Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Dolina Krzemowa (ang. Silicon Valley) leży na terenie stanu Kalifornia w USA, w północnej części Doliny Santa Clara. Swoją nazwę zawdzięcza pierwiastkowi. Krzem był wykorzystywany w fabrykach półprzewodników. Region ten, o powierzchni 4800 kmIndeks górny 2, zamieszkany obecnie przez ponad 3 mln mieszkańców, od lat 50. XX wieku stanowi centrum amerykańskiego sektora zaawansowanych technologii (ang. high-tech, HT) i jest siedzibą wielu międzynarodowych korporacji. W Dolinie Krzemowej lub w jej bezpośrednim sąsiedztwie leżą największe miasta Ameryki Północnej (San Francisco, San Jose i inne). To raj dla przedsiębiorców, programistów i innowacyjnych umysłów. Tu tworzą się zalążki najnowszej myśli technologicznej, a swoje siedziby mają przedsiębiorstwa branży zaawansowanych technologii, których produkty są rozpoznawalne i dostępne niemal na całym świecie.

Firmy te często pojawiają się na listach liderów rynku HT magazynu „Fortune” albo największych innowatorów Serwisu Business Insider.

R1LmSBhIhuqbF
Położenie Doliny Krzemowej
Źródło: (spolszczona, uzupełniona), dostępny w internecie: https://maps-san-francisco.com/silicon-valley-on-world-map.

Miasta składające się na Dolinę Krzemową, będące produktem trzeciej rewolucji przemysłowejtrzecia rewolucja przemysłowatrzeciej rewolucji przemysłowej, nazywane są miastami technopoliami (technopolis), a ich rozwój niemal w całości związany jest z tworzeniem i sprzedażą zaawansowanych technologii.

Dolinę Krzemową można określić, adekwatnie do jej specyfiki, środowiskiem „plug‑and‑play”. Oznacza to, że na jednym obszarze skupiona jest wysoko wykwalifikowana kadra i wspomagające ją placówki naukowo‑badawcze, dostarczające teoretycznych i praktycznych podstaw opracowywanych technologii, odpowiednia infrastruktura, a także najlepsi specjaliści w dziedzinie księgowości, inżynierii oraz public relations. To właśnie dzięki skupieniu w jednym miejscu setek przedsiębiorstw, inkubatorów i centrów badawczych, Dolina Krzemowa ma ogromne znaczenie dla świata biznesu i nowych technologii.

W Dolinie Krzemowej zlokalizowane są:

  • wiodące ośrodki naukowo‑badawcze i szkoły wyższe - Stanford, University of California Berkeley, University of San Francisco, San Francisco State University, Santa Clara University, University of California, San Jose State University, UC Santa Cruz,

  • duże firmy technologiczne – m.in. Hewlett‑Packard, Intel, Cisco Systems, Apple Inc., Scan Disk, Symantec, Oracle Corporation, Google, Sun, eBay, Yahoo!, Amazon co. AMD, NVIDIA, Adobe Systems, Facebook, Groupon, Hitachi Data Systems, Linkedln, McAfee),

  • instytuty badawcze - SRI International, Nasa Ames Research Center, Almaden Research Center, FXPAL),

  • siedziby funduszy typu venture capitalkapitał wysokiego ryzyka (venture capital)venture capitalaniołów biznesuanioł biznesuaniołów biznesu.

Dolina Krzemowa tworzy także wyjątkowe środowisko dla powstawania i rozwoju nowych przedsiębiorstw dzięki łatwemu dostępowi zarówno do kapitału, rozwiązań technologicznych, modeli zarządzania, jak też unikalnej sieci powiązań osobistych. Zasada „dzielenia się wiedzą” jest podstawowym elementem kultury biznesowej w Dolinie Krzemowej, co sprzyja powstawaniu systemu tzw. otwartych innowacji.

RcF4w47vo3Aps
Atrakcyjność Doliny Krzemowej dla firm technologicznych i startupów
Źródło: Most Krzemowy - Rynek USA, dostępny w internecie: https://www.parp.gov.pl/storage/publications/pdf/2015_rynekusa.pdf.

O potencjale Doliny Krzemowej i jej gospodarczym znaczeniu najlepiej świadczą wskaźniki, np.: PKB, udział powierzchni, liczba ludności, liczba miejsc pracy itd. Trzeba pamiętać, że Dolina Krzemowa zajmuje tylko nieco ponad 1% powierzchni Kalifornii, a jej mieszkańcy stanowią niespełna 8% ludności tego stanu. Tymczasem przedstawione na wykresie wskaźniki ekonomiczne wskazują, że jej udział w gospodarce Kalifornii jest znacznie większy, niż wynikałoby to z liczby ludności.

