Przeczytaj
Mięśnie synergistyczne
Niektóre mięśniemięśnie, aby pracować efektywniej, uporządkowane są w pary lub grupy. Wykonując razem ten sam ruch, tworzą mięśnie synergistyczne: np. mięśnie barkowe i prostowniki grzbietu podczas podnoszenia ciężarów lub mięśnie prostownikimięśnie prostowniki, mięsień najszerszy grzbietu oraz mięśnie barkowe współpracujące przy utrzymaniu pionowej postawy ciała.
Mięśnie antagonistyczneMięśnie antagonistyczne
Grupy mięśni wykonujące ruchy przeciwstawne, np. zginanie i prostowanie, tworzą mięśnie antagonistyczne.
Antagonistyczna praca mięśni kończyny dolnej podczas chodzenia polega na tym, że gdy unosimy piętę (palce oparte są o podłoże), kurczą się mięśnie łydki (mięsień brzuchaty), a rozkurczają mięśnie piszczelowe. Przy pięcie opuszczonej do podłoża (palce uniesione są do góry) kurczą się mięśnie piszczelowe, a rozkurczają mięśnie łydki.
Rodzaj ruchu, jaki wykonuje mięsień, zależy od tego, jak jest on położony w stosunku do osi stawustawu. Mięśnie zginacze leżą do przodu od stawu – np. mięsień dwugłowy ramienia w stosunku do stawu łokciowego. Mięsień trójgłowy, w odniesieniu do tego samego stawu, leży od tyłu i należy do mięśni zwanych prostownikami.
Mięśnie, które umiejscowione są po bokach stawu – odśrodkowo, to odwodziciele. Natomiast przyśrodkowo leżą przywodziciele.
Jak układ nerwowy kontroluje czynności ruchowe mięśni szkieletowych?
Zróżnicowanie mięśni zależy od charakteru pracy, jaką wykonują. Skurcz i rozkurcz włókien mięśniowych podlega ścisłej kontroli układu nerwowego, poprzez aksony (długie wypustki) komórek nerwowych. Jedna komórka nerwowa unerwia średnio ok. 150 włókien mięśniowych. Około 200 komórek mięśniowych odpowiedzialnych głównie za wykonywanie pracy siłowej, np. podczas chodzenia, unerwianych jest więc przez jedną komórkę nerwową. Jednak tam, gdzie wymagana jest precyzja, tych włókien jest mniej – np. jeden neuron unerwia ok. 10 komórek mięśniowych odpowiedzialnych za ruchy gałki ocznej. Komórka mięśniowa (lub komórki) wraz z unerwiającą ją komórką nerwową (motoneuronem) nosi nazwę jednostki motorycznej mięśnia.
Słownik
mięsień działający w kierunku przeciwnym w stosunku do innego mięśnia
narządy wywołujące ruch dzięki swoim skurczom
mięsień umożliwiający wyprostowanie zgiętej w stawie kończyny lub zgiętego palca
ruchome połączenie kości w szkielecie, np. staw barkowy, staw kolanowy
miejsce przyczepu mięśnia do kości zbudowane z niekurczliwej, ale elastycznej tkanki łącznej
część organizmu złożona ze szkieletu, połączeń kości i mięśni szkieletowych, odpowiedzialna za utrzymanie postawy ciała i ruch organizmu