Przeczytaj
Hydrosferą nazywamy wodną powłokę Ziemi przenikającą atmosferęatmosferę i litosferęlitosferę. Obejmuje ona wody atmosferyczne, powierzchniowe i podziemne w postaci gazowej, ciekłej i stałej. Wody hydrosfery gromadzą się w oceanach, morzach, jeziorach, rzekach, bagnach, pokrywie śnieżnej, lodowcach i zbiornikach wód podziemnych. Zasoby wodne hydrosfery są stałe, co oznacza, że nie podlegają wahaniom.
Woda jest jedyną substancją występującą w przyrodzie we wszystkich stanach skupienia: ciekłym, stałym i gazowym. Całkowita objętość wód znajdujących się na naszej planecie wynosi ok. 1,386 mld kmIndeks górny 33, z czego aż 96,5% to zawartość mórz i oceanów. Pozostała ilość (3,5%) to wody zgromadzone w jeziorach, lodowcach górskich i lądolodach, a także w organizmach (woda biologiczna), glebie, atmosferze, wieloletniej zmarzlinie, bagnach, rzekach oraz pod ziemią. Wodę występującą na Ziemi dzielimy na słodką i słoną.
Wody słodkie stanowią 2,5% objętości hydrosfery. Skupione są głównie w postaci śniegu i lodu na obszarach okołobiegunowych oraz w wysokich partiach gór. Znaczna część wód słodkich zmagazynowana jest także pod powierzchnią ziemi.
![Fotografia satelitarna jeziora Bajkał. Większość zdjęcia zajmują lądy otaczające jezioro. Są one głównie w kolorze jasnozielonym bądź musztardowożółtym. W centralnej części zdjęcia widoczne jest jezioro. Jest to plama w nieregularnym kształcie koloru ciemnoniebieskiego. Część powierzchni ziemi zasłaniają białe obłoki.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RpYFnClekcll0/1645191307/wuwnQUtTM5OP1d3qa8wQAdjlPZol1fXz.png)
Wodami podziemnymi określa się wody, które występują pod powierzchnią ziemi, ale także te wypełniające pory i szczeliny skalne oraz wolne przestrzenie między skałami. Stanowią one znaczną część zasobów wody słodkiej na Ziemi. W skali świata zasoby te szacuje się na 10,5 mln kmIndeks górny 33, co stanowi 30% wszystkich wód słodkich. Większość wód podziemnych jest trudno dostępna i znajduje się głęboko pod powierzchnią. Najłatwiej dostępne są wody jezior i rzek.
![Zdjęcie przedstawia brzeg oraz okolice niewielkiego jeziora. Zbiornik otacza brzeg porośnięty trawami. Powierzchnia tafli wodnej jest spokojna. Na pierwszym planie na brzegu widoczna jest zacumowana mała łódka z dwoma wiosłami opartymi o jego boki. Na drugim planie rosną drzewa.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1IOFSWzIeOOr/1645191310/1bUyq1Z6l1NMdf7whkqCh6rVcEx2wezL.jpg)
Wody słone stanowią łącznie 97,5% objętości hydrosfery. Zaliczamy do nich morza i oceany, część wód podziemnych oraz wody słonych jezior. Średnie zasolenie wody morskiej w oceanach zależy od rodzaju zbiornika, waha się między 30 a 38‰. Wszechocean jest gigantycznym magazynem wody, który w 90% zasila proces parowania.
![Na mapie przedstawiono zasoby odnawialne wody słodkiej w milimetrach na rok. Na mapie przedstawiono kontynenty oraz lądy na świecie. Przestrzeń pomiędzy lądami jest koloru białego - to oceany i morza. Kontynenty oznaczone są kolorami według legendy poniżej. Odcienie żółte oraz pomarańczowe oznaczają małe zasoby. Odcienie zieleni oznaczają zasoby umiarkowane, z kolei odcienie niebieskiego oznaczają duże zasoby. Czym ciemniejszy jest odcień danego koloru, tym zasoby większe. Najmniej wody znajduje się w Afryce, środkowej Azji, Australii i Ameryce Północnej. Największe zasoby wody znajdują się w Ameryce Południowej oraz południowej części Azji.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R11h72dglHIZ3/1645191314/1LYCVeQZccGL0FvQcHd2Nnt9tcTLDVx0.jpg)
Ilość dostępnej wody zależy od kilku czynników: opadów, szybkości parowania, wielkości przepływu w rzekach, wód podziemnych oraz zużycia związanego z działalnością człowieka. Duża dysproporcja warunków klimatycznych powoduje, że łatwy dostęp do wody występuje na obszarach okołorównikowych, a w porze deszczowej - w klimacie podrównikowym i monsunowym. Dostateczny dostęp do wody gwarantuje klimat podzwrotnikowy morski w porze zimowej oraz klimaty umiarkowane w odmianach morskich i przejściowych. Olbrzymie połacie kuli ziemskiej znajdujące się w strefie klimatów zwrotnikowych i podzwrotnikowych suchych pokrywają tereny pustynne i półpustynne. Notuje się tam brak wody przez cały rok lub przez jego większą część.
![Zdjęcie przedstawia fragment lasu tropikalnego w Samoa podczas ulewnego deszczu. W centralnej części zdjęcia widoczna jest droga ze żwirowych kamieni, na której znajduje się idący człowiek. Po obu stronach drogi rosną zielone trawy. Dalej znajduje się strome niewielkie wzniesienie. Po lewej stronie drogi na dalszym planie są widoczne dwa drewniane słupy elektryczne. W tle wysoki las tropikalny.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1WcqpjGjo7KX/1645191320/1QFx6bDzSJbgUJvlp3792VTmeVGRnj9N.jpg)
Deficyt wody występuje także okresowo (np. w porze suchej) w klimatach podrównikowych i podzwrotnikowych morskich i przejściowych. Niedostatek wody można również odnotować w klimatach kontynentalnych latem.
![Zdjęcie w technologii czarno-białej przedstawia Dust Bowl, czyli burzę piaskową występującą podczas klęski ekologicznej w latach 1931–1938 w Teksasie. Na pierwszym planie widoczny jest pas traw. Na drugim widoczna jest osada ludzka. W tle chmura pyłu pustynnego, która kłębi się pomiędzy zabudowaniami.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1WErcHs2ve06/1645191326/1EskOAyomJJoZ8GDXDPOu3STSZpNMMn8.png)
Odnawialność ziemskich zasobów wodnych zależy głownie od ilości oraz od intensywności opadów atmosferycznych. Głównym źródłem dla odnowienia zasobów wody są opady atmosferyczne, które przenikają w głąb podłoża i zasilają wody podziemne lub spływają z wodami powierzchniowymi do morza.
Słownik
warstwa powietrza otaczająca kulę ziemską
zewnętrzna warstwa kuli ziemskiej, zbudowana z różnorodnych skał i minerałów
ciało niebieskie o budowie zbliżonej do planety, lecz o małej średnicy; krąży wokół Słońca
[gr. komḗtēs ‘długowłosy’] - małe ciało Układu Słonecznego, które odróżnia od pozostałych (planetoid, meteoroidów) przede wszystkim charakterystyczny wygląd na niebie; przypomina „gwiazdę z warkoczem”
[fr. prairie 'łąka'] – formacja roślinności stepowej występująca na Wielkich Równinach w centralnej części Ameryki Północnej