Struktury – przypomnienie informacji

Struktura jest pojemnikiem na dane, pogrupowanym według wyszczególnionych kategorii.

Przykładem struktury może być lista obecności uczniów na lekcji.

Struktura – lista obecności:

• Imię

• Nazwisko

• Czy uczeń jest obecny?

Struktura może zawierać informacje o dowolnie dużej liczbie uczniów, jest to więc doskonały sposób na uporządkowanie danych w programie – z zachowaniem czytelności oraz przejrzystości kodu.

Przykładowe zadanie typu maturalnego

Zadanie 1. Przedszkole

Zadanie 1.1

IdUcznia.txt

Plec.txt

Wiek.txt

Ulica.txt

1. Podaj, ile dziewczynek mieszka na ulicy Kwiatowej.

2. Posortuj uczniów według ich ID, a następnie podaj płeć pierwszych pięciu przedszkolaków.

3. Podaj wszystkie ulice, na których mieszkają sześcioletni chłopcy o nieparzystym numerze ID.

Rozwiązanie

Stworzenie struktury oraz import danych

struktura Przedszkolak
	IdUcznia: liczba całkowita
    Płeć: znak
    Wiek: liczba całkowita
    Ulica: tekst

Przedszkolak uczeń[500]

dla i = 1, 2, ..., długość(uczeń) wykonuj:
	uczeń[i-1].IdUcznia = wczytaj i-tą linijkę z pliku "IdUcznia.txt"
	uczeń[i-1].Płeć = wczytaj i-tą linijkę z pliku "Plec.txt"
	uczeń[i-1].Wiek = wczytaj i-tą linijkę z pliku "Wiek.txt"
	uczeń[i-1].Ulica = wczytaj i-tą linijkę z pliku "Ulica.txt"

1. Tworzymy strukturę zawierającą dane na temat dzieci uczęszczających do przedszkola oraz określamy typy tych danych. [linie kodu od 1 do 5]

2. Tworzymy tablicę, która będzie przechowywać dane dotyczące każdego ucznia. [linia kodu 7]

3. Importujemy dane w pętli (wiersz po wierszu) dla każdego ucznia. [linie kodu od 9 do 13]

Rozwiązanie zadań

Podpunkt 1

ilość = 0
dla i = 0, 1, ..., długość(uczeń) - 1 wykonuj:
	jeżeli uczeń[i].Płeć = "d" ORAZ uczeń[i].Ulica = "Kwiatowa" wykonaj:
    	ilość = ilość + 1

wypisz(ilość)

1. Tworzymy zmienną przechowującą liczbę dziewczynek spełniających kryteria, zawarte w podpunkcie oraz inicjujemy pętlę, w której je zliczymy. [linie kodu 1, 2]

2. Sprawdzamy, czy dane ze struktury, dotyczące jednej osoby, spełniają wymagania – jeżeli tak, inkrementujemyinkrementacjainkrementujemy wartość zmiennej ilość. [linie kodu 3, 4]

3. Na koniec wypisujemy wyniki. [linia kodu 6]

Podpunkt 2

dla i = 1, 2, ..., długość(uczen) - 1 wykonuj:
	dla j = 1, 2, ..., długość(uczen) - 1 wykonuj:
		jeżeli uczeń[j-1].IdUcznia > uczeń[j].IdUcznia wykonaj:
			zamień(uczeń[j] uczeń[j-1])
			

dla i = 0, 1, ..., 4 wykonuj:
	wypisz(uczeń[i].Płeć)

1. Inicjujemy sortowanie bąbelkowe, przesuwając na koniec tablicy elementy większe, znajdujące się na początku. Pętla wewnętrzna służy do umieszczania pojedynczych elementów w odpowiednich miejscach. Natomiast pętla zewnętrzna zapewnia, że każdy element zostanie właściwie przesunięty.  [linie kodu 1, 2]

2. W każdej iteracji pętliiteracja pętliiteracji pętli, gdy sprawdzane elementy znajdują się względem siebie w odwrotnym porządku do przyjętego, następuje zamiana miejsc danych. [linia kodu 4]

3. Na koniec wypisujemy pożądaną liczbę danych. [linia kodu 7, 8]

Podpunkt 3

ulice[18]
j = 0
czyPowtórka = 0
ileUlic = 0

dla i = 0, 1, ..., 17 wykonuj:
	ulice[i] = ""
    
dla i = 0, 1, ..., długość(uczeń) - 1 wykonuj:
	jeżeli uczeń[i].Wiek == 6 ORAZ uczeń[i].IdUcznia % 2 == 1:
    	wykonuj:
        	j = j + 1
            jeżeli ulice[j] = uczeń[i].Ulica wykonaj:
            	czyPowtórka = 1
                przerwij pętlę
        dopóki ulice[j] != ""
        jeżeli czyPowtórka == 0 wykonaj:
        	ulice[j] = uczeń[i].Ulica
            ileUlic = ileUlic + 1
        j = 0
        czyPowtórka = 0
dla i = 0, 1, ..., ileUlic - 1 wykonuj:
	wypisz(ulice[i])

