Przeczytaj
Joanna Piotrowska‑Wojczak postanowiła adoptować kota. Zwierzę, które do niej trafiło, niewiele widziało. Uznała, że może warto stworzyć organizację, która wspierałaby takie koty i ich opiekunów. Musiała zadecydować, czy będzie to fundacja, czy stowarzyszenie (zwykłe lub zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym – KRS). Poza tym musiała podjąć decyzję, czy będzie ona prowadziła działalność gospodarczą, czy też nie. Od tego zależało, jak będzie wyglądać proces rejestracji. Założyła Fundację Pomocy Kotom Niewidomym Ja pacze sercem.
Zakładanie fundacji
Krok pierwszy: Oświadczenie woli, czyli chcę założyć fundację
Joanna musiała złożyć oświadczenie wolioświadczenie woli o ustanowieniu fundacji w formie aktu notarialnego. W tym dokumencie jako fundator wskazała:
cel fundacji: niesienie pomocy zwierzętom skrzywdzonym i porzuconym. Wiedziała, że cel powinien być społecznie lub gospodarczo użyteczny. W ustawie wymieniono m.in.: ochronę zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, kulturę, pomoc społeczną czy ochronę środowiska.
majątek przeznaczony na realizację celu: 3000 złotych. Poza pieniędzmi mogła wskazać również ruchomości i nieruchomościnieruchomości. Pamiętała, że dla fundacji bez działalności gospodarczej nie ma określonej minimalnej wartości składników majątkowych. Jeżeli fundacja ma prowadzić działalność, to wartość ta nie może być mniejsza niż tysiąc złotych.
Ile za to zapłaciła?
Za sporządzenie aktu notarialnego Joanna zapłaciła taksę notarialnątaksę notarialną. Maksymalna stawka zależy od wartości składników majątkowych przeznaczonych na realizację celu fundacji. Wykaz stawek podaje Rozporządzenie ministra sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (Dz.U. nr 148, poz. 1564). Do taksy doliczany jest podatek VAT (23%). Oddzielnie pobierana jest taksa za sporządzenie wypisu. Również do niej doliczany jest VAT.
Krok drugi: Statut
Joanna mogła przygotować pisemny statut sama lub zlecić to komuś innemu.
Co zapisać w statucie fundacji?
Oprócz statutu przygotowała również uchwałę o jego przyjęciu oraz uchwały o wyborze/powołaniu zarządu fundacji, a także swoje oświadczenie jako fundatora, wskazujące ministra właściwego ze względu na cele fundacji.
Krok trzeci: Rejestracja fundacji
Joanna złożyła pisemny wniosek o rejestrację fundacji w sądzie rejonowym (wydziale gospodarczym) właściwym ze względu na siedzibę fundacji – dla niej był to Poznań.
Wypełniła wniosek o rejestrację podmiotu w Krajowym Rejestrze SądowymKrajowym Rejestrze Sądowym (KRS‑W20). Następnie wypełniła formularz uzupełniający KRS‑WK. Zgłosiła na nim pozostałych członków zarządu: Darię Cherek (wiceprezeskę) oraz Elżbietę Michalak (wiceprezeskę). Wskazała również, w jaki sposób fundacja będzie reprezentowana przez zarząd: przez każdego z członków. W kolejnym formularzu KRS‑WK podała nazwę innego organu działającego w ramach fundacji (nadzorczego) oraz dane osób wchodzących w jego skład.
Do wniosku (formularz KRS‑W20) Joanna dołączyła:
akt notarialny z oświadczeniem woli o ustanowieniu fundacji (wypis);
statut fundacji (3 egz.);
uchwałę przyjęciu statutu;
uchwały o wyborze/powołaniu organów fundacji;
oświadczenie fundatora wskazujące ministra właściwego ze względu na cele fundacji;
dowód opłaty od wniesienia wniosku o wpis podmiotu.
Jakie są koszty?
Joanna założyła fundację, która nie będzie prowadziła działalności gospodarczej, opłata za złożenie wniosku o rejestrację wyniosła 250 zł (dane z 2019 r.).
A może jednak stowarzyszenie?
Joanna założyła fundację, jednak Jan Kowalski uznał, że dla niego lepszą formą działalności będzie stowarzyszenie. Założył Stowarzyszenie Licencjonowanych Przewodników Miejskich. Miał do wyboru dwie formy: stowarzyszenie zwykłestowarzyszenie zwykłe lub stowarzyszenie zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym. Były między nimi konkretne różnice:
Do rejestracji stowarzyszenia potrzebnych jest minimum siedmiu członków założycieli, którzy zaakceptują spisany statut. Byliby to Jan i szóstka innych przewodników.
Statut określa m.in.:
- nazwę stowarzyszenia: Stowarzyszenie Licencjonowanych Przewodników Miejskich,
- teren działania i siedziba stowarzyszenia: Zamość,
- cele stowarzyszenia i sposoby ich realizacji: polepszanie jakości świadczonych przez przewodników usług poprzez regularne szkolenia,
- sposób nabywania i utraty członkostwa, prawa i obowiązki członków: członkowie mają obowiązek przedstawić sprawozdania z przynajmniej trzech wycieczek na pół roku,
- władze stowarzyszenia (zarząd, komisja rewizyjna), tryb ich wyboru oraz kompetencje: Jan – prezes, Agnieszka – wiceprezeska oraz pięciu innych przewodników jako komisja rewizyjna,
- warunki ważności uchwał władz stowarzyszenia,
- zasady dokonywania zmian statutu i sposób rozwiązania się stowarzyszenia.
