Pula adresów IPv4 wynikająca z logiki matematycznej (podstawa systemu binarnego, inaczej dwójkowego, podniesiona do potęgi 32, bo tyle bitów ma adres IPv4) wynosi ponad 4 miliardy (dokładnie 4 294 967 296). Niestety część z tych adresów jest nieaktywna, nie mogą więc one służyć do adresowania hostów w sieci.

Adresy specjalne

Adresy, których nie stosuje się do adresowania hostów, to tzw. adresy specjalnego przeznaczenia.

Zaliczamy do nich:

  1. Zakres adresów od 127.0.0.0 do 127.255.255.255.

Adresy z tej puli wykorzystane są do testowania ustawień protokołu IP (wymaganego do poprawnej pracy urządzenia w sieci) na komputerze lub innym urządzeniu pracującym w sieci i zawsze odnoszą się do niego samego. W słownictwie informatycznym mówi się, że adresy tego typu to adresy pętli zwrotnej (ang. loopback lub localhost), ponieważ dane wysłane na jeden z takich adresów nigdy nie są przekazywane poza urządzenie, które chce je przesłać.

Adresy localhost używane są również do komunikacji pomiędzy aplikacjami zainstalowanymi na danym komputerze, jeśli te stosują wzajemną komunikację z wykorzystaniem protokołów (zasad, metod) transmisji sieciowej. Przykładem takiego zastosowania jest komunikacja pomiędzy wirtualnym komputerem (wirtualną maszynąwirtualna maszynawirtualną maszyną, którą można na swoim komputerze stworzyć np. za pomocą oprogramowania VirtualBox), a fizyczną maszyną, fizycznym komputerem.

RFQuxqiayCAFz1
Komunikacja wirtualnej maszyny z komputerem lokalnym z wykorzystam adresu pętli zwrotnej
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
  1. Zakres adresów od 169.254.0.0 do 169.254.255.255.

Adresy z tej puli są to adresy tzw. konfiguracji automatycznej (ang. Automatic Private IP Addressing – APIPA). Adresy IPv4 w sieci komputerowej przydzielane, przypisywane mogą być na dwa sposoby:

  • statyczny,

  • dynamiczny.

Sposób statyczny polega na „ręcznym” przypisaniu adresu IP do karty sieciowej urządzenia. Taką czynność, zazwyczaj, realizuje administrator sieciadministrator sieciadministrator sieci.

RRd2BhyCz4zgt
Statyczny adres IPv4 w systemie Windows 10
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Drugi sposób to przydzielenie dynamiczne i wykorzystanie usługi DHCP (ang. Dynamic Host Configuration Protocol). Usługa taka zazwyczaj skonfigurowana jest na ruterze sieci lokalnie lub na serwerze, który pracuje w sieci. W ten sposób komputer, który zostaje uruchomiony, otrzymuje automatycznie adres IP, ze skonfigurowanej wcześniej puli.

Zdarzają się jednak sytuacje, w których – z jakiś powodów – usługa DHCP przestała działać. Wówczas to urządzenie, które nie może otrzymać adresu IP, właśnie z tej usługi DHCP samodzielnie przydziela sobie adres APIPA. Podobnie pozostałe urządzenia w sieci. Dzięki temu, iż urządzenia same przypisały sobie adres IP, mogą się nawzajem komunikować w sieci lokalnej. Adresy APIPA są adresami nierutowalnymi tzn., że nie mogą być przesyłane przez rutery pomiędzy sieciami (np. pomiędzy twoim komputerem, a serwerem na którym działa twoja ulubiona strona w internecie). Te adresy pozwalają tylko na komunikację pomiędzy urządzeniami w sieci lokalnej.

R11DtGamyPxB2
Adres IPv4 APIPA na komputerze z systemem Windows 10.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
  1. Zakres adresów od 192.0.2.0192.0.2.255.

Adresy z tej puli mogą być wykorzystywane tylko w celach testowych lub laboratoryjnych. Możemy takie adresy wykorzystywać np. podczas zajęć szkolnych na testowanych urządzeniach lub podczas laboratoriów, ale nie powinniśmy ich używać w działającej sieci komputerowej.

  1. Zakres adresów od 224.0.0.0 do 239.255.255.255.

Adresy z tej puli służą do komunikacji grupowej (ang. multicast). Komunikacja grupowa stosowana jest w sytuacji, gdy więcej niż jedno urządzenie (ale nie wszystkie) ma być adresatem tych samych danych, które przesyłane są przez sieć. Wówczas do komunikacji wykorzystuje się adresy grupowe, a nie pojedyncze adresy hostów. Komunikację typu multicast stosuje się np. w wideokonferencjach, a także podczas instalacji systemów operacyjnych na wielu maszynach jednocześnie.

  1. Zakres adresów od 240.0.0.0 do 255.255.255.255.

Adresy z tej puli nie są wykorzystywane do adresowania hostów w realnych, działających sieciach komputerowych. Są stosowane przez firmy standaryzujące (np. IEEE) i służą im do testów oraz poprawności działania usług sieciowych.

Adres własnego komputera

Aby w systemie Windows sprawdzić ustawienia IPv4 karty sieciowej komputera, należy uruchomić program CMD (można to zrobić, wybierając skrót klawiszowy Windows + R i wpisać cmd), a następnie wykonać polecenie systemu Windows wyświetlające ustawienia kart sieciowych, czyli ipconfig.

R11cJebVLiBUM
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Aby w systemie Ubuntu (Linux) sprawdzić ustawienia IPv4 karty sieciowej komputera, należy uruchomić program TERMINAL (można to zrobić za pomocą skrótu klawiszowego Ctrl + Alt + T). Następnie należy wykonać polecenie systemu Linux, wyświetlające ustawienia kart sieciowych, czyli ip a.

R1CVIOk9iS9WM
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Słownik

administrator sieci
administrator sieci

osoba odpowiedzialna za prawidłowe funkcjonowanie sieci komputerowej

wirtualna maszyna
wirtualna maszyna

wirtualny komputer („komputer w komputerze”), stworzony za pomocą oprogramowania do wirtualizacji (np. VirtualBox); na takim wirtualnym komputerze możemy zainstalować system operacyjny oraz aplikacje i korzystać z niego w dowolny sposób; wirtualizację stosuje się wówczas, kiedy chcemy np. przetestować zainstalowany system operacyjny, bez obaw awarii, czy utraty danych