Arkusze kalkulacyjne LibreOffice Calc oraz MS Excel pozwalają na wizualne przedstawienie liczb na wykresie. Są one doskonałym wsparciem w interpretacji danych, które wpisaliśmy do arkusza.

Wykres kolumnowy i wykres słupkowy są w zasadzie identyczne – mają nawet takie same typy. Jedyna różnica między nimi jest taka, że słupki danych w pierwszym wyświetlane są pionowo, a w drugim – poziomo. Oznacza to, że w wykresie kolumnowym oś pozioma jest osią kategorii, a w słupkowym jest nią oś pionowa.

Wykresy kolumnowe i słupkowe można stosować zamiennie.

Typy wykresów słupkowych i kolumnowych w Excelu i Libre Office

Istnieją trzy główne typy wykresów kolumnowych i słupkowych:

• wykres kolumnowy grupowanywykres kolumnowy grupowany,

• wykres skumulowanywykres skumulowany,

• wykres 100% skumulowanywykres 100% skumulowany.

Tworzenie i formatowanie

W pliku „klasa” zostały zgromadzone dane dotyczące wyników egzaminu z informatyki. Na wykresie kolumnowym bądź słupkowym chcemy przedstawić, jakie wyniki uzyskały klasy podczas egzaminu w poszczególnych kategoriach. W komórkach obszaru od B2 do F9 znajdują się odsetki tych uczniów w każdej z klas, którzy zaliczyli daną sekcję egzaminu (określoną w nagłówku kolumny). Klasy będą naszymi kategoriami, a wyniki klas wartościami do nich należącymi. Ponieważ poszczególne klasy mają krótkie nazwy, posłużymy się wykresem kolumnowym.

Wykres utworzymy w MS Excel zgodnie z instrukcją:

1. Zaznaczamy dane, z których chcemy stworzyć wykres.

2. Przechodzimy do zakładki Wstawianie i naciskamy przycisk Wstaw wykres słupkowy lub kolumnowy.

3. Pojawią się podtypy wykresów np. Kolumnowy 2D/3D czy Słupkowy 2D/3D – wybieramy jeden z nich.

4. Zaznaczamy pole wykresu – na wstążce pojawią się wtedy zakładki Projekt wykresu i Formatowanie.

5. W zakładce Projekt wykresu wybieramy odpowiedni styl wykresu.

6. Zaznaczamy tytuł wykresu, aby go zmienić. Wpisujemy „Porównanie wyników egzaminu z informatyki”.

7. W zakładce Projekt wykresu wybieramy opcję Dodaj element wykresu, a następnie Tytuły osi.

8. Teraz w polach tekstowych, które pojawią się przy osiach, umieszczamy odpowiednie tytuły dla osi.

LibreOffice Calc

Na wykresie kolumnowym bądź słupkowym chcemy przedstawić te same dane, które zostały zaprezentowane wyżej w Excelu. Klasy będą naszymi kategoriami, a wyniki klas wartościami do nich należącymi. Skorzystamy również z wykresu kolumnowego.

1. Zaznaczamy dane, z których chcemy stworzyć wykres.

2. Z menu głównego wybieramy Wstaw > Wykres... Pojawią się podtypy wykresów – wybieramy jeden z nich.

R1aXvJwLmj8Vj

Ilustracja przedstawia zrzut ekranu na okno dotyczące kreatora wykresu. W Krokach zaznaczono punkt pierwszy: Typ wykresu. Następnie można wybrać typ wykresu - pojawiają się obrazki z przykładami. Można także wybrać: Wygląd 3D, figura: Słupek, Walec, Stożek, Ostrosłup. Poniżej są przyciski: Pomoc, Wstecz, Dalej, Zakończ i Anuluj. Zaznaczony jest przycisk: Zakończ.

3. W zakładce Typ wykresu wybieramy wykres kolumnowy.

RbyNEupFt53F7

Ilustracja przedstawia wykres kolumnowy z kolumnami o różnej wysokości i kolorach. Na osi X są poszczególne klasy liceów, na osi Y wartości procentowe od zera do stu procent. Po prawej stronie wykresu jest legenda dotycząca kolorów kolumn. Kolor niebieski - analiza algorytmu, kolor czerwony - zadania prawda/fałsz, kolor żółty - arkusz kalkulacyjny, kolor zielony - bazy danych, kolor brązowy programowanie.

