RQQ6imGGbWOOE1

Zdjęcie przedstawia polski sklep w centrum Dublina. Sklep oznaczony jest polskimi symbolami państwowymi takimi jak godło czy flaga narodowa. Na wystawie znajduje się naklejka przedstwiające typowe produkty spożywcze pochodzące z Polski.

Klasyczna koncepcja akulturacjiakulturacjaakulturacji Johna Berry'ego zakłada, że jest to dwustronny proces zmian kulturowych i psychologicznych, które zachodzą w wyniku kontaktu między grupami kulturowymi. Mogą to być na przykład Turcy i większość niemiecka za naszą zachodnią granicą czy Polacy i Anglicy w Wielkiej Brytanii. Akulturacja to przystosowanie, czyli stopniowe nabywanie wzorców zachowań charakterystycznych dla otaczającej jednostkę kultury, i wyzbycie się własnych.

Na poziomie grupy/narodu akulturacja polega na zmianach w strukturach społecznych i instytucjach państwa oraz praktykach kulturowych. Na poziomie indywidualnym polega na zmianach zachowań człowieka. John Berry wyróżnia cztery strategie akulturacji: marginalizację, separację, asymilację i integrację.

Marginalizacja

Oznacza odcięcie się i nieuczestniczenie ani w kulturze pochodzenia, ani w głównym nurcie kultury przyjmującej. Imigranci są włączani wybiórczo w te obszary, w których są potrzebni, np. na rynku pracy. Polityka taka była prowadzona na przykład w RFN wobec imigrantów zarobkowych (gł. Turków), którym nie przyznawano obywatelstwa i wynikających z niego praw umożliwiających partycypację w życiu publicznym, a jedynie pozwolenie na pobyt czasowy i pracę. W konsekwencji doszło do dyskryminacji i marginalizacji tych grup imigrantów.

Separacja

R1EgmeVIdaR6O1

Zdjęcie przedstawia mur oddzielający dwie dzielnice. Ogrodzenie muru jest otwarte i pomalowane w murale m.in. rybę, boksera, osobę siedzącą na magnetofonie.

Oznacza brak uczestnictwa w kulturze przyjmującej i funkcjonowanie w środowisku kultury pochodzenia. Obecnie żadne państwo w Europie nie może sobie pozwolić na prowadzenie jawnej polityki separacyjnej, ale podziały przestrzenne nie są rzadkie, np. w Republice Czeskiej istnieją izolowane osiedla romskie, na przedmieściach miast francuskich są blokowiska zamieszkane wyłącznie przez kolejne pokolenia imigrantów z Afryki Północnej. Separatyzm jest postawą wśród mniejszości narodowych bądź etnicznych, które dążą do usamodzielnienia, np. Basków w Hiszpanii.

Asymilacja

AsymilacjaasymilacjaAsymilacja to uczestnictwo w kulturze przyjmującej i wyzbycie się dotychczasowej tożsamości kulturowej. Przebiega ona zarówno na płaszczyźnie społecznej, jak i psychicznej, co sprawia, że zmienia się nawet sposób myślenia osoby zasymilowanej.

Asymilacja mniejszości była niegdyś polityką powszechną. Wiązała się z podbojem, realizacją misji cywilizacyjnej lub chrystianizacją. Szlachta Rusi czy Litwy przyjmowała za własny język polski, przejmując także polski tryb życia. Asymilacyjna była też polityka Australii wobec Aborygenów od połowy XIX wieku, polegająca na przymusowym odbieraniu dzieci i wychowywaniu ich w placówkach prowadzonych przez Kościół.

Obecnie zgodnie z art. 5 pkt 2 Konwencji ramowej o ochronie mniejszości narodowych, podpisanej przez większość państw w Europie, taka praktyka jest zakazana: (...) Strony powstrzymają się od działań lub praktyk mających na celu asymilację osób należących do mniejszości narodowych wbrew ich woli i będą chronić te osoby przed jakimkolwiek działaniem mającym na celu taką asymilację.

W niektórych krajach asymilacja nie jest prowadzona w sposób celowy i bezpośredni, jednak proces ten odbywa się m.in. poprzez media. Powoduje to też do drastyczne zmniejszanie się liczby osób posługujących się danym językiem mniejszościowym. Najbardziej zagrożone wymarciem są języki, którymi posługuje się niewiele osób.

W Polsce też istnieje język, który jest zagrożony wymarciem – Wymysou. Posługują się nim mieszkańcy Wilamowic spod Bielska‑Białej - potomkowie szkockich, holenderskich i niemieckich osadników, którzy przybyli na te tereny w XIII wieku. Dziś wilamowskim, który uważany jest nie za język, a za etnolekt, posługuje się około 70 osób.

RfzUoNX6t8Q7N

Ilustracja przedstawia miejską tablicę powitalna na której powitanie znajduje się napisane w języku mniejszości. N a tablicy znajduje się również para tańcząca w strojach ludowych oraz wizerunek osoby duchownej wpisany w okrąg- św. Abp. J. Bilczewski.

Integracja

Jest pojęciem wieloznacznym i wieloaspektowym. Oznacza chęć przejęcia obcej kultury (kraju przyjmującego), z jednoczesnym zachowaniem swojej własnej, oraz otwartość i udział w życiu społeczeństwa przyjmującego. Jest to obecnie najbardziej pożądany wariant akulturacji. Wiele krajów organizuje programy mające na celu pomoc emigrantom w nabywaniu nowych kompetencji społecznych, przy jednoczesnym zachowaniu ich kulturowej odrębności i tożsamości. Duże środki na takie programy przeznaczone są zarówno na poziomie krajowym, jak i europejskim.

Sztandarowym przykładem w Polsce jest program integracjiintegracja kulturowaintegracji społeczności romskiej, prowadzony na poziomie krajowym od 2004 roku. Budżet programu na lata 2014–2020 wynosi 74,58 mln zł.

Słownik