Przeczytaj
Płynność materiału filmowego
Wypracowanie płynności oraz ciągłości poszczególnych sekwencji filmowych wymaga od montażysty przygotowania tzw. montażu wstępnego, w którym przejścia pomiędzy ujęciamiujęciami są „mechaniczne” – pozbawione m.in. następstw przyczynowo‑skutkowych. Dopiero podczas drugiego etapu działań montażysta dopracowuje niezbędne logiczne szczegóły oraz wzmacnia dramaturgię czy dynamikę montowanego materiału filmowego.
Ten pierwszy etap prac polega przede wszystkim na stworzeniu tzw. płynnych cięć, czyli połączeniu wszystkich ujęć bez rzucających się w oczy skoków montażowych. Widz ma mieć wrażenie, że prezentowana w filmie akcja jest naturalnie ciągła. Żeby zrobić to bezbłędnie, montażysta musi przestrzegać wielu technicznych reguł.
Warto pamiętać, że montażysta bardzo często zmuszony jest do drastycznych zmian montażu w zależności od rodzaju ujęcia:
Technika montażu filmowegoMontażysta może być np. zmuszony do przejścia od jednego ujęcia obiektu do tego samego w planie bliższym lub dalszym – od ujęcia w planie średnim do zbliżenia albo planu ogólnego. Kiedy montażysta dokonuje przejścia z planu średniego do detalu, nie dopuszcza się nieuzasadnionej „samowolkisamowolki”.
Szczególnie podczas montażu scen zawierających dialogi montażysta niejednokrotnie musi zmieniać kierunek widzenia oraz samą pozycję danego ujęcia, co jest rozwiązaniem stricte „filmowym” i nie posiada odzwierciedlenia w realnym życiu, jednak w przypadku sztuki filmowej nadaje dialogom płynności.
Szczegóły dotyczące tajników pracy montażysty, w tym sztuki robienia prawidłowych cięć zależnie od danej sytuacji na planie filmowym, znajdziesz się w prezentacji multimedialnej.
Słownik
przejście montażowe (ostre, gwałtowne), czyli sklejenie ze sobą w procesie montażu ostatniego kadru danego ujęcia z pierwszym kadrem ujęcia kolejnego
(z ang. jump cut) – rodzaj cięcia montażowego, które celowo zaburza ciągłość czasoprzestrzenną akcji prezentowanej w kolejnych ujęciach; zabieg ten ma wywołać u widza wrażenie przeskoku percepcyjnego i w rezultacie zdezorientować go; w klasycznej sztuce montażu cięcia skokowe uznawane są za błąd; to właśnie tego typu cięcia ma wyeliminować montaż wstępny, jednakże w kinie artystycznym już niemalże od początku historii montażu cięcia skokowe były wykorzystywane często (np. w Pancernik Potiomkin)
elementarny i zawsze statyczny element filmu; z poszczególnych kadrów budowane jest ujęcie
najmniejszy dynamiczny fragment budulca filmu, który składa się z kilku lub najczęściej kilkunastu kadrów; ujęcie wyodrębnione jest przez dwa najbliższe sobie cięcia montażowe