Karta Deweloper

W programie MS Word domyślnie elementy formularza są w edytorze tekstu ukryte. Aby się do nich dostać, należy włączyć kartę Deweloper. W tym celu przechodzimy do górnego menu Plik, wybieramy pozycję Opcje, a następnie opcję Dostosowywanie wstążki. Tam zaznaczamy kratkę przy odpowiednim polu, wcześniej wybierając z rozwijanego menu Karty główne. W LibreOffice Writer nie jest konieczne wykonanie tych kroków.

Pola formularza

Wyobraźmy sobie, co stałoby się, gdyby stworzony przez nas dokument z pytaniami mogła edytować każda kolejna osoba, zmieniając opcje wyboru czy pytania.

Właśnie dlatego formularze w dokumentach składamy za pomocą specjalnie do tego przeznaczonych narzędzi, tzw. formantów.

Stwórzmy formularz zapisu na studniówkę.

Formularze dają nam możliwość skorzystania z różnych typów pól. W projekcie użyjemy następujących:

  • imię i nazwisko – zwykły tekst,

  • sugestia co do daty – selektor dat,

  • klasa – lista rozwijana,

  • typ menu – lista wyboru.

RaSptul8KQ5fB
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego.

W polach tekstowych możemy wprowadzać treść, w polach wyboru zaznaczyć wybór danej opcji, natomiast w polach kombi wybrać z listy rozwijalnej właściwą opcję. Pozostała część dokumentu nie zmieni się. Aby skorzystać z formularza, po dodaniu pól formularza należy go zablokować.

Tworzenie formularza

Zacznijmy od pola tekstowego. W programie MS Word przechodzimy na kartę Deweloper. Następnie wybieramy przycisk Formant zawartości – tekst sformatowany.

RhzqOQCF4PYI7
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego.
R13IZQGEVGh9E
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego.

Istotne jest jednak włączenie opcji Nie można usunąć formantuformantformantu zawartości. Jeśli pozostawimy ją odznaczoną, nikt nie będzie mógł wpisać swoich danych. By ją włączyć, należy otworzyć okno Właściwości formantu zawartości.

RsTPV0wFHKDX8
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego.

W programie LibreOffice Writer wybieramy z górnego menu Formularz.

R1bg8cyi1OtLi
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego.

W menu Właściwości formantu… ustawiamy opcję Nie dla Tylko do odczytu.

Lista

Przy wyborze klasy skorzystamy z rozwijalnej listy. Wartości listy wprowadzamy, klikając przycisk Właściwości w zakładce Deweloper (MS Word).

RNQz8BjcewBGE
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego.

W programie LibreOffice Writer wybieramy Pole listy w menu Formularz. Należy anulować działanie kreatora, który spróbuje pobrać dane z bazy danych do wykorzystania w liście.

Klikamy listę dwa razy LPM lub raz PPM, wybieramy Właściwości formantu, następnie zakładkę Ogólne. W polu Pozycje listy zamieszczamy zawartość listy. Po wpisaniu każdego elementu należy zatwierdzić go kombinacją klawiszy Shift oraz Enter.

RHxrf9ZtfWiyY
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego.

Podobnie postępujemy z kolejnymi elementami formularza.

Ochrona dokumentu z polami formularza

Jeśli formularz ma już wszystkie niezbędne kontrolki, wybieramy jeszcze odpowiednie opcje zabezpieczenia związane z wprowadzeniem zmian w dokumencie i w samych polach formularza.

W przypadku programu MS Word są dwa sposoby, by to zrobić:

Sposób 1: klikamy formularz i wybieramy Właściwości. Możemy uniemożliwić usunięcie formantu zawartości lub jego edycję.

Sposób 2: na karcie Deweloper w sekcji Ochrona wybieramy Ogranicz edytowanie. Z prawej strony dokumentu pojawi się panel, w którym wybieramy odpowiednie opcje ochrony. Za jego pomocą możemy ustawić, które sekcje będą edytowalne, które nie, oraz dla jakich użytkowników.

W naszym przypadku w polu Ograniczenia edycji wybieramy Wypełnianie formularzy. Po kliknięciu przycisku Tak, zacznij wymuszenia ochrony możemy ustawić hasło. Dopiero po jego wpisaniu użytkownik będzie mógł edytować formularz.

R6nejHmVzSECa
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego.

Jeśli chcielibyśmy teraz wprowadzić do dokumentu jakieś zmiany, musimy odblokować formularz. Klikamy Ogranicz edytowanie, a w panelu bocznym – Zatrzymaj ochronę.

W przypadku programu LibreOffice Writer opcje edycji wybieramy dla poszczególnych elementów (prawym przyciskiem kliknij formularz i wybierz Właściwości formularza…).

W zakładce Dane możemy zdecydować, czy chcemy, by użytkownik, który otworzył dokument miał możliwość usuwania danych, modyfikowania ich lub dodawania (szczególnie ważne w przypadku list wyboru).

Przejście z trybu edycji do trybu wypełniania

W programie Microsoft Word poprawność formularza możemy sprawdzić już w Trybie projektowania – w każdym momencie można zweryfikować, czy lista wyświetla prawidłowe opcje lub czy można wypełnić pole tekstowe.

Jeśli chcemy to samo zrobić w programie LibreOffice Writer, w menu Formularz odznaczamy Tryb projektu.

Słownik

formant
formant

inaczej kontrolka; pole formularza

ochrona formularza
ochrona formularza

zablokowanie formularza przed edycją, umożliwienie wypełnienia określonych pól lub zaznaczania wybranych pól i pozycji na listach

pole kombi
pole kombi

pole listy rozwijanej, będące połączeniem pola tekstowego z polem listy