1. Tworzymy następujące zmienne pomocnicze: [linie kodu od 1 do 4]

• Ulice – tablica przechowująca nazwy szukanych ulic;

• j – zmienna pomocnicza służąca do poruszania się po tablicy;

• czyPowtórka – zmienna pomocnicza odpowiedzialna za sprawdzanie, czy dana ulica została wcześniej zapisana na liście;

• ileUlic – zmienna przechowująca informacje, na ilu ulicach mieszkają przedszkolaki spełniające wymagania.

2. Wypełniamy zmienną przechowującą nazwy ulic pustymi znakami, aby ułatwić sprawdzanie, czy dopisana ulica nie byłaby duplikatem. [linie kodu 6, 7]

3. Następnie sprawdzamy, czy dana osoba spełnia kryteria zawarte w zadaniu – jeżeli tak, przechodzimy do uzupełniania listy ulic. [linie kodu 9, 10]

4. Przy wpisywaniu ulic na listę, przechodzimy po kolejnych pozycjach tablicy. Jeżeli dana ulica znajduje się już na liście, zmieniamy wartość zmiennej czyPowtórka na 1 oraz przerywamy działanie pętli. [linie kodu od 11 do 16]

5. Jeżeli po zakończeniu działania pętli zmienna czyPowtórka przyjmuje wartość 0, to znaczy, że analizowana ulica nie znajduje się jeszcze na liście, więc dopisujemy ją i ustawiamy wartość zmiennych pomocniczych na bazowe oraz inkrementujemy wartość zmiennej ileUlic. [linie kodu od 17 do 21]

6. Na koniec wypisujemy w pętli wszystkie ulice znajdujące się na liście. [linie kodu 22, 23]

Zadanie 1.2

Rozwiązanie

ileBłędów = 0
poprzedni = 9

dla i = 0, 1, ..., długość(uczeń) - 1 wykonuj:
	jeżeli pierwiastek(uczeń[i].IdUcznia) % 1 == 0 ORAZ uczeń[i].Wiek % 2 == 0:
    	usuń(uczeń[i])
        ileBłędów = ileBłędów + 1
    jeżeli (poprzedni + uczeń[i].Wiek == 7 LUB poprzedni + uczeń[i].Wiek == 11) ORAZ uczeń[i].Ulica[1] = "K" wykonaj:
    	usuń(uczeń[i])
        ileBłędów = ileBłędów + 1
    poprzedni = uczeń.Wiek[i]

wypisz(ileBłędów)

1. Tworzymy zmienne pomocnicze: [linie kodu 1, 2]

• ileBłędów – zlicza wszystkie nieprawidłowe dane;

• poprzedni – przechowuje wiek poprzedniego ucznia. Na początku ustalamy jej wartość na taką, aby suma wieku pierwszej sprawdzanej osoby (niezależnie jaki ten wiek jest) oraz zmiennej poprzedniej nie była liczbą pierwszą.

2. Następnie w każdej iteracji pętli sprawdzamy, czy nie natknęliśmy się na błędne dane. [linie kodu 5, 8]

• Dla pierwszego kryterium sprawdzamy, czy pierwiastek funkcji jest całkowity (w zaprezentowanym kodzie została do tego użyta operacja znajdowania reszty z dzielenia) oraz czy wiek jest parzysty.

• Dla drugiego kryterium sprawdzamy, czy suma zmiennej poprzedni oraz wieku sprawdzanego ucznia jest liczbą pierwszą – jedynymi możliwymi liczbami pierwszymi, które mogłyby zostać otrzymane po zsumowaniu liczb z zakresu [3; 6] są 7 oraz 11. Ponadto sprawdzamy, czy pierwsza litera ulicy to „K”.

3. Kiedy natkniemy się na błędne dane, inkrementujemy wartość zmiennej ileBłędów oraz usuwamy sprawdzaną daną ze struktury. Na koniec iteracji pętli ustawiamy wartość zmiennej poprzedni na wiek sprawdzonego w tej pętli ucznia. [linie kodu 6, 7 oraz od 9 do 11]

4. Na koniec wypisujemy wartość zmiennej ileBłędów, co kończy działanie programu. [linia kodu 13]

Odpowiedzi do zadania 1.1

1. 12

2. c, c, c, d, d

3. Plik zawierający spis ulic:

Odpowiedzi do zadania 1.2

• Liczba błędnych danych dla pierwszego podpunktu: 9

• Liczba błędnych danych dla drugiego podpunktu: 13

• Łączna liczba błędnych danych: 22

Słownik