R1GZUw9G9C21M
Położenie Doliny Krzemowej oraz wybrane wskaźniki porównujące procentowy udział dwóch regionów o podobnym znaczeniu w stanie Kalifornia.
Źródło: dostępny w internecie: https://siliconvalleyindicators.org/about/snapshot/.
RU6sgFoYGHfHc
Porównanie wybranych wskaźników San Francisco oraz Doliny Krzemowej stanu Kalifornia.
Źródło: https://siliconvalleyindicators.org/about/snapshot/.

Struktura zatrudnienia w przedsiębiorstwach Doliny Krzemowej jest skupiona na usługach. Niemal połowę ogółu zatrudnionych stanowią pracownicy powiązani z infrastrukturą i usługami lokalnymiusługa lokalnausługami lokalnymi.

R15o10TatOR231
Wykres kołowy. Lista elementów:
  • Infrastruktura i usługi lokalne; Udział procentowy: 49,7%
  • Produkty i usługi w zakresie innowacji i informacji; Udział procentowy: 26,5%
  • Infrastruktura i usługi biznesowe; Udział procentowy: 16%
  • Pozostałe; Udział procentowy: 7,8%
Struktura zatrudnienia w Dolinie Krzemowej według głównych obszarów działalności gospodarczej, 2019
Źródło: dostępny w internecie: https://siliconvalleyindicators.org/data/economy/employment/major-areas-of-economic-activity/share-of-total-employment-by-major-areas-of-economic-activ ty/.

Przedsiębiorstwa Doliny Krzemowej są pożądanym pracodawcą dla specjalistów IT. Wynika to nie tylko z relatywnie wysokich płac i bezpieczeństwa socjalnego, ale także, a może przede wszystkim, funkcjonującej w powszechnej szczególnej filozofii zatrudnienia, jakże odległej od przeciętnych standardów korporacyjnych. Przyjrzyjmy się tym zasadom.

W relacjach między pracownikami a kadrą kierowniczą przedsiębiorstw obowiązują normy, które sprowadzają się do dwóch podstawowych zasad:

  • zatrudnienie jest wyrazem woli pracobiorcy,

  • zatrudniony ma możliwość wypowiedzenia umowy, jeśli znajdzie lepszą ofertę pracy.

Dzięki takiemu podejściu pracownicy wykazują się z reguły zaangażowaniem, gotowością do ciężkiej pracy, niezależnością, konkurencyjnością, optymistycznym nastawieniem i są zmotywowani do ciągłego rozwoju.

Pracownicy z Doliny Krzemowej przyjmują te reguły, co zrozumiałe, bez zastrzeżeń. Być może, obok niewątpliwej wiedzy, właśnie one są źródłem ich sukcesu. Nic więc dziwnego, że we wszystkich obszarach działalności gospodarczej dynamika przyrostu zatrudnienia jest niezmiennie wysoka.

Tabela. Zatrudnienie w Dolinie Krzemowej w latach 2007–2019 według głównych obszarów działalności gospodarczej

Obszar działalności gospodarczej

2007‑2019

2010‑2019

Infrastruktura i usługi lokalne

+ 20,6%

+ 28,7%

Produkty i usługi w zakresie innowacji i informacji

+ 43,3%

+ 44,6%

Infrastruktura biznesowa i usługi

+ 13,1%

+ 24,7%

Pozostała produkcja

+ 12,5%

+ 4,2%

Całkowite zatrudnienie

+ 22,9%

+ 31,8%

Indeks górny Źródło: siliconvalleyindicators.org [dostęp online: 12.01.2021] Indeks górny koniec

Ciekawostka

Specyficzną cechą niektórych korporacji Doliny Krzemowej jest niekorporacyjny, a niekiedy wręcz kontestacyjny styl pracy i życia pracowników. Zasada zysku za wszelką cenę przestała być nadrzędną motywacją. Trzeba generować dochód, ale nie kosztem stosunków międzyludzkich. Ilustruje to „Dekalog cnót Doliny Krzemowej”, wręczany przez niektóre firmy nowym pracownikom. Czytamy w nim:

  • Bądź uczciwy, ufaj innym i wzbudzaj zaufanie.

  • Kwestionuj autorytety.

  • Wyrażaj swoje poglądy oraz idee w sposób konstruktywny.

  • Unikaj biurokracji.

  • Spodziewaj się zmian i podejmuj ryzyko.

  • Bądź twórczy i szukaj innowacyjnych rozwiązań.

