HPI był syntetycznym indeksem ubóstwa społecznego wprowadzonym przez UNDPUNDPUNDP dla poszczególnych państw i regionów świata. Od 1998 roku opracowywane były jego dwie wersje: dla krajów rozwijających się (HPI‑1) i dla krajów rozwiniętych (HPI‑2) według klasyfikacji OECDOECDOECD. W związku z tym oba te wskaźniki były wyznaczane w oparciu o inne kryteria związane z trzema płaszczyznami: długowieczności, wiedzy i przyzwoitego poziomu życia. Wskaźnik ten przybierał wartości od 0 do 100, przy czym wyższa wartość wskazywała na wyższy poziom ubóstwa ludności w danym kraju. W ostatnim raporcie (z lat 2007‑2008), najniższymi wartościami HPI‑2 odznaczały się kraje Europy Północnej, Zachodniej oraz Kanada, USA, Japonia i Australia. Szczególnie niskie wartości (HPI‑2 poniżej 10,0) wystąpiły w Szwecji, Norwegii, Holandii, Finlandii i Danii. W przypadku krajów rozwijających się, wskaźnik HPI‑1 został zastąpiony w 2010 roku przez wielowymiarowy wskaźnik ubóstwa (MPI). UNDP co roku publikuje raport zawierający ranking i metodykę wyznaczania tego wskaźnika (dla krajów rozwijających się).

Zastąpił on w 2010 roku HPI‑1 (wskaźnik ubóstwa społecznego wyznaczany dla krajów rozwijających się). Bierze on pod uwagę trzy płaszczyzny: zdrowie, edukację oraz standard życia. Podobnie jak HDI, przyjmuje on wartości od 0 do 1 i podaje się go z dokładnością do trzech miejsc po przecinku. Dotyczy on zarówno procentowego udziału osób żyjących w ubóstwie, jak i intensywności tego zjawiska (liczby płaszczyzn, na których występuje ubóstwo). Wyższa jego wartość wskazuje na wyższy poziom ubóstwa społecznego.

Indeks górny Źródło: UNDP i OPHI, Global Multidimensional Poverty Index 2024, [online], dostępny w internecie: https://hdr.undp.org/system/files/documents/hdp-document/mpireport2024en.pdf Indeks górny koniec^{Źródło: UNDP i OPHI, Global Multidimensional Poverty Index 2024, [online], dostępny w internecie: https://hdr.undp.org/system/files/documents/hdp-document/mpireport2024en.pdf}

Wskaźnik ten opiera się na badaniach pojedynczych gospodarstw domowychgospodarstwo domowegospodarstw domowych. Bierze pod uwagę tylko te, które spełniają określone wymagania. Wymagania te wynikają ze sztucznie wyznaczonych granic wartości wskaźników utworzonych dla każdej z płaszczyzn przedstawionych w powyższej tabeli. Dla przykładu: w obrębie płaszczyzny edukacyjnej analizuje się między innymi długość okresu edukacji. Ustalono, że dane gospodarstwo nie żyje w ubóstwie w momencie, gdy choć jeden dorosły jego członek ma co najmniej 6‑letnie wykształcenie.

MPI obliczono dla 101 krajów rozwijających się. Największy poziom ubóstwa występował w krajach afrykańskich, szczególnie w Afryce Subsaharyjskiej (MPI > 0,2, choć w wielu przypadkach MPI > 0,4, a nawet MPI > 0,5). Krajami spoza Afryki, które charakteryzowały się wysokimi wartościami tego wskaźnika, były: Afganistan (0,272), Jemen (0,241), Timor Wschodni (0,210) i Haiti (0,2).

Słownik