Przeczytaj
Równoległość prostych
Rozważmy proste opisane równaniami
gdzie i .
Jeśli żadna z prostych nie jest równoległa do osi , to i .
Możemy wówczas przekształcić ich równania do postaci kierunkowej otrzymując odpowiednio
Warunek równoległości orzeka, że proste są równoległe dokładnie wtedy, gdy ich współczynniki kierunkowe są równe, zatem gdy
Otrzymane równanie można przekształcić do postaci
Zauważmy, że w przypadku, gdy jedna z prostych jest równoległa do osi , to są one równoległe do siebie nawzajem dokładnie wtedy, gdy współczynniki i są jednocześnie równe zeru. Wówczas wyrażenie również przyjmuje wartość zero. Zatem możemy sformułować następujący wniosek:
Proste o równaniach
gdzie i są równoległe wtedy i tylko wtedy, gdy spełniony jest warunek .
Prostopadłość prostych
Rozważmy proste opisane równaniami
gdzie .
Jeśli żadna z prostych nie jest równoległa do osi , to .
Możemy wówczas przekształcić ich równania do postaci kierunkowej otrzymując odpowiednio
Warunek prostopadłości orzeka, że proste są prostopadłe dokładnie wtedy, gdy iloczyn ich współczynników kierunkowych jest równy , zatem gdy
Otrzymane równanie można przekształcić do postaci
Zauważmy, że w przypadku, gdy jedna z prostych jest równoległa do osi , to ma ona równanie postaci . Wówczas prosta do niej prostopadła jest równoległarównoległa do osi , zatem opisuje się równaniem postaci . Zatem możemy przyjąć, że , ale wtedy wyrażenie również przyjmuje wartość zero. Zatem możemy sformułować następujący wniosek:
Proste o równaniach , gdzie i są prostopadłe wtedy i tylko wtedy, gdy spełniony jest warunek .
Wyznaczymy wartości parametru tak, aby równania oraz opisywały proste
równoległe,
prostopadłe.
Rozwiązanie:
Wypiszmy najpierw współczynniki obu prostych:
Aby proste były równoległerównoległe, wystarczy rozważyć warunek: , czyli
Aby proste były prostopadłeprostopadłe, wystarczy rozważyć warunek: , czyli
Zauważmy, że proste o równaniach
są prostopadłe, ponieważ
Ta uwaga pozwala błyskawicznie wyznaczać równania prostych prostopadłych do danych oraz przechodzących przez dany punkt.
Wyznaczymy równanie prostej przechodzącej przez punkt prostopadłej do prostej o równaniu .
Zgodnie z uwagą równanie prostej prostopadłejprostopadłej do prostej o równaniu ma postać
Aby wyznaczyć wartość współczynnika , wystarczy do otrzymanego równania podstawić współrzędne punktu :
Zatem
Zauważmy, że proste o równaniach
są równoległe, ponieważ
Ta uwaga pozwala błyskawicznie wyznaczać równania prostych równoległych do danych oraz przechodzących przez dany punkt.
Wyznaczymy równanie prostej przechodzącej przez punkt prostopadłej do prostej o równaniu .
Zapiszmy najpierw współczynniki z równania podanej prostej: oraz . Na mocy powyższych rozważań (Ważne!) wiemy, że prosta prostopadła do podanej będzie miała postać . Podstawiając odpowiednio i , otrzymamy częściowe równanie szukanej prostej
Aby wyznaczyć , podstawimy punkt do powyższego równania
Zatem równanie szukanej prostej jest postaci
Słownik
orzeka, że proste o równaniach oraz , gdzie są równoległe dokładnie wtedy, gdy
orzeka, że proste o równaniach oraz , gdzie są prostopadłe dokładnie wtedy, gdy