  • Uznawaj popełnione błędy i wyciągaj z nich wnioski.

  • Współdziałaj z innymi i przyczyniaj się do budowania zespołu.

  • Zależnie od potrzeby bądź równie dobrym szefem, jak podwładnym.

  • Traktuj klientów jak współpracowników, a współpracowników jak siebie samego.

RxqBksCPmAxkn1
Wykres kołowy. Lista elementów:
  • poniżej 20; Udział procentowy: 24%
  • 20-39; Udział procentowy: 29%
  • 40-59; Udział procentowy: 27%
  • 60-79; Udział procentowy: 16%
  • 80+; Udział procentowy: 4%
Struktura wiekowa zatrudnionych w Dolinie Krzemowej w 2019
Źródło: https://siliconvalleyindicators.org/snapshot/, dostępny w internecie: https://siliconvalleyindicators.org/snapshot/.

Wart odnotowania jest fakt, że znaczna część menedżerów pracujących w Krzemowej Dolinie pochodzi spoza USA, co sprawia, że z reguły udzielają oni wsparcia organizacjom networkingowym o charakterze etnicznym (np. Silicon Vikings, German American Business Association, US‑Polish Trade Council i wiele innych) oraz ułatwiają wejście do Doliny Krzemowej młodym firmom założonym w krajach ich pochodzenia. Dolina Krzemowa jest dziś nazywana Doliną Imigrantów. Napływ osób urodzonych za granicą pomaga zrównoważyć odpływ pracowników do innych części USA. W niektórych obszarach działalności osoby urodzone za granicą stanowią obecnie ponad 60 proc. zatrudnionych.

R160nqpGofn8o1
Wykres kołowy. Lista elementów:
  • Azjaci; Udział procentowy: 35%
  • Biali Amerykanie; Udział procentowy: 33%
  • Latynosi; Udział procentowy: 25%
  • Pozostali; Udział procentowy: 5%
  • Afroamerykanie; Udział procentowy: 2%
Struktura etniczna zatrudnionych w Dolinie Krzemowej
Źródło: dostępny w internecie: https://siliconvalleyindicators.org/snapshot/.

Ten idylliczny obraz Doliny Krzemowej nie do końca jest prawdziwy, ma ona bowiem także ciemne strony. Zwykle kojarzy się z geniuszami high‑tech na miarę Steve’a Jobsa, tworzącymi aplikacje użytkowane przez miliardy ludzi, potentatami typu Google czy Apple albo mitycznymi, zakładanymi w garażach startupami, które z dnia na dzień stawały się warte miliardy. Oczywiście, nie można ignorować faktu, że rzeczywiście rodzą się tam jednorożce (startupy, których wycena przekroczyła 1 mld dol.), ściągają tam największe talenty i inwestorzy z największymi pieniędzmi. Ale codzienność Doliny Krzemowej to bardzo wysokie koszty życia, których wzrost stymulowany jest ciągłym napływem nowych pracowników, to rozwarstwienie społeczne i dochodowe, to wreszcie długie godziny pracy i życie w stresie przez lata.

Słownik

anioł biznesu
anioł biznesu

prywatny inwestor posiadający doświadczenie w działalności gospodarczej, który inwestuje w przedsiębiorstwa będące we wczesnych fazach rozwoju i w zamian obejmuje część ich akcji lub udziałów

kapitał wysokiego ryzyka (venture capital)
kapitał wysokiego ryzyka (venture capital)

średnio- i długoterminowe inwestycje w przedsiębiorstwa niepubliczne, znajdujące się we wczesnych fazach rozwoju, realizowane przez wyspecjalizowane podmioty (fundusze venture capital). Inwestycje tego typu są obarczone wysokim ryzykiem niepowodzenia i zwykle połączone ze wsparciem menedżerskim, dotyczącym optymalizacji procesów biznesowych czy podniesienia jakości zarządzania

korporacja transnarodowa
korporacja transnarodowa

inaczej międzynarodowa. Są to firmy, spółki kapitałowe, prowadzące działalność gospodarczą w co najmniej 2 krajach i tworzące zintegrowany, międzynarodowy system powiązań gospodarczych, podporządkowany wspólnej strategii

usługa lokalna
usługa lokalna

działalność gospodarcza służąca do zaspokajania potrzeb lokalnej ludności

trzecia rewolucja przemysłowa
trzecia rewolucja przemysłowa

rewolucja naukowo‑techniczna, w której wystąpiły procesy wielkich przemian w technice, produkcji i nauce, zapoczątkowane w latach 50. XX wieku i trwające do dnia dzisiejszego