Thomas Morgan wykazał, że muszka owocowa ma zarówno geny, które dziedziczą się niezależnie od siebie (niesprzężonegeny niesprzężoneniesprzężone), jak i geny sprzężonegeny sprzężonegeny sprzężone, które dziedziczą się zależnie od siebie. Przyczyną sprzężenia genów jest ich występowanie na tym samym chromosomie, a przez to wspólne rozchodzenie się do gamet.

W pokoleniu P skrzyżowano samicę o normalnym ciele i czerwonych oczach (podwójna homozygota dominująca) z samcem o karłowatym ciele i brązowych oczach (podwójna homozygota recesywna). W pokoleniu FIndeks dolny 1₁ całe potomstwo było podwójnie heterozygotyczne o normalnym ciele oraz czerwonych oczach i tworzyło 4 typy gamet (G). Po skrzyżowaniu osobników z pokolenia FIndeks dolny 1₁ w pokoleniu FIndeks dolny 2₂ otrzymano cztery typy osobników o standardowym rozkładzie fenotypowym w stosunku
9 : 3 : 3 : 1, w tym osobniki o cechach obojga rodziców (ciało karłowate i czerwone oczy oraz ciało normalne i brązowe oczy) łącznie stanowiły ok. 36% potomstwa.

R8ra15IZshjuo

Ilustracja przedstawia krzyżówkę genetyczną. W pokoleniu rodzicielskim oznaczonym literą „P” przedstawione są dwie muszki owocowe: przy jednej z nich widnieje zapis genotypu „++++” oraz fenotypu „Normalne ciało, czerwone oczy”, natomiast przy drugiej opis genotypu „mmbwbw” i fenotypu „Karłowate ciało, brązowe oczy”. Niżej strzałki prowadzą do gamet produkowanych przez te muszki, odpowiednio: „++” i „mbw”. Poniżej, w pokoleniu F1 zamieszczona jest muszka z przypisanym genotypem „+m+bw” oraz poprowadzone strzałki do gamet, podpisanych odpowiednio: „++”, „+bw”, „m+” i „mbw”. W polu pokolenia F2 przestawione są fenotypy potomstwa opisane są genotypami: „+_+_ : +_bwbw : mm+_ : mmbwbw” wraz z liczbą osobników: „250 : 80 : 80 : 30”, stosunkiem fenotypowym: „9 : 3 : 3 : 1” oraz udziałem procentowym poszczególnych fenotypów, kolejno: 57%, 18%, 18% i 7%.

Aby potwierdzić, że analizowane cechy nie są sprzężone, należy wykonać krzyżówkę testowąkrzyżówka testowakrzyżówkę testową osobników podwójnie heterozygotycznych z podwójną homozygotą recesywną. Jeżeli w wyniku tej krzyżówki rozkład fenotypów wśród potomstwa wyniesie 1 : 1 : 1 : 1, czyli liczba osobników o fenotypach rodzicielskich oraz nierodzicielskich będzie podobna, to analizowane geny nie są ze sobą sprzężone i dziedziczą się niezależnie od siebie, zgodnie z drugim prawem Mendla. Wynika to z faktu, że heterozygota wytworzy cztery typy gamet z takim samym prawdopodobieństwem, ponieważ analizowane geny leżą na różnych chromosomach.

Natomiast jeśli wśród potomstwa dwóch podwójnych heterozygot wystąpi znaczna przewaga osobników o fenotypach takich, jakie mieli rodzice, i tylko niewielka liczba osobników o fenotypie odmiennym od fenotypów rodzicielskich, to analizowane geny są ze sobą sprzężone – leżą na tym samym chromosomie i wspólnie trafiają do tych samych gamet. Obecność niewielkiej liczby osobników o cechach nierodzicielskich wynika z zajścia procesu crossing‑overcrossing‑overcrossing‑over, prowadzącego do rekombinacji genów i powstania niewielkiej liczby rekombinantów.