4. W zakładce Elementy wykresu zmieniamy tytuł wykresu oraz nazywamy osie.

RX0Wt3r8a3gPQ

Ilustracja przedstawia zrzut ekranu na okno dotyczące kreatora wykresu. W Krokach zaznaczono punkt czwarty: Elementy wykresu. Następnie można wybrać tytuły, legendy i ustawienia siatki. Jako Tytuł wpisano: Porównanie wyników egzaminu z informatyki. Oś X wpisano: KLASA. Oś Y wpisano: Procent uczniów, którzy zaliczyli zadanie z sekcji. Poniżej można zaznaczyć: Wyświetl siatki. Oś X, Oś Y, Oś Z - zaznaczono Oś Y. Po prawej stronie okna z wyborem tytułu jest lista: Wyświetl legendę, z opcjami poniżej - Lewo, Prawo, Góra, Dół. Zaznaczono: Prawo. Poniżej okna są przyciski: Pomoc, Wstecz, Dalej, Zakończ, Anuluj. Wybrano przycisk: Zakończ.

R1OzV9omZDpBK

Ilustracja przedstawia wykres kolumnowy z kolumnami o różnej wysokości i kolorach. Na osi X są poszczególne klasy liceów, na osi Y wartości procentowe od zera do stu procent. Wykres zatytułowany: Porównanie wyników egzaminu z informatyki. Oś X zatytułowana: Klasa, oś Y: Procent uczniów, którzy zaliczyli zadanie z sekcji. Po prawej stronie wykresu jest legenda dotycząca kolorów kolumn. Kolor niebieski - analiza algorytmu, kolor czerwony - zadania prawda/fałsz, kolor żółty - arkusz kalkulacyjny, kolor zielony - bazy danych, kolor brązowy programowanie.

Przykład zastosowania wykresu słupkowego

Załóżmy, że otrzymaliśmy polecenie stworzenia wykresu ilustrującego powierzchnię poszczególnych województw. Widzimy, że nazwy są długie. Zatem na wykresie, który stworzymy w celu prezentacji danych, mogą się one nie zmieścić w sposób czytelny. Wybieramy więc wykres słupkowy, aby czytelność wykresu była jak największa. Czynności, które musimy wykonać, są identyczne do tych wykonanych w przykładzie poprzednim – z tą różnicą, że wybierzemy wykres słupkowy a nie kolumnowy.

Przykład zastosowania wykresu kolumnowego

Załóżmy, że otrzymaliśmy polecenie stworzenia wykresu ilustrującego rozkład ocen końcowych z przedmiotów dla każdej klasy.

RTA1YaOoNan9W

Na zrzucie ekranu widoczny jest fragment arkusza <span lang'en'>Excel. W kolumnach A, B, C wprowadzono dane dotyczące klas i ocen z polskiego i matematyki. W arkuszu kolejno dodano opisy: w komórce A1 Klasa, w komórce B1 język polski, w komórce C1 matematyki. W kolumnie A w komórkach od A2 do A4 wpisano klasy. W kolumnie B w komórkach od B2 do B4 wpisano oceny z języka polskiego. W kolumnie C w komórkach od C2 do C4 wpisano oceny z matematyki.

Mamy dwie zmienne dla każdej kategorii (czyli klasy), bierzemy bowiem pod uwagę średnią ocen z polskiego oraz matematyki. Do ich zilustrowania możemy użyć zarówno wykresu słupkowego, jak i kolumnowego. Tym razem wybierzmy kolumnowy. Zwracamy uwagę, że każdy przedmiot ma być zaprezentowany w osobnej kolumnie (dlatego będzie stanowił odrębną serię danych). Wybierzemy zatem wykres kolumnowy grupowy (klasy szkolne stanowią grupę serii danych, a więc każda klasa zawiera w sobie informację o przedmiotach).

RiNareM8J2dUb

Ilustracja przedstawiająca wykres kolumnowy zatytułowany: Średnia z przedmiotów szkolnych. Na pionowej osi umieszczono liczby ze skokiem 0.5 i opisano ŚREDNIA. Na poziomej osi umieszczono nazwy klas - 1A, 1B, 1C - i opisano KLASA. Każda klasa ma dwie kolumny: niebieską i pomarańczową. Na dole ilustracji umieszczono legendę opisującą znaczenie koloru danej kolumny: niebieski - język polski, pomarańczowy - matematyka.

Stosowanie wykresów kolumnowych i słupkowych

Warto podkreślić, że wykresy słupkowy i kolumnowy można stosować zamiennie. W niektórych przypadkach sprowadza się to tylko do zamiany orientacji wykresu z pionowej na poziomą.

Trzeba jednak pamiętać, że szerokość ekranu jest ograniczona (podobnie jak strona wydruku), a na wykresie może być bardzo dużo serii danych. W takiej sytuacji lepiej jest przedstawiać serie jedną nad drugą (wykres słupkowy).

Gdy przyjrzymy się powyższym ilustracjom, możemy stwierdzić, że wykres kolumnowy jest w tym przypadku czytelniejszy.

W innym wypadku nazwy kategorii mogą być rozwinięte, a serii danych nie jest dużo. Wówczas także bardziej przejrzystym sposobem wizualizacji danych może się okazać wykres słupkowy a nie kolumnowy.

Jak widać na powyższych przykładach, w tym wypadku lepiej sprawdzi się wykres słupkowy.

Słownik