudowana jest z dwóch atomów wodoru oraz atomu tlenu. Cząsteczkę wody możemy zaliczyć do grupy związków nazywanych wodorkamiwodorkami oraz grupy związków nazywanych tlenkamitlenkami. Określenie „oksydan” powstało na zasadzie nomenklatury podstawnikowej, która ma powszechne zastosowanie w nazewnictwie związków organicznych. Tę nazwę możemy rozłożyć na dwa człony: oksyd – tak w nomenklaturze podstawnikowejnomenklaturze podstawnikowej nazywa się tlenki, a z kolei końcówkę -an dodaje się do nazwy atomu, z którym połączone są atomy wodoru. Nazewnictwo to można stosować dla związków pierwiastków grup: , , , i , np.: – azan, – sulfan. Jednak mimo że nazwy te są poprawne ze względu na nomenklaturę IUPACIUPAC, w rzeczywistości korzystamy z nazw, takich jak amoniak czy siarkowodór.
Zastosowanie oksydanu
Woda zajmuje około powierzchni Ziemi i występuje głównie w postaci ciekłej. Jest czynnikiem, dzięki któremu w ogóle powstało tutaj życie. Obecnie w kosmosie jest poszukiwana taka woda, która występuje w stanie ciekłym, jako jeden z czynników rozwoju życia. Woda w postaci płynnej obecna jest na przynajmniej kilku obiektach Układu Słonecznego. W odkryto ją na Marsie. Co zaskakujące, obłoki pary wodnej występują także w przestrzeni kosmicznej.
Woda dzięki swoim właściwościom, takim jak stosunkowo wysoka temperatura topnienia oraz wrzenia (w stosunku do innych wodorków pierwiastków grupy układu okresowego), występuje w przyrodzie w trzech stanach skupienia: stałym, ciekłym i gazowym.
Poniżej znajdują się filmiki w przyspieszonym tempie w formie pokazu slajdów wraz z krótkimi opisami, w których przedstawiono zastosowanie wody w rolnictwie, w przemyśle, w energetyce czy też w gospodarstwach domowych. To między innymi pola uprawne, kominy, z których unosi się para wodna oraz zabudowania elektrociepłowni, napełniana wodą szklanka oraz mieszalnik zawierający wodę, z brunatną zawiesiną.
pierwszy slajd. Na filmie znajduje się pole uprawne, po którymw przypieszonym tempie jeździ traktor. Tekst: rolnictwo – używana jest do uprawy roli oraz utrzymania zwierząt w gospodarstwie.
Drugi slajd. Na filmie znajduje się duży zbiornik z gestą zółtą cieczą, która jest mieszana mieszadłem mechanicznym. Tekst: przemysł – wykorzystywana jest do chłodzenia urządzeń, których używa się w procesie produkcji. Stosowana jest również do mycia, wytwarzania, przetwarzania produktów.
Trzeci slajd. Na filmie znajdują się dymiące kominy fabryk. Tekst: energetyka – woda ciekła jest głównie stosowana do produkcji pary wodnej, która wprowadza w ruch turbiny elektrowni, powodując wytworzenie prądu elektrycznego. Wydobywające się białe chmury z chłodni kominowej elektrowni są czasem mylnie przedstawiane jako główne źródło skażenia środowiska, a jest to nic innego, jak skroplona para wodna.
Czwarty slajd. Na filmie znajduje się szklanka, do której wlewana jest woda. Tekst: gospodarstwa domowe – używana jest głównie do picia, gotowania, sprzątania, spłukiwania toalet.
Słownik
związki wodoru z innymi pierwiastkami; ze względu na skład wodorki możemy podzielić na:
wodorki niemetali – związki, w których wodór występuje na stopniu utlenienia
wodorki metali – związki, w których wodór występuje na stopniu utlenienia
związki pierwiastków z tlenem, w których atom tlenu występuje na stopniu utlenienia
woda, wodorek tlenu, tlenek diwodoru, ; związek tlenu i wodoru, występuje na powierzchni ziemi
typ nazewnictwa stosowany w nazewnictwie związków organicznych, gdzie nazwę pochodnych wodorków modyfikuje się odpowiednimi przedrostkami oraz przyrostkami; nomenklaturę tę można zastosować do wszystkich pierwiastków grup , np. metan (), gallan (), azan ()
(ang. International Union of Pure and Applied Chemistry „Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej”), organizacja naukowa założona w w Londynie; zajmuje się koordynacją badań i rozwojem współpracy międzynarodowej w dziedzinie chemii; w jej ramach działają komisje m.in., które opracowują jednolite słownictwo chemiczne, rozpowszechniające nowe teorie i metody
kowalencyjne wiązanie chemiczne między atomami różnych pierwiastków, w którym chmura elektronów tworzących to wiązanie ma większą gęstość w pobliżu jednego z atomów (atomu pierwiastka chemicznego o większej elektroujemności)
wiązanie chemiczne między atomami różnych pierwiastków, polegające na tworzeniu wspólnych par elektronowych (maksymalnie trzech), przesuniętych w kierunku atomu, który silniej przyciąga do siebie elektrony
Bibliografia
Bielański A., Podstawy chemii nieorganicznej, t. , Warszawa .
Encyklopedia PWN
Achmatowicz O., Achmatowicz S., Nomenklatura związków organicznych. Rekomendacje IUPAC i nazwy preferowane , online: http://cryst.p.lodz.pl/KTCh/data/uploads/NZO-2013_v05_16-04-2015.pdf, dostęp: .
Stasicka Z., Nomenklatura chemii nieorganicznej, Wrocław, , on‑line: http://cybra.lodz.pl/dlibra/publication/10188/edition/7634/content, dostęp: .