Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Historia Lota, ocalonego ze skazanej przez Boga na zagładę Sodomy, jest jedną z najlepiej znanych opowieści biblijnych. Uwagę zwraca jeden z jej epizodów. Lot wyprowadzony z miasta wraz z rodziną (żoną oraz córkami) przez aniołów dostaje nakaz, żeby się nie odwracał i nie zatrzymywał podczas ucieczki. Nieposłuszeństwo grozi śmiercią. Można by to odczytać jako chęć zapobieżenia zwłoce – Lot przecież nie chciał opuszczać miasta. Można by – gdyby nie to, co się stało z żoną Lota.

Rc7NUvwA1VwW91
Jan Brueghel the Elder, Lot i jego córki (XVII w.)
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
Rdz 19, 23–26;

Słońce wzeszło już nad ziemią, gdy Lot przybył do Soaru. A wtedy Pan spuścił na Sodomę i Gomorę deszcz siarki i ognia od Pana 
z nieba. I tak zniszczył te miasta oraz całą okolicę wraz ze wszystkimi mieszkańcami miast, a także roślinność. Żona Lota, która szła za nim, obejrzała się i stała się słupem soli.

cyt Źródło: Rdz 19, 23–26; , [w:] Biblia Tysiąclecia.
RUF9TI5iVQZgO1
John Martin, Zniszczenie Sodomy i Gomory (1852)
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Księga Rodzaju nie wspomina już nigdy więcej o żonie Lota, musimy zatem przyjąć, że zgodnie z zapowiedzią aniołów poniosła ona śmierć. We współczesnym języku ten biblijny obraz przemienił się w metaforęmetaforametaforę: mówimy, że ktoś, kto jest tak zaskoczony, że stoi jak słup soli.

Europejska tradycja chrześcijańska, niezbyt przychylna kobietom, szybko dostrzegła 
w tej przypowieści obraz niezdrowej kobiecej ciekawości, która popycha do klęski. 
W tej samej biblijnej księdze powodowana ciekawością Ewa staje się przyczyną upadku człowieka i jego wygnania z raju. Chrześcijańscy interpretatorzy widzieli ponadto 
w żonie Lota symbol człowieka, który niepotrzebnie spogląda w przeszłość, zamiast myśleć o przyszłości, lub też grzesznika niezdolnego do całkowitego odwrócenia się od grzechu.

RcLzquPc3kdRN1
Peter Paul Rubens, Lot i jego rodzina opuszczają Sodomę (1625)
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Słownik

ironia
ironia

(łac. eironeia – przestawianie, pozorowanie) drwina, złośliwość lub szyderstwo ukryte w wypowiedzi pozornie aprobującej, nadanie wypowiedzi odwrotnego sensu w stosunku do tego, co wynika ze znaczenia użytych słów, na przykład w celu ośmieszenia poglądów czy cech rozmówcy lub pokazania dystansu wobec osób czy zjawisk; wypowiedź zawierająca ironię najczęściej jest krytyką lub naganą, która przyjmuje formę pozornej pochwały; ironia jest narzędziem literackim, w którym wybrane słowa są celowo używane do wskazania znaczenia innego niż dosłowne, można wyróżnić ironię słowną i sytuacyjną

metafora
metafora

(gr. metaphorá – przeniesienie znaczenia, przonośnia) figura stylistyczna występująca zwykle w poezji, oparta na skojarzeniu dwóch zjawisk i przeniesieniu nazwy jednego zjawiska na drugie