Przeczytaj
Synchroniczny zapis i odczyt dźwięku a wieloślady
Synchronizacja to wzajemne zależności zachowań różnych obiektów w określonym czasie, które dotyczą zarówno początku i końca, jak i całego trwania np. koncertu, przedstawienia, pokazu. Jej zachowanie jest o tyle ważne dla danego utworu, że kilkusekundowe spóźnienie jednego dźwięku czy np. tancerki wykonującej określoną figurę może zaburzyć odbiór dzieła, sprawić, że będzie ono nieczytelne.
Pełną synchronizację gwarantują wieloślady, które montuje się ze sobą, zgrywając tak, aby stanowiły całość. Ta technologia umożliwiła udoskonalenie nagrań – np. w przypadku rejestracji koncertu muzyki poważnej osobne nagrywanie każdego instrumentu pozwala na dokonanie ewentualnych korekt i dopasowanie proporcji poszczególnych dźwięków.
Wielośladowe nagrywanie np. muzyki rozrywkowej pozwala zaś na konstruowanie jej warstwami, w taki sposób, że odpowiedzialni za poszczególne partie – wokalu, chórków, sekcję rytmiczną – nie muszą się fizycznie spotykać, by stworzyć razem utwór. Daje to zatem większą elastyczność pracy i ją usprawnia.
Zapis wielośladowy
Przełomem w nagrywaniu dźwięku okazał się rozwój technologii stereofonicznychstereofonicznych. Żeby dokonać zapisu stereofonicznego, należy zarejestrować dwa dźwięki – można to zrobić np. za pomocą osobnych mikrofonów.
Dzięki zastosowaniu zapisu wielośladowego można nagrać każdego muzyka osobno, wprowadzić specjalne efekty do zarejestrowanych ścieżek oraz uczynić ostateczne dzieło bardziej oryginalnym i niepowtarzalnym.
Przed rozpoczęciem nagrań trzeba zwrócić uwagę na kilka kwestii, do których należą:
Podstawy nagłośnienia i realizacji nagrań. Podręcznik dla akustyków
akustyka pomieszczenia (długość i charakter pogłosu, występowanie odbić, poziom hałasu),
ilość i rodzaj instrumentów biorących udział w nagraniu,
naturalne wyważenie proporcji (czy zespół brzmi dobrze na sali, czy też niektóre instrumenty są zbyt ciche, a inne za głośne),
możliwość różnego rozmieszczenia muzyków na scenie [...],
tempo zmian sytuacji scenicznej [...],
nasze możliwości techniczne (ilość, jakość i rodzaj posiadanych mikrofonów, ilość wejść w stole mikserskim, możliwość rejestracji dwunkanałowej lub wielośladowej itp.),
nasze umiejętności i znajomość obsługiwanej aparatury.
Podstawową zaletą technologii zapisu wielośladowego jest elastyczność – brak jakichkolwiek czasowych ograniczeń, każdą ścieżkę można bowiem nagrać osobno w dogodnym terminie. Twórców nie ogranicza także przestrzeń, gotowe nagranie mogą wysłać w każde miejsce, by swoją partię mógł dograć np. wokalista. W dowolny sposób można regulować także poszczególne rejestracje dźwięku, korygując błędy, wprowadzając efekty, pogłos itd. Dzięki nagraniom wielośladowym realizatorzy dźwiękurealizatorzy dźwięku są w stanie uzyskać najlepszy stosunek sygnału do szumu, co pozwala na zapewnienie równowagi poszczególnych elementów realizowanego utworu.
Zapis wielośladowy posiada także wady: w miarę wzrastania liczby ścieżek, narasta też szum. Połączenie np. dwóch ścieżek skutkuje wzrostem szumu o 3 dB w stosunku do ścieżki oryginalnej. Z kolei ich bliskość na taśmie powoduje, że przesłuchy pomiędzy nimi są większe. Wreszcie w miarę wielokrotnego przesuwania taśmy jej jakość spada, w związku z czym na zewnętrznych ścieżkach należy umieszczać te dźwięki, które są najmniej narażone na straty w wysokich częstotliwościach.
Wszystko wskazuje na to, że w przyszłości zapis wielośladowy będzie stałym elementem sceny nagraniowej. Umożliwia on bowiem rejestrację nawet orkiestry symfonicznej – do czego potrzeba aż 48 kanałów. Oczywiście, taka ilość pracy wymaga automatyzacji sterowania, co prawdopodobnie będzie rozwijane i udoskonalane.
Praca wielośladowa w programie Audacity
Program Audacity także oferuje działanie, jakim jest miksowanie dwóch ścieżek dźwiękowych: np. nagrania lektorskiego z muzyką. W tym celu należy zaimportować oba nagrania – tekst i muzykę.
Przy ich kompilowaniu trzeba zwrócić uwagę na kilka elementów: by obie ścieżki były tej samej długości, by ich głośności były do siebie dopasowane (muzyka nie powinna dominować nad lektorem), wreszcie by narracja pasowała do muzyki – jej dynamiki, tonacji, rytmu. Ostatnia kwestia jest subiektywna i zależy od naszego pomysłu na ostateczny kształt nagrania.
Głośnością podkładu muzycznego możemy dowolnie manipulować – powinien być on lepiej słyszalny w miejscach bez narracji, a potem dostosowywany do intensywności pojawiających się w nim instrumentów (pełnić funkcję np. ledwo słyszalnego tła). Warto pamiętać, by całość była harmonijna i nie zaburzała odbioru treści. Pod koniec nagrania należy jeszcze bardziej ściszyć muzykę, by nie urywała się nieoczekiwanie.
Słownik
osoba odpowiedzialna za konkretyzację oraz kreację warstwy elektroakustycznej lub postprodukcji różnorakich przedsięwzięć i inicjatyw związanych z dźwiękiem. Zakres obowiązków realizatora dźwięku to m.in. obróbka i rekonstrukcja danych ścieżek dźwiękowych, ich miksowanie, montaż, mastering, odpowiednie nagłośnienie
odbieranie, zapisywanie, transmitowanie oraz odtwarzanie dźwięku w taki sposób, by wywołać u odbiorcy wrażenie przestrzennego rozmieszczenia jego źródeł u odbiorcy