Założenie stowarzyszenia zwykłego jest znacznie prostsze niż tego zarejestrowanego w KRS. Wystarczą już trzy osoby – pełnoletnie, mające obywatelstwo polskie i niepozbawione praw publicznych. Czyli Jan, Agnieszka Nowak i jeden inny przewodnik wystarczą.
Założyciele ustalają regulamin stowarzyszenia, a w nim m.in.:
- nazwę stowarzyszenia,
- siedzibę i teren działania stowarzyszenia,
- cele działalności,
- zasady wyboru przedstawiciela lub zarządu,
- zasady nabywania i utraty członkostwa,
- zasady dokonywania zmian w regulaminie i zasady rozwiązania się stowarzyszenia.
W trakcie zebrania podejmowane są uchwały o powołaniu organizacji i przyjęciu statutu. Dokonuje się też wyboru komitetu założycielskiego albo władz stowarzyszenia (zarządu i organu kontroli wewnętrznej, np. komisji rewizyjnej). Uchwały powinny mieć formę pisemną. Należy też sporządzić listę założycieli zawierającą imiona i nazwiska, datę i miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania oraz własnoręczne podpisy założycieli, a w przypadku wyboru władz stowarzyszenia konieczne jest spisanie protokołu.Stowarzyszenie zwykłe
W czasie zebrania założycielskiego członkowie:
- podejmują decyzje o powołaniu stowarzyszenia,
- wybierają przedstawiciela lub zarząd, który reprezentuje je w urzędach,
- przyjmują regulamin,
- sporządzają listę założycieli
- mogą też powołać organ kontroli wewnętrznej, np. komisję rewizyjną.
Rejestracja stowarzyszenia przebiega podobnie jak rejestracja fundacji. Wniosek o rejestrację stowarzyszenia składa się w sądzie rejonowym (wydziale gospodarczym) właściwym ze względu na siedzibę podmiotu, czyli w Zamościu.
Zarząd składa formularz KRS-W20. Podaje w nim podstawowe dane dotyczące stowarzyszenia i jego statutu. Różnica pojawia się w polu 50. Tu zamiast właściwego ministra umieszcza się starostę właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia (Zamość). Starosta pełni funkcje nadzoru zewnętrznego nad stowarzyszeniem.
Dodatkowe dokumenty:
- formularze KRS-WK do zgłoszenia osób tworzących zarząd (wraz z podaniem ich funkcji w tym organie) i określenia sposobu reprezentacji stowarzyszenia przez zarząd oraz do zgłoszenia członków organu kontroli wewnętrznej,
- uchwała o powołaniu stowarzyszenia (2 egz.),
- statut stowarzyszenia (2 egz.),
- uchwała o przyjęciu statutu (2 egz.),
- uchwały o wyborze organów stowarzyszenia (zarządu i np. komisji rewizyjnej, 2 egz.),
- protokół z wyboru organów stowarzyszenia (2 egz.),
- lista założycieli (2 egz.).
Dla stowarzyszenia, które nie będzie prowadziło działalności gospodarczej, wpis do KRS jest zwolniony z opłat sądowych.Stowarzyszenie zwykłe
Rejestracja stowarzyszenia zwykłego polega na wpisaniu go do ewidencji stowarzyszeń zwykłych prowadzonej w danym starostwie/urzędzie miasta. Przedstawiciel albo zarząd składają wniosek o rejestrację zawierający datę jego sporządzenia, nazwę urzędu, do którego jest kierowany (starostwa lub urzędu miasta), adres siedziby stowarzyszenia, podpis przedstawiciela albo wszystkich członków zarządu.
Do wniosku dołącza się:
- regulamin działalności,
- protokół z zebrania założycielskiego i uchwały,
- listę założycieli zawierająca ich imiona i nazwiska, daty i miejsca urodzenia, numer PESESL, adresy zamieszkania, własnoręczne podpisy,
- dane przedstawiciela albo członków zarządu - imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL,
- adres siedziby,
- dodatkowo: dane członków organu kontroli, jeśli został powołany.
Wpis do ewidencji stowarzyszeń zwykłych nie podlega opłatom., 4. Obowiązki stowarzyszeń Każde stowarzyszenie, również to nierejestrowane w KRS, musi mieć:
- REGON, czyli numer nadawany przez GUS (Główny Urząd Statystyczny),
- NIP – numer ewidencji podatkowej,
- konto bankowe.
Słownik
rejestr publiczny składający się z:
1. rejestru przedsiębiorców;
2. rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej;
3. rejestru dłużników niewypłacalnych. KRS prowadzą w systemie teleinformatycznym sądy rejonowe (sądy gospodarcze), zwane w ustawie o KRS sądami rejestrowymi
części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności
(z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie) wola osoby dokonującej czynności prawnej wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej
uproszczona forma stowarzyszenia, nieposiadająca osobowości prawnej; liczba założycieli to minimum trzy osoby; stowarzyszenie takie nie podlega obowiązkowi rejestracji w KRS, konieczny jest jedynie wpis w ewidencji stowarzyszeń zwykłych prowadzonej przez starostę właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia
kwota w złotych podawana w Rozporządzeniu ministra sprawiedliwości jako maksymalna stawka dla danej czynności notarialnej (wynagrodzenie notariusza za dokonanie tej czynności nie może być wyższe od właściwej stawki maksymalnej)