R1CE9VP8vfR4y

Ilustracja przedstawia podsumowane najważniejsze informacje dotyczące fluoru. Liczba atomów 9. Średnia liczba masowa: 18,998403. Temperatura topnienia [K] – 53,48, temperatura wrzenia [K] – 85,03. Gęstość $\left[\frac{g}{{\mathrm{c}\mathrm{m}}^3}\right]$: 1,696. Najczęstsze spotykane stopnie utlenienia: -I. Stan skupienia w warunkach normalnych: gaz. Konfiguracja elektronowa podpowłokowa skrócona (zawierająca rdzeń gazu szlachetnego) w stanie podstawowym: $[\mathrm{H}\mathrm{e}]2s^{2}2p^5$.

Fluor jest położony w 17. grupie układu okresowego. Należy do grupy pierwiastków nazywanych halogenami lub fluorowcami (od nazwy pierwszego pierwiastka w grupie). To najmniejszy jej przedstawiciel, ponieważ jego promień atomowy wynosi 58 pm.

RIIoyUzaw1B1n

Na ilustracji ukazano model atomu fluoru i anionu fluorkowego w postaci zielonych kulek. Anion fluorkowy opisano: atom fluoru dodać jeden elektron. Pod atomem fluoru znajdują się informacje: promień atomowy: 58 pm, 9 protonów, 9 elektronów. Pod anionem fluorkowym znajdują się informacje: promień jonowy: 133 pm, 9 protonów, 10 elektronów.

Fluor posiada siedem elektronów walencyjnych, które znajdują się na podpowłokach 2s i 2p. W warunkach normalnych tworzy cząsteczki homoatomowe ${\text{F}}_2$.

RoyjqFPpl0DCj

Ilustracja przedstawia wzór elektronowy cząsteczki fluoru ${\mathrm{F}}_2$. Między dwoma atomami fluoru znajdują się dwie kropki: jedna jest zielona, a druga fioletowa. Dodatkowo oba atomy fluoru mają w swoich otoczeniach po sześć kropek oznaczających elektrony, odpowiednio w zielonym i niebieskim kolorze.

W przyrodzie występuje wyłącznie jeden stabilny izotop fluoru – ${}_{19}\mathrm{F}$. Pozostałe izotopy są promieniotwórcze i uzyskiwane sztucznie. Liczba masowa izotopów fluoru przyjmuje wartości od 17 do 23. Izotop ${}_{18}\mathrm{F}$ wykorzystywany jest w pozytonowej emisyjnej tomografii komputerowej do znakowania glukozy.

Właściwości chemicznewłaściwości chemiczneWłaściwości chemiczne gazowego fluoru są bardzo specyficzne ze względu na bardzo dużą reaktywność tego gazu (reaguje on nawet z wybranymi gazami szlachetnymi).

Fluor w temperaturze pokojowej jest żółtozielonym gazem, cięższym od powietrza. Jego temperatura topnienia wynosi −219,7°C, a temperatura wrzenia jest równa −188,1°C. Z uwagi na gazowy stan skupienia, słabo przewodzi ciepło, jak również charakteryzuje się niskimi wartościami pojemności cieplnej.

Fluor dla większości osób kojarzy się wyłącznie z reklamami past do zębów. Mało kto wie, że znajduje się również w poli(tetrafluoroetylenie). Ów związek należy do grupy polimerów i znacznie częściej spotyka się go pod nazwą handlową TeflonIndeks górny ®^®. Sprawia, że do pokrytych nim powierzchni nic nie przywiera. Jego niezwykłe właściwości wynikają z braku wolnych elektronów, które mogłyby utworzyć wiązanie m.in. z cząsteczkami żywności. Ten fakt wykorzystywany jest np. w patelniach czy naczyniach laboratoryjnych. Związkiem zawierającym fluor jest również kwas fluorowodorowy, który wykorzystuje się do trawienia szkła, np. podczas produkcji kryształowej zastawy.

R1bRgwlhTuI7H

Ilustracja przedstawia patelnię leżącą na drewnianym stole. Na patelni znajdują się brokuły, mięso i ryż.

R1YTncTwKkTxa

Ilustracja przedstawia dwie szklane butelki zdobione kwiecistym wzorem.

Rymk6IiUMYQ6b

Ilustracja przedstawia białoniebieską pastę do zębów znajdującą się na szczoteczce do mycia zębów.

Słownik

Bibliografia

Atkins P., Jones L., Chemia ogólna. Cząstki, materia, reakcje, Warszawa 2018.

Bielański A., Podstawy chemii nieorganicznej 2, Warszawa 2013, wyd. 6.

Czerwiński A., Czerwińska A., Jelińska‑Kazimierczuk M., Kuśmierczyk K., Chemia 1, Warszawa 2002, s. 335‑346.

Emsley J., Chemia. Przewodnik po pierwiastkach, Warszawa 1997, s. 70‑71.

Kałuża B., Kamińska F., Chemia. Podręcznik. Zakres rozszerzony, cz. 1, Warszawa 2013, s. 298‑299.

Waselowsky K., 225 doświadczeń chemicznych, Warszawa 1987, s. 51.