Przeczytaj
Warto przeczytać
Warunki normalne zdefiniowane są następująco:
Ciśnienie normalne: 101 325 PaPa = 1013,25 hPa (średnie ciśnienie atmosferyczne na poziomie morza).
Temperatura normalna: 273,15 KK, czyli (temperatura krzepnięcia wody przy ciśnieniu normalnym).
Należy podkreślić, że są to wartości umowne i w różnych podręcznikach mogą być definiowane inaczej. Należy zawsze upewnić się, co w danej publikacji autor uważa za warunki normalne.
Rozważ następujący problem: jaką objętość ma 1 molmol gazu w warunkach normalnych?
Korzystamy z równania Clapeyrona: , gdzie to ciśnienie normalne, – temperatura normalna, – liczba moli (), – stała gazowa, a to szukana objętość 1 mola gazu. Mamy stąd:
Zauważ, że powyższy wynik nie zależy od rodzaju gazu pod warunkiem, że gaz można traktować jak gaz doskonały. Otrzymaliśmy więc ważny rezultat:
1 molmol każdego gazu ma w warunkach normalnych objętość (22,4 litra).
Rozwiążemy teraz problem postawiony we wstępie: jaka jest gęstośćgęstość gazu w dowolnej temperaturze i pod dowolnym ciśnieniem , jeśli z tablic odczytaliśmy gęstość tego gazu w warunkach normalnych (temperatura i ciśnienie )?
Gęstość to iloraz masy i objętości gazu, . Korzystamy z równania stanurównania stanu gazu , aby obliczyć objętość: . Stąd gęstość . Gęstość gazu w stanie normalnym , więc .
Pytanie 1:
Jaka jest gęstośćgęstość azotu w komorze próżniowej przy ciśnieniu 100 Pa i temperaturze 420 K? Gęstość tablicowa azotu (w warunkach normalnych) wynosi .
Odpowiedź:
Nie musimy tu zamieniać jednostek gęstości na jednostki z układu SI, ponieważ jednostki ciśnienia i temperatury we wzorze na gęstość skracają się i zostaje tylko jednostka gęstości. Bezpieczniej jednak używać wszystkich jednostek w układzie SI, wtedy na pewno się nie pomylimy.
Pytanie 2:
Jaka jest gęstość chloru w temperaturze , przy ciśnieniu 1500 hPa? Gęstość tablicowa chloru (w warunkach normalnych) wynosi .
Odpowiedź: Zamieniamy temperaturę w skali Celsjusza na temperaturę w skali bezwzględnej
Słowniczek
ilość substancji, której masa wyrażona w gramach jest liczbowo równa masie atomowej lub cząsteczkowej (masa molowa).
liczba atomów lub cząsteczek substancji zawartych w jednym molu tej substancji, wynosi .
masa jednostki objętości danej substancji. Obliczamy ją dzieląc masę przez objętość: .
jednostka ciśnienia, 1 Pa to ciśnienie wywierane przez siłę 1 N na powierzchnię : .
jednostka temperatury w skali bezwzględnej. 0 K oznacza najniższą teoretycznie możliwą temperaturę, jaką może mieć ciało. Jest to temperatura, w której według fizyki klasycznej ustałyby wszelkie drgania cząsteczek. Przyrost temperatury o 1 K jest tożsamy z przyrostem o . Aby otrzymać temperaturę w skali Kelvina (skali bezwzględnej), , należy do temperatury w skali Celsjusza, , dodać 273,15 K: .
wzajemny związek między parametrami układu termodynamicznego, takimi jak ciśnienie, temperatura, ilość (lub gęstość) materii, objętość. Dla gazu doskonałego równaniem stanu jest równanie Clapeyrona,
gdzie to ciśnienie, – temperatura, – objętość, – liczba moli, – stała gazowa.