Anna Chudzińska-Parkosadze Z rozważań nad zagadnieniami czasoprzestrzeni w powieści Michaiła Bułhakowa „Mistrz i Małgorzata”

R1VEVLKWWvWyS1

Czarno‑biała fotografia przedstawiająca mężczyznę w sile wieku z lewego półprofilu. Twarz mężczyzny jest spokojna. Jego włosy są ciemne, krótkie i zaczesane do tyłu. Jego oczy są ciemne, nos prosty. Mężczyzna ubrany jest w jasną marynarkę, ciemny krawat i białą koszulę. Na fotografii znajduje się odręczny zapis w języku rosyjskim.

Mistrz i Małgorzata, jedna z najbardziej znanych powieści XX wieku, do dziś wzbudza zachwyt wirtuozerią kreacji świata fantastycznego, przenikliwością przemyśleń ontologicznychontologiaontologicznych oraz harmonią współistnienia bytów niższych, pośrednich i wyższych. Jest oczywiście wiele powodów,
dla których to arcydzieło literatury światowej można cenić. Fenomen tego tekstu polega także na tym,
że budząc szerokie zainteresowanie wśród czytelników i badaczy literatury, będąc przedmiotem niezliczonych analiz i interpretacji, ciągle kryje w sobie tajemnicę i pozostawia wiele istotnych pytań bez odpowiedzi. Niewątpliwie utwór ten należy zaliczyć do gatunku powieści z kluczem.

8 Źródło: Anna Chudzińska-Parkosadze, Z rozważań nad zagadnieniami czasoprzestrzeni w powieści Michaiła Bułhakowa „Mistrz i Małgorzata”, t. 15/1, „Acta Neophilologica ”, s. 239.

Robert Nęcek, Anna Zięba Formy przezwyciężania zła w powieści „Mistrz i Małgorzata" Michaiła Bułhakowa

Chaos – który panuje w Moskwie w latach trzydziestych XX wieku – jest konsekwencją wyrzucenia ze swego życia Boga; głoszenia bezmyślnych poglądów, że On nie istnieje, a człowiek jest panem swego losu. Owe przekonania są tragiczne w skutkach. Mieszkańcy Moskwy są tak bardzo przyzwyczajeni do otaczającego ich zła oraz tak bardzo ślepi na jego przejawy w ich życiu, że nie zauważają przybyłego do stolicy osobowego zła wraz ze swymi towarzyszami. Celem zawitania do miasta dziwnej ekipy z Lucyferem na czele jest m.in. zorganizowanie swoistego sprawdzianu z miłości. Jak wiadomo, niewielu obywateli zdaje ten egzamin. Większość ludzi w Moskwie daje się złapać w pułapkę zastawioną przez diabła i jego świtę. Nie zwyciężają oni mocy szatana; nie znajdują spokoju, ponieważ brak w nich miłości.

7 Źródło: Robert Nęcek, Anna Zięba, Formy przezwyciężania zła w powieści „Mistrz i Małgorzata" Michaiła Bułhakowa, t. 7, „Studia Salvatoriana Polonica ” 2013, s. 264.

Michaił Bułhakow Mistrz i Małgorzata

Miłość napadła na nas tak, jak napada w zaułku wyrastający spod ziemi morderca, i poraziła nas oboje od razu. Tak właśnie razi grom albo nóż bandyty! Ona zresztą utrzymywała później, że to nie było tak, że musieliśmy się kochać już od dawna, jeszcze się nie znając i zanim się jeszcze spotkaliśmy, i że ona żyła z innym mężczyzną... a ja, tam, wtedy... z tą, no, jakże jej... (...) z Manią... nie, z Warią...

9 Źródło: Michaił Bułhakow, Mistrz i Małgorzata, tłum. Irena Lewandowska, Witold Dąbrowski, Warszawa 2001, s. 192.