Wiatr ma zdolność do modelowania i przekształcania powierzchni Ziemi, co sprawia, że w wyniku akumulacji, transportu oraz erozji dochodzi do powstania nowych form rzeźby terenu. Ogół tych działań nazwany jest procesami eolicznymi. Rzeźbotwórcza działalność wiatru zależy od wielu czynników. Mogłoby się wydawać, że najbardziej istotnym czynnikiem jest siła wiatru. Jednak inne uwarunkowania, takie jak klimat czy podatność podłoża, a nawet działalność człowieka, mają równie istotny wpływ na działalność wiatru. Bardziej wilgotne podłoże, uwarunkowane przez klimat, będzie mniej podatne na deflacjędeflacjadeflację niż to suche. Występowanie roślinności ma wpływ na większą spoistość gruntu niż tam, gdzie roślinność nie występuje. Małe ziarna piasku oraz grube pyły są podatniejsze na wywiewanie niż większe elementy. Człowiek może przyczynić się do ograniczenia procesów eolicznych m.in. przez sztuczne nasadzenia roślinności, dlatego można śmiało stwierdzić, że najintensywniejsze procesy eoliczne występują na pustyniach piaszczystych, gdzie ziarna piasku są dość lekkie i podatne na wywiewanie.

• Kierunek, siła oraz częstotliwość wiatru – mają wpływ na rozmiar i zasięg transportu oraz rodzaj wytworzonych form eolicznych. Im silniejszy wiatr, występujący z większą częstotliwością, tym więcej form eolicznych powstających w danym miejscu.

• Podatność podłoża – warunkuje wywiewanie z niego uziarnienia oraz jego ścieranie. Podatność jest uzależniona od: stopnia pokrycia powierzchni roślinnością, budowy geologicznej, stopnia wilgotności podłoża, jego struktury. Podatność podłoża ma bardzo duży wpływ na występowanie form eolicznych na danym terenie, ponieważ to spoistość gruntu odgrywa tutaj główną rolę.

• Klimat – determinuje wielkość opadów, średnią temperaturę roczną oraz rozwój szaty roślinnej, która ma duży wpływ na spoistość materiału podłoża.

• Działalność człowieka – może wpływać pozytywnie na zmniejszenie intensywności procesów eolicznych poprzez sztuczne nasadzenia roślin poprawiających spoistość gruntu.

Procesy eoliczne zachodzą wskutek akumulacji, erozjierozjaerozji oraz transportu. Do niszczącej działalności wiatru zaliczmy erozję eoliczną (korazję) – wywiewane cząsteczki podłoża skalnego poprzez deflację (wywiewanie) mogą prowadzić do działalności budującej (akumulacji)akumulacja(akumulacji).

Niszcząca działalność wiatru przebiega w wyniku deflacji materiału skalnego oraz korazji, czyli ścierania skał przez transportowane z wiatrem ziarna minerałów.

Podczas zmniejszenia siły wiatru dochodzi do nagromadzenia materiału transportowanego, czyli akumulacji. Najczęściej do akumulacji dochodzi w obniżeniach oraz po napotkaniu bariery. W ten sposób powstają wydmy oraz ripplemarki.

Podczas silnego podmuchu wiatru cząsteczki podłoża są przenoszone w różne miejsca. Transport ten może przebiegać w formie saltacji, czyli ruchu skokowego, suspensji – poprzez chwilowe zawieszenie materiału w powietrzu – lub jako pełzanie, polegające na wleczeniu materiału bez jego odrywania od powierzchni ziemi.

Słownik