Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Rozwój regionalny

Rozwój regionalny są to długotrwałe, ukierunkowane zmiany dążące do postępu jakościowego, ilościowego oraz strukturalnego w gospodarce określonego regionu poprzez mobilizację i zainspirowanie samorządów wojewódzkich i lokalnych. W ujęciu ekonomicznym rozwój regionalny polega na produktywnym wykorzystaniu czynników i zasobów ekonomicznych na rzecz generowania nowych dóbr i usług i wiąże się ze wzrostem potencjału gospodarczego regionu, który pociąga za sobą trwałą poprawę standardu życia mieszkańców regionu i wzrost jego konkurencyjności. Unia Europejska dysponuje specjalnymi funduszami przeznaczonymi na wspieranie rozwoju regionalnego.

Rozwój regionalny dotyczy następujących komponentów:

  • potencjał gospodarczy,

  • struktura gospodarcza,

  • zagospodarowanie infrastruktury,

  • zagospodarowanie przestrzeni,

  • środowisko przyrodnicze,

  • poziom życia.

Dysproporcje rozwojowe regionów w Polsce są dość duże, co przejawia się m.in. umownym podziałem na prężnie rozwijającą się Polskę A i spowolnioną rozwojowo Polskę B. Widoczny jest także podział na duże aglomeracje o wysokim potencjale rozwojowym oraz części peryferyjne województw.

Aktualna, długofalowa polityka regionalna Polski polega na strategii inwestowania w konkurencyjność różnych województw w celu zatrzymania procesu marginalizacji tych najsłabiej rozwiniętych, ale także wspierania regionów o największym potencjale i konkurencyjności. Organizacyjnym i finansowym wsparciem dla tych działań jest polityka spójności UE.

Rozwój lokalny

Rozwój lokalny to cykl przemian mających na celu postęp jakościowy i ilościowy. Zachodzą one na niewielkim obszarze z uwzględnieniem potrzeb, preferencji i hierarchii wartości specyficznych dla określonego obszaru.

Celem rozwoju lokalnego jest zagwarantowanie mieszkańcom możliwie najwyższego poziomu życia poprzez zapewnienie:

  • pracy i dochodów,

  • warunków bytu materialnego – wyżywienia, mieszkania, odpowiedniej jakości środowiska,

  • odpowiednich warunków rozwoju intelektualnego i duchowego – możliwości kształcenia, wypoczynku, podróżowania, korzystania z kultury i rozrywki, dostępu do informacji oraz obcowania z szeroko pojętym otoczeniem,

  • podstawowych potrzeb bezpieczeństwa, perspektyw, poczucia stabilizacji oraz możliwości rozwoju dla przyszłych pokoleń.

RmCnxVy17R9sn
Uczestnictwo i podtrzymywanie kultury danego regionu ma pozytywny wpływ na rozwój lokalny.
Źródło: dostępny w internecie: commons.wikimedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.

Czynniki rozwoju lokalnego można podzielić na wewnętrzne i zewnętrzne. Czynniki wewnętrzne związane są z lokalnymi zasobami ludzkimi, majątkowymi czy surowcowymi oraz potrzebami społeczności lokalnych. Należą do nich m.in.:

  • zasoby i walory lokalnego środowiska przyrodniczego,

  • zasoby pracy,

  • inwestycje w infrastrukturę,

  • potencjał gospodarczy,

  • rynek lokalny i zewnętrzny,

  • kapitał finansowy, zwłaszcza inwestycyjny,

  • stopień rozwoju nauki, techniki, kultury i zwyczaje,

  • nowoczesne technologie,

  • teren i korzyści miejsca.

Do czynników zewnętrznych (pozamiejscowych) należy m.in. polityka gospodarcza państwa, polityka społeczna, kształtowanie poziomu życia społecznego, polityka przestrzenna, sytuacja kraju w układzie międzynarodowym i charakter obrotów z innymi krajami (polityka importu i eksportu).

Bardzo ważną funkcję w rozwoju lokalnym pełnią jednostki samorządu terytorialnegosamorząd terytorialnysamorządu terytorialnego, które swoimi działaniami zapewniają społeczności dostęp do funkcji edukacyjnych, społecznych, kulturalnych oraz ochrony dziedzictwa kulturowego. Jednostki samorządu terytorialnego dążą do rozwoju infrastruktury komunikacyjnej i technicznej (np. budowa dróg, sieci kanalizacyjnej, wysypisk odpadów, usług komunalnych itd.).

Funduszem w ramach Unii Europejskiej wspierającym rozwój lokalny jest Program Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW). Celem wsparcia PROW są obszary wiejskie, natomiast środki finansowe przekazywane są gminom oraz instytucjom, które swoimi działaniami mogą przyczynić się do poprawy jakości życia oraz pracy na obszarach wiejskich np. poprzez budowę boisk, placów zabaw oraz świetlic. Ponadto PROW aktywizuje oraz oddziałuje na integrację ludności wiejskiej, tworząc Lokalne Grupy Działania.

Słownik

samorząd terytorialny
samorząd terytorialny

rodzaj samorządu obejmującego wszystkie osoby (obywateli), które mieszkają na terenie określonej jednostki podstawowego podziału terytorialnego
Indeks dolny Źródło: Encyklopedia PWN Indeks dolny koniec