Analiza danych przestrzennych

Jednym z najważniejszych rodzajów danych w geografii są dane przestrzenne. Ich opracowywanie często jest podejmowane w oprogramowaniach GIS, w których informacje są pozyskiwane, przetwarzane, archiwizowane, analizowane, aktualizowane, weryfikowane oraz prezentowane i udostępniane.

Aby dokonać interpretacji poszczególnych danych, należy przystąpić do analizy wstępnej badanego problemu. Zabierając się za taką analizę, należy wziąć pod uwagę dane ilościowe lub jakościowe, ich wielkość oraz strukturę. Następnie trzeba opisać dynamikę zmian prezentowanych zjawisk, czyli określić, czy tendencja (spadkowa/wzrostowa) występuje przez dłuższy czas, czy ulega zmianom w czasie. Posiadając dane w poszczególnych grupach, należy dokonać porównania i uzasadnić, że opisywane zależności są takie same w danych zbiorach lub wykazują znaczne różnice. W celu wykonania pogłębionej analizy można podeprzeć się obliczeniami, które pomogą w interpretacji. Przykładowo porównując dane z poprzedniego roku i dane obecne, można uzyskać informację o tym, jaki procent w odniesieniu do ubiegłych lat mają występujące obecnie wartości. Przeliczając dane na określoną jednostkę, uzyskamy wiedzę na temat intensywności (gęstości) zjawiska. Finalnym krokiem jest wnioskowanie, które prowadzi do osiągnięcia konkretnych rezultatów naszych analiz.

Badania w naukach geograficznych wykonuje się m.in. poprzez analizę danych, szczególnie tych przestrzennych, z określoną topologią. W analizie geograficznej należy stosować się do określonej metodykimetodykametodyki.

Rodzaje metod naukowych:

• obserwacyjna,

• monograficzna,

• badania dokumentów,

• etnograficzna, czyli metoda opierająca się na obserwacji i opisie zachowania danego społeczeństwa bądź grupy w jej środowisku naturalnym,

• indywidualnych przypadków,

• sondażu diagnostycznego,

• statystyczna,

• heurystyczna, czyli ogół sposobów i reguł postępowania służących podejmowaniu najwłaściwszych decyzji w skomplikowanych sytuacjach,

• eksperymentalna,

• symulacji komputerowej,

• zgodności, różnicy, towarzyszących zmian, czyli metody, które odnoszą się do związków przyczynowo‑skutkowych danego zjawiska.

RZ1n5c7WHcg5e

Ilustracja przedstawia kilka okrągłych pól tekstowych, na których zapisano opisy poszczególnych metod analizy danych. Tłem ilustracji jest wzór kartki ze szkolnego zeszytu w linie. Pierwsze pole zawiera tekst: Opis - stanowi charakterystykę jakościową zjawiska poprzez przedstawienie rozmieszczenia ogólnego. Drugie pole zawiera tekst: Analiza graficzna - umożliwia tworzenie profili, przekrojów, diagramów, wykresów itd. Trzecie pole zawiera tekst: statystyka matematyczna - odpowiada za przestrzenne i czasowe badanie zbiorów statystycznych. Czwarte pole zawiera tekst: Analiza geograficzno-analityczna - stanowi charakterystykę jakościową zjawiska poprzez przedstawienie rozmieszczenia ogólnego. Piąte pole zawiera tekst: Analiza matematyczna - polega na opracowywaniu matematycznych modeli na podstawie danych, na przykład przestrzennych. Szóste pole zawiera tekst: Teoria informacji - umożliwia ocenę stopnia jednorodności zjawisk i wzajemnej zgodności zjawisk.

Słownik