Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Argumentacja — definicja i typy argumentów

R1JDjmPILNdb7
Miedzioryt Cornelisa Corta Dialektyka nauczająca rozumowania, 1565
Źródło: domena publiczna.

ArgumentacjaargumentacjaArgumentacja to sposób budowania wypowiedzi oparty na przedstawianiu swoich racji (argumentów), aby przekonać kogoś o czymś lub udowodnić coś. Uczestnicy dyskusji mogą używać różnego typu argumentów w zależności tematu, okoliczności, czasu rozmowy lub charakteru rozmówcy.

Wyróżnić możemy kilka rodzajów argumentów w sztuce dialektycznejdialektykadialektycznej:

R1B2VMQy5lNZT
Argumenty rzeczowe (merytoryczne) Rodzaj argumentów, które opierają się na prawdziwych i konkretnych przykładach stanowiących dowód na racjonalność danej tezy, np.:
  • dane liczbowe (statystyki, badania naukowe);
  • cytaty źródłowe (z publikacji historycznych, naukowych);
  • wypowiedzi badaczy, osób powszechnie cenionych i o ustalonej wysokiej pozycji.
, Argumenty logiczne Od starożytności uważane za najbardziej uczciwy typ argumentów, dowodzący też inteligencji rozmówcy. Polega na wyciąganiu prawdziwych wniosków z prawdziwej przesłanki, np.:
  • analogie: wyciąganie wniosków na zasadzie podobieństw;
  • indukcja: dowodzenie faktu ogólnego za pomocą zebrania przesłanek szczegółowych;
  • dedukcja: dowodzenie faktu szczegółowego za pomocą przesłanki ogólnej;
  • dylemat: istnienie dwóch wykluczających się wzajemnie i równie silnych argumentów, co prowadzi do konieczności wyboru.
, Argumenty emocjonalne Typ argumentów, które opierają się na wywołaniu emocji u rozmówcy — strachu, współczucia, empatii, niechęci. Uważany za najmniej profesjonalny sposób argumentowania powinien być unikany podczas wystąpień publicznych czy rozmów o charakterze zawodowym.

Kilka kroków trafnego argumentowania

a) Poznaj swojego rozmówcę.

Spróbuj zdobyć informacje na temat swojego rozmówcy. Dzięki takiemu przygotowaniu łatwiej ci będzie dobrać najtrafniejsze argumenty.

b) Słuchaj i wyciągaj wnioski.

Argumentowanie nie polega jedynie na wykładaniu swoich tez, ale daniu szansy rozmówcy na dojście do pewnych wniosków samemu. Zamiast natłoku informacji i narzucania własnego zdania, warto naprowadzić drugą stronę na pewne tropy, np. zadając pytania odnoszące się do wypowiedzi tej osoby.

c) Wybierz rodzaj argumentowania.

Kiedy poznasz swojego rozmówcę i zbierzesz odpowiednie informacje, łatwiej będzie ci wybrać odpowiedni typ argumentowania (racjonalny, logiczny, emocjonalny). Warto jednak mieszać różne modele, aby nadać swojej wypowiedzi interesujący ton.

d) Uporządkuj własną wypowiedź.

Aby uniknąć nieporozumień i niezrozumienia wypowiedzi, warto nadać jej formę. Chaotyczne wykładanie świadczy o braku profesjonalizmu i uleganiu emocjom. Najlepiej rozpocząć dyskusję od wysunięcia wspólnych dla obu stron argumentów, aby nawiązać nić porozumienia. Mocne argumenty warto przedstawić na początku wypowiedzi, by zainteresować słuchacza oraz na końcu, by domknąć dyskusję.

e) Dostosuj słownictwo i ton głosu.

Dostosowanie słownictwa oraz stylu wypowiedzi zależy również od rodzaju relacji łączącej nas z rozmówcą. Czasami bardziej sprawdza się utrzymanie rozmowy w tonie zdystansowanym, pewnym i opartym na informacjach. Kiedy indziej lepiej sprawdzi się okraszenie wypowiedzi stosownym żartem. Warto pamiętać jednak o ogólnej zasadzie przejrzystości komunikatu — odbiorca powinien przede wszystkim rozumieć nasze argumenty. Dobrze jest poprzeć je przykładem z życia lub danymi statystycznymi czy badaniami naukowymi. Ton głosu powinien zdradzać nasze zaangażowanie, niemniej jednak nie w sposób nazbyt emocjonalny. Spokojne, wyraźne i pewne wyrażanie swoich racji wywrze dobre wrażenie na rozmówcy.

RLAu8EfXYda7V
Źródło: domena publiczna.

Cechy dobrego argumentatora

R3DFbQj7VakVs
Przekazuje jasny komunikat Poprzez przywołanie konkretnych argumentów wraz z przykładami., Zadaje pytania W ten sposób wzbogaca swoją wiedzę, buduje wnioski oraz upewnia się czy dobrze zrozumiał tezy drugiej strony., Nie zamyka się na jedno rozwiązanie Dzięki temu niepowodzenie w dyskusji nie oznacza przegranej., Dąży do porozumienia Argumenty przedstawiane są aby osiągnąć cel, a nie zaostrzyć konflikt lub atakować personalnie rozmówcę., Jest pewny siebie i asertywny Nie waha się przedstawić swoich racji w sposób rozsądny. Każda dyskusja jest inna, więc i sposób argumentowania zmienia się w zależności od sytuacji. Warto więc zawsze podsumować przebieg rozmowy, wraz z jej plusami i minusami.

Słownik

analogia
analogia

(gr. analogia — odpowiedniość, podobieństwo) – podobieństwo pod pewnym względem; sytuacja, zjawisko, rzecz podobne do innych

argumentacja
argumentacja

zespół argumentów służących do udowodnienia czegoś lub przekonania kogoś o czymś

dedukcja
dedukcja

(łac. deductio — wyprowadzenie) – metoda rozumowania polegająca na wyprowadzaniu logicznych wniosków z założeń uznanych za prawdziwe (zasada od ogółu do szczegółu)

dialektyka
dialektyka

(gr. dialektikḗ, od: diálektos – czyli mowa, dyskusja, oraz od: dialéges‑thai – rozmawiać, dyskutować, argumentować) – nauka wyszukiwania odpowiedniej argumentacji oraz zbijania racji przeciwnika

indukcja
indukcja

(łac. inductio — wprowadzenie) – to takie wnioskowanie, w którym na podstawie wielu przesłanek szczegółowych dochodzi się do wniosku ogólnego (zasada od szczegółu do ogółu)