Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Dane ilościowe prezentujące zjawiska geograficzne są zestawiane ze sobą w postaci tabelarycznej, która stanowi punkt wyjścia do dalszych analiz danych. Często do przedstawienia zjawisk geograficznych używa się graficznej prezentacji za pomocą diagramów w celu usprawnienia analiz i prezentacji poszczególnych zjawisk.

Na podstawie wykresów można zaprezentować ilościowe dane geograficzne. Wykresy w geografii służą do porównywania zależności między zjawiskami, zestawiania danych, określania tendencji i dynamiki zmian oraz do analiz struktury danego zjawiska.

Przykład 1

Na podstawie poniższego wykresu słupkowego prezentującego użytkowanie gruntów w krajach Unii Europejskiej w 2017 r. można zinterpretować informacje dotyczące np. użytków rolnych ogółem, powierzchni gruntów ornych czy łąk i pastwisk w poszczególnych krajach UE.

R1WaULozJvRvj
Uzyskiwanie gruntów w krajach Unii Europejskiej w 2017 roku
Źródło: dostępny w internecie: stat.gov.pl, domena publiczna.
Przykład 2

Na podstawie wykresu liniowego zaprezentowano dynamikę i wielkość danego zjawiska, jakim jest zmieniająca się liczba mieszkańców w ciągu kilkudziesięciu lat (1930–2020).

R1Tr73YtztzEc
Wykres prezentujący dynamikę liczby mieszkańców w Polsce w latach 1930–2020
Źródło: dostępny w internecie: commons.wikimedia.org, licencja: CC BY-SA 1.0.

Na diagramach kołowych można przedstawić i zinterpretować na ich podstawie proporcje bądź ideę danego zjawiska (diagramy strukturalnediagram strukturalnydiagramy strukturalne). Za pomocą bardziej rozbudowanych diagramów można zaprezentować właściwości danego zjawiska, np. za pomocą diagramu fazowego można zaprezentować warunki, w jakich woda przyjmuje określone stany skupienia.

Przykład 3

Na podstawie poniższego diagramu kołowego można odczytać skład procentowy powietrza. Interpretując poniższe dane, można określić, jaki związek chemiczny jest śladowy oraz jaki pierwiastek dominuje w powietrzu.

R11HsnGLgXMyl
Udział procentowy związków chemicznych zawartych w powietrzu
Źródło: dostępny w internecie: commons.wikimedia.org, licencja: CC BY-SA 1.0.
Przykład 4

Podejmując się szerszej interpretacji diagramu fazowego dla wody w zakresie ciśnień do 1 TPa, można odczytać informacje dotyczące warunków, w jakich występują poszczególne stany skupienia wody.

RY12m6FmeAVSX
Diagram fazowy dla wody w zakresie ciśnień do 1 TPa
Źródło: dostępny w internecie: commons.wikimedia.org, licencja: CC BY-SA 1.0.
Przykład 5

Jednym z charakterystycznych diagramów wykorzystywanych do interpretowania danych w geografii jest diagram Pareta, który służy do zestawiania danych opadowych przedstawionych przez słupki oraz danych odnoszących się do temperatury powietrza, którą wyznacza linia. Na podstawie poniższego diagramu przedstawiającego rozkład średniej temperatury i opadów w ciągu roku w Rzymie, można określić charakter klimatu, miesiące o maksymalnych i minimalnych wartościach opadów i temperatury powietrza.

R1aBTY2F0trIi
Diagram Pareta rozkładu temperatur i opadów w Rzymie
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., CC BY-SA 3.0, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/.

Słownik

diagram strukturalny
diagram strukturalny

statyczny diagram strukturalny przedstawiający strukturę systemu w modelach obiektowych przez ilustrację struktury klas i zależności między nimi

kartogram
kartogram

mapa przedstawiająca dane statystyczne dotyczące określonego zjawiska (np. gęstości zaludnienia, stopnia zalesienia lub uprzemysłowienia), odnoszące się do danego obszaru, podzielonego na mniejsze pola, zwane polami odniesienia

Indeks górny Źródło: Encyklopedia PWN Indeks górny koniec