Dla przykładu w pokoleniu P skrzyżowano samicę o normalnych skrzydłach i brązowym ciele (podwójna homozygota dominująca) z samcem o zredukowanych skrzydłach i czarnym ciele (podwójna homozygota recesywna). W pokoleniu FIndeks dolny 1₁ całe potomstwo było podwójnie heterozygotyczne o normalnych skrzydłach oraz brązowym ciele i tworzyło 4 typy gamet (G): 2 typy bez zachodzenia crossing‑over i 2 po crossing‑over. Po skrzyżowaniu osobników z pokolenia FIndeks dolny 1₁ w pokoleniu FIndeks dolny 2₂ otrzymano 4 typy osobników o niestandardowym rozkładzie fenotypowym w stosunku 8 : 1 : 1 : 2, w tym rekombinanty (osobniki o skrzydłach normalnych i ciele czarnym oraz skrzydłach zredukowanych i ciele brązowym) łącznie stanowiły niewielki odsetek potomstwa.

R1HgnMFSMAW57

Ilustracja przedstawia krzyżówkę genetyczną. W pokoleniu rodzicielskim oznaczonym literą „P” przedstawione są dwie muszki owocowe: przy jednej z nich widnieje zapis genotypu „++/++” oraz fenotypu „Skrzydła normalne, ciało brązowe”, natomiast przy drugiej opis genotypu „vgb/vgb” i fenotypu „Skrzydła zredukowane, ciało czarne”. Niżej strzałki prowadzą do gamet produkowanych przez te muszki, odpowiednio: „++” i „vgb”. Poniżej, w pokoleniu F1 zamieszczona jest muszka z przypisanym genotypem „++/vgb” oraz poprowadzone strzałki do gamet, podpisanych odpowiednio: „++”, „+b”, „vg+” i „vgb”. W polu pokolenia F2 przestawione są fenotypy potomstwa opisane są genotypami: „++/__ : +b/_b : vg+/vg_ : vgb/vgb” wraz z liczbą osobników: „480 : 60 : 60 : 120”, stosunkiem fenotypowym: „8 : 1 : 1 : 2” oraz udziałem procentowym poszczególnych fenotypów, kolejno: 67%, 8%, 8% i 17%.

Aby potwierdzić, że analizowane cechy są sprzężone, należy wykonać krzyżówkę testową osobników podwójnie heterozygotycznych z podwójną homozygotą recesywną. Jeżeli w wyniku tej krzyżówki rozkład fenotypów wśród potomstwa nie wyniesie 1 : 1 : 1 : 1 i wystąpi znacznie większa liczba osobników o fenotypach rodzicielskich niż zrekombinowanych, to analizowane geny są ze sobą sprzężone i dziedziczą się zależnie od siebie. Wynika to z faktu, że heterozygota wytworzy 4 typy gamet z różnym prawdopodobieństwem, ponieważ analizowane geny leżą na tych samych chromosomach.

RSuauJXRbSJBj

Ilustracja przedstawia krzyżówkę genetyczną. W pokoleniu rodzicielskim oznaczonym literą „P” przedstawione są dwie muszki owocowe: przy jednej z nich widnieje zapis genotypu „++/vgb” oraz fenotypu „Skrzydła normalne, ciało brązowe”, natomiast przy drugiej opis genotypu „vgb/vgb” i fenotypu „Skrzydła zredukowane, ciało czarne”. Niżej strzałki prowadzą do gamet produkowanych przez te muszki, odpowiednio: „++”, „+b”, „vg+” i „vgb” przy pierwszej muszce i „vgb" przy drugiej. Poniżej, w pokoleniu F1 przestawione są fenotypy potomstwa i opisane są genotypami: ++/vgb : +b/vgb : vg+/vgb : vgb/vgb wraz z liczbą osobników: 160 : 40 : 40 : 160, stosunkiem fenotypowym: 4 : 1 : 1 : 4 oraz udziałem procentowym poszczególnych fenotypów, kolejno: 40%, 10%, 10%”i 40%.

Słownik